De privatiseringstrein bij De Lijn wordt verder op gang getrokken. Nu wil de directie de belbuscentrale en het leerlingenvervoer van De Lijn overhevelen naar de private sector. Er komt een aanbesteding voor dit ‘vervoer op maat’. De toekomst van een deel van het personeel is onzeker. Als dit er doorkomt, dreigt het slechts een opstap te zijn naar meer dienstverlening die uit handen wordt gegeven. Het Vlaamse regeerakkoord voorziet al dat er in één vervoersregio een aanbesteding moet komen. Er wordt veel gesproken over het promoten van openbaar vervoer, maar er worden geen middelen voor uitgetrokken. Het resultaat is een verdere achteruitgang van de dienstverlening.
Vandaag wordt daarom gestaakt bij De Lijn. Veel chauffeurs en andere personeelsleden weten dat dit slechts een opstap is naar meer privatiseringen. Tegelijk is er veel ongenoegen over zowat de volledige werking van De Lijn. Na jaren van besparen op de middelen zijn de tekorten evident en steeds meer zichtbaar. De voorbije week was er in de lokale media in Antwerpen ophef over gebreken aan voertuigen van De Lijn waarbij er met duct tape losse onderdelen bijeengehouden worden. Het gebrek aan personeel voor nazicht en onderhoud of nog het uitbesteden van de depannagedienst, hebben gevolgen voor de dienstverlening. Na jaren van besparingen is de maat vol.
Aan de stelplaats Zurenborg treffen we geen echt stakingspiket aan. Omwille van de Corona-maatregelen is er daartoe beslist. Uiteraard zou het geen goed idee zijn om een grote groep mensen bijeen te brengen. Anderzijds is dat wel de dagelijkse realiteit op heel wat openbaar vervoer. Aan de stelplaats hebben enkele delegees verzameld om te spreken met de personeelsleden die opdagen. Veel zijn dat er niet: de staking wordt goed opgevolgd. Voor sommige chauffeurs weegt het loonverlies van een stakingsdag echter te zwaar door, zeker nadat er vorige maand al twee dagen gestaakt werden op deze stelplaats. Toen ging het om een eenzijdige wijziging van de dienstregeling op één lijn, maar ook om de arrogante weigering om daarover te spreken en de algemene problemen als gevolg van tekorten. De dienstregeling werd opnieuw aangepast en de andere problemen werden doorgeschoven naar overleg. Dat leverde beloften op, maar uiteraard wegen daden sterker door dan woorden. Er wordt al zoveel beloofd…
Het ongenoegen zit heel diep: jarenlang gaat het openbaar vervoer al achteruit terwijl het versterkt zou moeten worden. De uitdagingen op vlak van mobiliteit en klimaat zijn nochtans heel groot. Daarin kan openbaar vervoer een belangrijke rol spelen. De managers van De Lijn en hun collega-managers in de Vlaamse regering zijn daar echter niet mee bezig. Voor hen gaat het om cijfertjes en neoliberale dogma’s zoals de leugen dat de privé efficiënter zou zijn (een leugen die ze een grond van waarheid proberen te geven door eerst de efficiëntie van de openbare dienst te ondergraven door een compleet gebrek aan middelen). Voor het personeel en de reizigers gaat het om iets anders: dienstverlening en respect voor het personeel dat de diensten aanbiedt.
Deze strijd wordt verder gezet. Zal het tot overwinningen leiden? Het kan overkomen alsof de overkant – het management en de regering – sterk staat en alles toch doordrukt. Het personeel en de reizigers hebben daartegenover de kracht van hun aantal. Door ons te organiseren kan die kracht ingezet worden. Door een actieplan uit te werken met zoveel mogelijk personeelsleden en reizigers kunnen we vermijden dat er om de paar maanden ‘een signaal wordt gegeven’ zonder verdere opvolging. Vanuit de opbouw van zo’n actieplan kan de strijd uitgebreid worden naar sectoren met gelijkaardige problemen, zoals de NMBS. De problemen beperken zich namelijk niet tot De Lijn, het is het volledige systeem dat problematisch is vanuit het oogpunt van de werkenden en hun gezinnen.
