In het kader van de nieuwe coronamaatregelen werd in de provincie Antwerpen een avondklok ingesteld tussen 23u30 en 6u. Tussen die uren mochten we niet buitenkomen, tenzij om te werken. De avondklok neemt elke sociale controle weg voor wie van en naar het werk moet in die periode. Deze maatregel verkleint volgens het provinciebestuur het besmettingsrisico. De onveiligheid daarentegen neemt toe. Door de hittegolf wordt de naleving van de avondklok tijdelijk niet gecontroleerd, de maatregel zelf is echter nog niet van tafel.
Door enkele leden van ROSA-Antwerpen
Heel wat vrouwen hebben reeds hun bezorgdheid geuit over het feit dat het wegvallen van sociale controle hen meer kwetsbaar maakt voor geweld. Donkere straten, gesloten cafés en nachtwinkels boezemen angst in voor wie naar huis wandelt of fietst. Op elk ander moment kan je indien dit nodig zou zijn hulp zoeken op plaatsen waar er nog leven is. Ook voor de coronamaatregelen bleek dat vrouwen ’s nachts minder vaak op straat komen omwille van de veiligheid. Een onderzoek van Amazone in 2015 bevestigde dit. Nederlands onderzoek stelde vast dat 57% van de vrouwen bang is om ’s nachts alleen op straat te gaan.
Het virus versterkt op verschillende vlakken de ongelijkheden in onze kapitalistische maatschappij. Vrouwen worden dan ook hard geraakt door hoe het beleid omgaat met deze gezondheidscrisis. In eerdere artikels raakten we al enkele zaken aan: de stijgende cijfers van huishoudelijk geweld, heel wat vrouwelijke werkkrachten in sectoren die op de frontlinie staan, onmogelijke combinaties van thuiswerken en kinderen opvangen …
Per dag doen gemiddeld 10 vrouwen aangifte van aanranding en 8,5 vrouwen van verkrachting. We weten dat het merendeel van deze vrouwen wordt mishandeld door iemand die ze kennen. Het mag duidelijk zijn dat ook in deze situatie een lege straat zonder hulp potentie heeft voor geweld. De corona-crisis heeft het zoeken naar hulp moeilijker gemaakt door beperkte diensten en toegankelijkheid. Deze maatregel zal het er niet op verbeteren.
De avondklok botst op verzet uit verschillende hoeken. Het is duidelijk dat de economische belangen harder doorwegen dan onze gezondheid. Ook Campagne ROSA deelt de bezorgdheid over deze maatregel. We willen bijdragen aan de discussie over veiligheid op en naast de werkvloer.
De avondklok is ingevoerd om jongeren te ontmoedigen om ’s nachts feestjes te bouwen. Niet alleen zijn er initiatieven mogelijk om vrije tijd veilig te organiseren. Er wordt ook genegeerd hoe de werkvloer een doorgeefluik kan zijn voor het virus opdat de economie zou blijven draaien.
Er zijn een aantal uitzonderingen voor wie nog op straat mag tussen 23u30 en 6u. Mensen die in shiften werken bijvoorbeeld. Als het provinciebestuur een avondklok inlast, moet zij middelen voorzien zodat het personeel dat dan moet werken veilige werkomstandigheden en woonwerkverkeer kan doorvoeren. Het is aan de werkenden om daarover te beslissen: dit heeft immers betrekking op de veiligheid en bescherming op het werk.
Er zijn mogelijkheden voor het woonwerkverkeer: een bus of taxidienst die werkenden veilig thuis brengt na de shift, parkeerplaatsen vlak bij de werkplek, meer personeel of beveiliging tijdens het werk, meer bushaltes dichter bij huis en werk kunnen opties zijn. Zo hebben personeelsleden van de MIVB die in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest wonen recht op een taxi als de shift start voor 6u01 of eindigt na 22u. We hebben nood aan echte maatregelen, geen oproepen om zelf onze individuele veiligheid te verbeteren door bijvoorbeeld een bus haarlak mee te nemen op straat. Wie weet beter wat nodig is, dan de werkenden zelf? Het is een taak voor de vakbonden om werkenden bijeen te brengen en voorstellen hierover te doen of het toezicht erop te organiseren.
Dit geldt natuurlijk niet alleen voor de veiligheid tijdens het nachtwerk. De werkomstandigheden moeten altijd veilig zijn. Tijdens de coronacrisis is het pijnlijk duidelijk geworden dat dit vaak niet zo is. Om het werk veilig te houden in coronatijden zou het logisch zijn indien al het personeel op regelmatige basis wordt getest, onder toezicht van de werkenden en hun organisaties.
Bovendien moet er heel wat veranderen op werkplekken. Eisen die nu terug boven komen, zijn niet nieuw. Denk maar aan de witte woede die al jaren op straat komt voor meer middelen en personeel. Denk maar aan uitbesteed schoonmaakpersoneel dat werkt aan slechte arbeidsvoorwaarden en nog altijd problemen kent rond gezondheidsmaatregelen. Denk maar aan het bijna chronische personeelstekort bij verschillende openbaar vervoermaatschappijen, wat voor zowel reizigers als personeel onveilige situaties betekent.
Mensen zijn terecht bezorgd over hun gezondheid en nemen vrijwillig maatregelen zoals zelfquarantaine enz. Als we samen door deze crisis willen geraken, is het noodzakelijk dat de bevolking overtuigd wordt van de beschermingsmaatregelen, maar dus ook betrokken wordt bij de opstelling ervan. Dit geldt in het bijzonder op de werkvloer. Daarom reageren wij op de avondklok. Een beperking alleen zal onze gezondheid niet bevorderen. Als er al beperkingen zijn, moet dit steeds gepaard gaan met de nodige middelen om het veilig uit te voeren.
Deze middelen en ernstige bescherming van alle werkenden kunnen we alleen afdwingen als we ons organiseren. Werkenden en jongeren moeten de lasten van het kapitalisme niet dragen. We hebben het recht om op een veilige manier te functioneren in alle aspecten van het maatschappelijk leven. Het is de taak van een overheid om hier voorwaarden te scheppen. De crisis heeft nog maar eens aangetoond dat de winsten van een kleine minderheid in dit systeem voorgaan op de gezondheid van de grote meerderheid. Juist hierdoor groeit het besef dat we moeten strijden voor een maatschappij waar juist die gezondheid en andere bekommernissen van de werkende bevolking centraal staan. Enkel met organisatie en solidariteit kunnen we een ander systeem afdwingen. Laten we die kans grijpen en ons effectief organiseren!
