De gezondheidscrisis en de opsluiting hebben niet alle ouders op dezelfde manier getroffen: voor sommigen was het een godsgeschenk, voor anderen een nachtmerrie. De Franstalige ‘Ligue des Familles” overdreef niet: “Voor ouders van jonge kinderen was het leven de afgelopen twee maanden een hel met deze lockdown, maar niemand praat erover. Laten we eerlijk zijn: telewerken met jonge kinderen is ofwel een nachtmerrie ofwel een totale afleiding. Deze categorie van kinderen is helemaal niet autonoom, noch om te spelen, noch om te zorgen of om de activiteiten te doen die door de leerkrachten worden voorgesteld.”
Door jonge ouders
Het is geen geheim dat veel werkgevers normaal gesproken geen telewerk toestaan op woensdag, omdat ze weten dat het niet mogelijk is om met kleine kinderen thuis te werken. Maar tijdens de lockdown werd het plots mogelijk om het werk en niet alleen de zorg voor de kinderen te beheren, maar ook de opvolging van het schoolwerk, de maaltijden, het huishouden (veel gezinnen met jonge kinderen doen in normale tijden een beroep op gezinshulp) … En dat allemaal op een ogenblik dat we ook nog eens maskers moesten naaien.
Voor de kinderen is de situatie verre van ideaal: ze zitten “veilig” thuis, maar zonder de aandacht die ze nodig hebben. De ouders hebben duizend trucjes proberen te vinden om ze alleen te laten werken, zodat ze zich konden concentreren op hun werk.
Het was al niet gemakkelijk voor de coronacrisis. De barometer van de Ligue des Familles in 2017 gaf aan dat een verlaging van de druk en het krijgen van wat ademruimte in het dagelijkse leven dé prioriteit was voor ouders. Niet minder dan 8 van de 10 ouders gaven aan moeilijkheden te ondervinden bij het combineren van gezin en werk. Een kwart van de ouders liep risico op een terugkerende of permanente burn-out. Dit alles is natuurlijk nog erger geworden door de crisis.
Met de eerste versoepelingen van de maatregelen in mei werd het er niet gemakkelijker op. De crèches kampen al langer met een gebrek aan middelen. Bovendien zijn ze niet toegankelijk als een kind meer dan 38 graden heeft. Opvang in de scholen is beperkt tot wie buitenhuis werkt en dit enkel tijdens de werkuren. Voor ouders die telewerken, of gedeeltelijk van thuis uit werken, was dit dus erg moeilijk. Heel wat leerkrachten bevinden zich zelf ook in deze situatie.
Arbeidsduur verminderen om op adem te komen
Het zou logisch zijn om de arbeidstijd te verdelen. Dit zou de werkloosheid bestrijden, maar ook de onhoudbare werkdruk en de moeilijkheden om gezin en werk te combineren. De arbeidstijd herverdelen kan bijvoorbeeld met een 30-urige werkweek zonder loonverlies en met bijkomende aanwervingen.
Onrealistisch? In de afgelopen 30 jaar is er al een trend naar arbeidstijdverkorting geweest, maar dan op individuele basis in plaats van op collectieve basis, en dus met verlies van loon. Zo werkte men in België in 2014 gemiddeld 35,3 uur per week (38,8 uur voor voltijdse werknemers en 20 uur voor deeltijdse werknemers). Slechts 10% van de deeltijdwerkers zegt voor deze optie te hebben gekozen. De overgrote meerderheid ‘ondergaat’ deeltijdwerk en deze deeltijdbanen zijn voor het grootste deel (80%) in handen van vrouwen. Er is geen gebrek aan middelen om een dergelijke reorganisatie van het werk te verzekeren: de in België geproduceerde welvaart is sinds 1955 met vijf vermenigvuldigd, terwijl het totale aantal werkuren niet is toegenomen (er zijn meer werknemers, die in totaal minder werken). We zullen echter niet zomaar uit de logica stappen dat werkenden als citroenen worden uitgeperst om weggegooid te worden nadat ze uitgeknepen zijn. We zullen ons moeten organiseren en de strijd aangaan.
Neem deel aan onze online meeting komende maandag (klik op afbeelding voor info)
