Vandaag is het 17 mei, internationale dag tegen LGBT-fobie. Normaal vinden in verschillende landen naar aanleiding van deze dag activiteiten en optochten plaats. Met de huidige coronacrisis blijft hiervan echter nauwelijks iets over. Naast het annuleren en/of uitstellen van symbolische en politieke evenementen en manifestaties, brengt de coronacrisis voor veel LGBTQI+personen extra repressie, geweld, isolatie en discriminatie met zich mee.
Door Elise (Brussel)
Corona: excuus voor aanvallen en geweld
Terwijl corona ‘het’ thema is dat in de media over de hele wereld primeert, grijpen verschillende politici en regimes de gezondheidscrisis aan om allerlei (lang geplande) asociale maatregelen door te voeren. Hopende op het uitblijven van protesten door social distancing maatregelen etc., ondernemen ze pogingen om nu snel onpopulaire en discriminerende wetsvoorstellen en besparingen door te voeren. In veel landen zijn LGBTQI+ personen één van de groepen wiens (vaak al zeer beperkte) rechten en welzijn aangevallen worden.
In Hongarije misbruikt Victor Orban de zo goed als ongelimiteerde macht die hem toegekend wordt tijdens deze uitzonderlijke periode, om transgenders in zijn land aan te vallen. In de praktijk betekent zijn wetsvoorstel dat het onmogelijk wordt om als transgender officieel erkend te worden. Ook in Polen volgen de aanvallen snel op de corona uitbraak. De conservatieve rechtse partij ‘Recht en Rechtvaardigheid’, maakt gebruik van de lockdown om een volledig verbod op abortus (waartegen de afgelopen jaren nog miljoenen mensen op straat kwamen) voor te stellen naast een nieuw wetsvoorstel, dat het geven van seksuele voorlichting aan minderjarigen met een celstraf tot 3 jaar bestraft en waarin homoseksualiteit aan pedofilie gelijkgesteld wordt.
Dergelijke retoriek en maatregelen gaan gepaard met een toename in geweld ten aanzien van LGBTQI+personen. Officiële instanties en conservatieve religieuze en politieke instituties roepen openlijk op tot aanvallen op LGBTQI+personen. In Oeganda viel de politie een LGBTQI+opvangcentrum binnen en werden 20 mensen gearresteerd onder het mom van ‘het niet naleven van de corona-maatregelen’. Aan de start van de ramadan beschuldigde Ali Erbas, officiële religieuze vertegenwoordiger in Turkije, homo’s van het verspreiden van ziekten (lees ‘corona’) en het verzieken van de samenleving. In Marokko worden klopjachten georganiseerd op homoseksuele mannen na een oproep van een Turkse social media celebrity.
Deze wetswijzigingen en retoriek waarbij LGBTQI+personen voorgesteld worden als abnormaal en als een gevaar voor de samenleving, zijn populair bij rechtse machthebbers. Zij proberen zich in deze periode van crisissen op te werken op basis van verdeel-en-heersstrategieën en zoeken steevast zondebokken (vluchtelingen, LGBTQI+personen etc.) om de aandacht af te leiden van de echte oorzaak van de problemen: ongelijkheid en tekorten in de samenleving. De enorme gezondheidscrisis ontbloot het jarenlange wanbeleid. Zij wordt nu door diezelfde politici aangegrepen om minderheden aan te vallen.
Corona en een asociaal beleid: een dodelijke mix
Naast deze aanvallen op wettelijk vlak, ervaren de meerderheid van LGBTQI+personen eveneens de nefaste gevolgen van de neoliberale besparingen en privatiseringen de afgelopen decennia. De pandemie verduidelijkt wereldwijd de jaar na jaar toenemende tekorten aan investeringen in de gezondheidszorg, publieke diensten, onderwijs, degelijke jobs en huisvestiging etc.. Tekorten die er reeds voor de crisis waren, maar die nu in snel tempo steeds meer mensen in precaire, ongezonde en dodelijke omstandigheden duwen.
In veel landen zijn er lockdowns. Met het gekende tekort aan opvangcentra voor LGBTQI+ personen en voldoende sociale woningen zijn veel LGBTQI+personen, in het bijzonder jongeren, verplicht om 24 uur op 24 in een mogelijks vijandige/gewelddadige thuissituatie te verblijven. Huiselijk geweld neemt toe, net als zelfdodingscijfers die sowieso al hoog liggen in een LGBTQI+fobe samenleving. In vluchtelingenopvangcentra waar de accommodatie er zich door tekorten überhaupt niet toe leent om zaken zoals social distancing, hygiënische maatregelen etc. te volgen, staat de begeleiding en bescherming van LGBTQI+vluchtelingen nog meer onder druk.
Verder zijn LGBTQI+personen in veel landen oververtegenwoordigd in de daklozen populatie (vb. LGBTQI+jongeren hebben 120% meer kans op dakloosheid in de VS), wat hen uiteraard blootstelt aan veel meer risico’s van ziekte en repressie tijdens de corona periode. Discriminatie bij het zoeken naar een huis en een job, een fenomeen gevoed door de jarenlange besparingen op sociale woningen en degelijke jobs, maakt dat veel LGBTQI+ personen sowieso al moeite hebben om rond te komen. Het (tijdelijk of definitief) verlies van jobs tijdens de corona periode betekent voor velen onder hen een heden en toekomst van enorme precariteit.
Tenslotte brachten de jarenlange onderinvesteringen in de publieke zorgsector tekorten m.b.t. personeel, infrastructuur en beschermingsmateriaal met zich mee. Zelfs in die landen waar operaties voor transgender personen mogelijk zijn, besloegen de wachtlijsten voor de corona crisis voor transgenderteams in ziekenhuizen vaak één of meerdere jaren. Nu er sprake is van een pandemie, worden veel van deze gezondheidsinstellingen noodgedwongen omgevormd tot corona-afdelingen en is er geen ruimte voor ‘niet-essentiële’ of ‘niet-levensnoodzakelijke’ gezondheidszorg. Wachtlijsten worden nog langer, maar ook de toegang tot hormonen wordt beperkt, met alle psychologische en fysieke gevolgen van dien, inclusief een verhoogde kans op blootstelling aan geweld.
Strijd voor LGBTQI+ rechten en welzijn
LGBTQI+ rechten en welzijn staan wereldwijd op de helling. De coronacrisis versnelt dit proces, maar het is duidelijk dat het probleem reeds voor de verspreiding van het virus aanwezig was.
Zolang er geen reële democratie is en zolang de meerderheid van de bevolking onderling moet vechten voor de kruimels die overblijven nadat de winsten naar belastingparadijzen zijn versluisd, zullen figuren zoals Trump, Bolsonaro, Orban, Poetin etc. in een context van crisis en het ontbreken aan geloofwaardige alternatieven, aan de macht komen en deze macht misbruiken om vrouwen, LGBTQI+personen, migranten en vluchtelingen aan te vallen. Zij bieden geen oplossing voor gezondheidscrisissen, maar vertegenwoordigen en verdedigen een systeem dat mee verantwoordelijk is voor de ernst van deze crisis en dat de winsten van een kleine minderheid boven de gezondheid, het leven en het welzijn van de meerderheid van de bevolking plaats. Het kapitalisme is een systeem dat crisis, ongelijkheid, uitbuiting en discriminatie in haar DNA draagt.
We moeten opkomen voor de rechten van LGBTQI+ personen. Dit betekent internationaal solidariteitsacties organiseren met LGBTQI+mensen die leven in landen waar vaak conservatieve koloniale of religieuze wetgevingen hun geboorte als misdaad karakteriseren. We moeten klaar staan nu en na de corona-crisis en maatregelen en investeringen eisen en afdwingen op lokaal, nationaal en internationaal vlak om LGBTQI+foob geweld en discriminatie tegen te gaan. In deze strijd tegen de decennialange privatiseringen en besparingen op levensreddende publieke diensten onder het neoliberalisme, komen de strijd voor LGBTQI+welzijn en de sociale strijd samen. Wij eisen massale investeringen in gezondheidszorg, onderwijs, sociale woningen, degelijke jobs, cultuur, opvanghuizen, de sociale sector etc. Deze kunnen levens redden, LGBTQI+ of niet, gezondheidscrisis of niet. De strijd om middelen moet de arbeidersklasse niet onderling voeren, maar samen. En dit is mogelijk. LGBTQI+ fobie is niet aangeboren. Het is een middel om de arbeidersklasse te verdelen en te verzwakken én het hangt samen met een klassensamenleving waarin het behoud van bestaande machtsrelaties samenhangt met het kerngezin en strikte gendernormen, onder meer als middel ter behoud van sociale controle en gratis reproductieve arbeid.
De sociale eisen leiden noodzakelijk tot de discussie over de noodzaak van een fundamentele verandering van de organisatie van de samenleving, omdat rechten in dit kapitalistisch systeem, steeds weer onder druk komen te staan en welzijn altijd ondergeschikt zijn aan de winst. Wij komen op voor een socialistische samenleving waarin de geproduceerde winst geïnvesteerd wordt in ons welzijn. Weg met het kapitalisme, weg met de onderdrukking, op naar echte vrijheid en welzijn.
