Werkenden die thuis moeten blijven
Gezien de ernst van de epidemie en de rampzalige gevolgen van het neoliberale beleid voor de gezondheidszorg is het van essentieel belang dat de inperkingsmaatregelen worden nageleefd. Dit vergt vele offers, vooral van de kant van de armste gezinnen. Maar deze voorzorgsmaatregelen worden in gevaar gebracht omdat bazen en regeringen willen dat zoveel mogelijk bedrijven blijven draaien, terwijl zorgwerkers smeken om strikte maatregelen. Dit is een schandalige situatie!
Niet-essentiële activiteiten zijn nog steeds toegestaan, zolang de sociale afstand op de werkplek maar gewaarborgd is. Op veel plaatsen moest het personeel in actie komen om de naleving van zelfs deze beperkte maatregel af te dwingen. De federale overheid heeft een lijst van essentiële sectoren opgesteld. Daarbij vertrok het van de wensen van de werkgevers die een zo breed mogelijke lijst wilden. Het resultaat is dat onder meer de multinationale brouwerij InBev werd opgenomen! Anderzijds wordt onder het mom van onmisbare activiteiten van bepaalde bedrijven (denk aan de productie van medische schorten) een hele sector essentieel verklaard. Niet alleen vormen niet-essentiële activiteiten een risico op besmetting, bovendien gebruiken sommige van deze activiteiten apparatuur die momenteel ontbreekt in de ziekenhuizen. Dit is bijvoorbeeld in sommige chemische bedrijven het geval.
De arbeidersbeweging en de verkozen vertegenwoordigers van het personeel in de Comités voor Preventie en Bescherming op het Werk (CPBW) moeten het initiatief nemen en de kern vormen van crisiscomités op de werkvloer om te oordelen of de activiteit van het bedrijf al dan niet essentieel is of moet stilgelegd worden. Dergelijke comités moeten in alle bedrijven met 20 of meer werknemers worden opgezet, zoniet moet het bedrijf onder publieke controle en democratisch bestuur van de gemeenschap worden geplaatst.
Deze comités moeten onder meer instaan voor het opstellen van een plan dat bepaalt welke werkplaatsen, bedrijven en sectoren essentieel zijn, welke werkenden hiervoor nodig zijn en hoe niet-essentiële ondernemingen die nog in bedrijf zijn, zo snel mogelijk kunnen worden gesloten. Deze comités moeten er ook voor zorgen dat alle preventiemateriaal (maskers, ontsmettingsmiddelen, enz.) prioriteit krijgt in de zorgsector en andere essentiële sectoren (reiniging, vervoer, voedselketen, afvalinzameling, enz.). Mensen die in niet-essentiële bedrijven werken, moeten ook in staat zijn om de zorgsector en essentiële bedrijven tijdelijk bij te staan.
Iedereen die noodgedwongen niet kan werken, moet worden beschermd tegen financiële zorgen. Huren, hypotheken of de kosten van levensonderhoud lopen immers gewoon door. En zelfs als de betaling van bepaalde zaken wordt uitgesteld (bijvoorbeeld de huur), is dit slechts een kortetermijnoplossing. Het behoud van het inkomen moet worden gegarandeerd voor de duur van de crisis en daarna. Het verhogen van de tijdelijke werkloosheidsuitkering van 65% naar 70% van het salaris is een eerste stap, maar het is niet genoeg. De lonen moeten voor 100% worden gegarandeerd. Hulp door de overheid daarbij kan enkel op basis van bewezen behoeften, ook bijvoorbeeld bij schijnzelfstandigheid.
Uitzendwerk en flexi-jobs kenden de afgelopen jaren een grote opgang. Er moet een einde komen aan tijdelijke contracten, iedereen moet een degelijk vast contract krijgen met een uurloon dat minstens 14 euro per uur bedraagt. Wanneer dit niet mogelijk is, moet een onvoorwaardelijke werkloosheidsuitkering worden verstrekt, waarvan het bedrag meteen tot de armoedegrens moet opgetrokken worden als eerste stap in de richting van een uitkering waarmee een menswaardig leven mogelijk is.
Actieve werknemers
Degenen die werken, moeten gratis toegang hebben tot beschermende maatregelen zoals mondmaskers. In veel sectoren waarvan nu blijkt dat ze essentieel zijn, liggen de lonen laag. Het verhogen van de lonen moet de eerste prioriteit zijn. Beloften over eenmalige premies, vaak zonder dat er sociale bijdragen op betaald worden, mogen dit niet vervangen. De toename van de werkdruk in onder meer de supermarkten moet wel gepaard gaan met de uitbetaling van een risicopremie. Om te vermijden dat zieke werkenden om financiële redenen blijven werken, moet die premie integraal omgezet worden in een ziektevergoeding. De verkorting van de arbeidstijd zonder loonverlies en met compenserende aanwerving moet het mogelijk maken een snelle uitputting van essentieel personeel bij een langdurige crisis te voorkomen, maar moet ook een betere organisatie van de kinderopvang mogelijk maken, zeker na het schorsen van de lessen. Op de werkplaatsen moeten democratisch georganiseerde crisiscomités opgezet worden, gebaseerd op de CPBW’s.
Personeel in essentiële sectoren moet gratis voldoende bescherming krijgen. De controle over deze situatie mag niet worden overgelaten aan politici, bazen of raden van bestuur. Het zijn de werknemers zelf die het beste weten wat er moet gebeuren.
We eisen:
- Een stopzetting van alle niet-essentiële economische activiteiten (buiten gezondheidszorg, schoonmaak, transport, de voedselketen, afvalinzameling, enz.)
- Essentieel werk betekent ook een essentieel loon en degelijke arbeidsvoorwaarden. Stop onzekere statuten: een job = een voltijds contract. De invoering van een minimumloon van 14 euro/uur.
- Personeel in essentiële sectoren, moet daarvoor vergoed worden. Een risicopremie voor onder meer personeel van supermarkten kan daar onderdeel van zijn, voor zover dit niet in de plaats komt van de broodnodige loonsverhogingen die niet beperkt zijn tot deze crisis.
- Vergoeding van de door de werknemers geleden schade als gevolg van het annuleren van vakanties, concerten of andere activiteiten.
- Betaling van het volledige loon aan werknemers door bedrijven zonder staatssteun, behalve op basis van bewezen noden.
- Compensatie op basis van bewezen behoeften voor kleine bedrijven en zelfstandigen die door de crisis in moeilijkheden verkeren.
- In afwachting van behoud van loon en nationalisatie van energiesector: tijdelijke kwijtschelding energiefacturen, huur en hypotheek voor wie in de problemen komt.
- Om speculatie tegen te gaan: controle van de prijzen door crisiscomités in de distributiesector en door de gemeenschap in het algemeen.
- Verhoging van de sociale uitkeringen boven de armoedegrens (geschat op 1.198,6 euro voor een alleenstaande in 2018), als eerste stap naar uitkeringen die een menswaardig leven toelaten
- Stop de jacht op de werklozen en de afschaffing van de wachttijd!
- Een minimumpensioen van 1500 euro netto.
- Collectieve arbeidstijdverkorting met compenserende aanwervingen en zonder loonverlies tot 30 uur/week.
- De oprichting van democratisch georganiseerde en beheerde crisiscomités, bestaande uit zorgdeskundigen, vertegenwoordigers van de lokale gemeenschap en werknemers, om essentiële activiteiten vast te stellen en toezicht te houden op het functioneren ervan.
- De onteigening en nationalisatie onder controle en beheer van de werkenden en de gemeenschap van bedrijven die zich aan hun verplichtingen tegenover hun werknemers proberen te onttrekken, bijvoorbeeld door hen te dwingen vrij te nemen tijdens de crisis of door een eigen anticrisiscomité op te richten zonder betrokkenheid van het personeel.
- Onteigening en nationalisatie onder de controle en het beheer van de werkenden en de gemeenschap van bedrijven die collectieve ontslagen uitvoeren.
