Volgens een studie die tussen juni en oktober 2019 is uitgevoerd door het Internationaal Comité van het Rode Kruis (ICRK), is meer dan de helft van de mensen tussen 20 en 35 jaar ervan overtuigd dat we in het komende decennium een wereldwijd conflict, waarschijnlijk een nucleair conflict, kunnen verwachten. Ook in ons land vreest meer dan de helft van de jongeren een Derde Wereldoorlog. Komt het zo ver?
Artikel door Eugenio (Brussel) – uit de maarteditie van ‘De Linkse Socialist’
Dit gevoel werd nog versterkt door de moord op generaal Qassem Soleimani, de topambtenaar van de Iraanse veiligheidsdienst, en de daaruit voortvloeiende dreigementen die werden uitgewisseld tussen Amerikaanse en Iraanse functionarissen. Zeker onder jongeren is er een diepgewortelde angst voor een wereldwijd nucleair conflict en is er een algemeen begrip van het apocalyptisch potentieel ervan.
Het is echter onwaarschijnlijk dat er een Derde Wereldoorlog met een nucleair conflict komt. Het perspectief van een wederzijds verzekerde vernietiging, dat een wereldwijd nucleair conflict met zich mee zou brengen, bedreigt ook de economische en politieke elite. Die elite schept wel graag op over kernwapens met het oog op internationaal prestige en diplomatieke invloed, maar ze gebruiken is iets anders.
De kapitalistische elite is enkel geïnteresseerd in meer winsten. Dat kan door de exploitatie van natuurlijke grondstoffen en menselijke arbeid. Dat is niet mogelijk in een post-apocalyptische Mad Max-achtige kale woestenij. De verwevenheid van de wereldwijde kapitalistische economie maakt dat zelfs kleinschalige nucleaire aanvallen ongewenst lijken bij het establishment, omdat deze de toeleveringsketens te diep zouden ontwrichten en hierdoor de economie bedreigen.
Dat neemt niet weg dat het kapitalisme in crisis leidt tot toenemende spanningen. De competitie tussen de VS en China zou in zowat elk ander tijdperk al tot een open oorlog geleid hebben. Ook nu zijn er spanningen en conflicten, van handelsoorlogen tot confrontaties tussen marionettenregimes van mondiale en regionale imperialistische machten. Bovendien wordt wereldwijd massaal in militaire apparatuur geïnvesteerd: in 2018 ging het om 1.822 miljard dollar! Tenslotte wordt oorlogsdreiging gebruikt door diverse elites om interne oppositie het zwijgen op te leggen of te marginaliseren. De dreiging van oorlogsgevaar werd gebruikt als dekmantel voor de vervolging van activisten van de arbeidersbeweging begin 20e eeuw of nog onder het McCarthyisme in de VS in de jaren 1950.
Op dat vlak komen verschillende regimes echter in de problemen. Het Amerikaanse politieke establishment verliest de greep over haar stelsel en ziet met lede ogen aan hoe socialistische ideeën een opgang kennen. Ook het Iraanse regime werd geconfronteerd met massale contestatie en protest. Het gevaar van een sterke anti-oorlogsbeweging die het politieke en economische bewind bedreigt, is een belangrijke reden waarom een Derde Wereldoorlog momenteel niet op de agenda staat. Na jaren van oorlog en duizenden gesneuvelde jonge Amerikanen, speelde de anti-oorlogsbeweging een grote rol in het einde van de Vietnam-oorlog in de jaren 1970. Vandaag zou een anti-oorlogsbeweging in de VS snel kunnen groeien en in een context van een groeiend aantal stakingen ook op dat efficiënte actiemiddel beroep kunnen doen. Dit zou de heerschappij van het establishment en heel het kapitalistisch systeem bedreigen.
Een internationale massabeweging van werkenden en jongeren tegen oorlog en imperialisme is het beste antwoord op oorlogsdreiging. Door de volledige militaire industrie in publieke handen te nemen, kunnen de enorme middelen en technologische kennis aangewend worden in het belang van vrede en solidariteit onder de werkenden. Help ons die beweging op te bouwen! We hebben een wereld te winnen!
