Europa is het epicentrum geworden van de corona-epidemie. De Europese landen gedragen zich alsof de grenzen het virus tegenhouden: ze treden op in gespreide slagorde, efficiëntie is nihil. Hetzelfde kan gezegd worden over België. Krachtige maatregelen blijven uit, ook al omdat de Vlaamse rechtse politici, N-VA op kop, stevig op de rem staan.
door Anja Deschoemacker uit de speciale editie van ‘De Linkse Socialist’ die vandaag naar de abonnees wordt verstuurd
Op 8 maart riep Bart De Wever op VTM Nieuws nog op vooral “geen draconische maatregelen” te nemen. Eerder dan in te zitten met de volksgezondheid, toonde BDW dat hij vooral oog had voor de economische belangen: “Je kan je de vraag stellen of onze reactie op het coronavirus op den duur niet erger wordt dan het virus zelf.” Hij weigerde als Antwerps burgemeester de eerste federale aanbevelingen uit te voeren. Nauwelijks twee dagen later pleitte hij voor een federaal rampenplan. Ook die bocht was ingegeven door centenkwesties: de vraag was wie de economische schadevergoedingen zou ophoesten. Hypocrisie troef!
Ondanks dat ook taalgrenzen het virus niet tegenhouden en dat communautaire onenigheid een adequate reactie op de situatie uitstelden, vinden zowel N-VA, Vlaams Belang als figuren binnen CD&V als Geens en Coens dat de crisis gebruikt moet worden voor hun agenda van verdergaande staatshervormingen en confederalisme.
Cynische politieke spelletjes bovenop de gevolgen van 40 jaar besparen op alle publieke uitgaven
Covid-19 is 1,7 keer zo besmettelijk als een gewoon griepvirus en vooral voor bejaarden en zieken zeer gevaarlijk. Toch gebeurde het verbieden van bezoek aan de woonzorgcentra in gespreide slagorde: na Wallonië en Brussel volgde Vlaanderen pas schoorvoetend. En zelfs nu is het verbod niet algemeen: vrijwilligers en mantelzorgers blijven toegelaten, ook al hebben zij geen medische opleiding en dus ook geen grondige kennis van hygiënemaatregelen. Decennialange besparingen en verregaande commercialisering van de sector – met een te laag personeelskader – hebben er immers voor gezorgd dat deze niet-professionele hulp noodzakelijk is.
Het advies om grote evenementen af te lasten, gebeurde bijzonder voorzichtig. Terwijl experten pleitten voor het verbieden van evenementen tot 500 deelnemers, werd dat aantal willekeurig opgevoerd tot 1000 deelnemers. De druk van een toenemend aantal besmettingen en de eerste doden waren nodig om tot slagkrachtige maatregelen te komen, ondanks dat men uit de situatie in China en Italië lessen had kunnen trekken om preventief op te treden.
En dan zijn er de scholen: lessen worden opgeschort, maar bieden verplicht opvang. Mensen blijven dus hun kinderen afzetten aan school, met alle bijkomende heen en weer verkeer. De reden is vooral economisch: mensen moeten kunnen gaan werken, of dat werk nu noodzakelijk is of niet.
In plaats van leiding te geven, liepen de verschillende regeringen achter op de beslissingen die door scholen en o.a. de culturele sector zelf werden genomen om de deuren te sluiten. Het toont eens te meer hoe gewone werkende mensen in staat waren samen beslissingen te nemen, terwijl de leiders van de grote partijen gevangen bleven in hun politieke spelletjes en vooral de rechtse partijen de economische belangen lieten voorgaan op mensenlevens.
Vandaag is de grote vraag of de ziekenhuizen de toevloed van opnames zullen aankunnen. In Italië zit te sector op zijn knieën en moet ziekenhuispersoneel kiezen wie ze wel en niet behandelen! De bewegingen van de laatste jaren van het ziekenhuispersoneel in zowel Frankrijk en België, waarbij vooral meer handen in de sector werden geëist, doen vermoeden dat ook in die landen de plat bespaarde sector in de problemen zal komen, ondanks de enorme inzet van het personeel.
De verantwoordelijkheid van de politieke partijen die de laatste decennia voorrang gaven aan stijgende winsten van de grote bedrijven en de financiële sector en daarvoor o.a. de middelen voor gezondheidszorg hebben afgebouwd – na decennialange onderfinanciering bespaarde de rechtse regering Michel nog eens 1 miljard euro – is verpletterend!
Blijven werken met een zware verkoudheid is in die periode normaal geworden, wou je als tijdelijke werkkracht je job niet verliezen. Politiek werd de toon gezet door de strijd tegen “ziekteverzuim”, waarbij ziek zijn gelijkgesteld werd aan luiheid. De stijgende prijs voor gezondheidszorg in combinatie met lage lonen en uitkeringen maakte van het uitstellen van gezondheidszorg een “normaal” fenomeen. En wat met daklozen en de armste lagen die voor hun woonst afhankelijk zijn van huisjesmelkers die mensen letterlijk opeenstapelen? Zij zullen zich niet kunnen beschermen tegen besmetting. Voor dat alles zal nu een zware prijs worden betaald in de vorm van mensenlevens.
Niemand is verantwoordelijk voor het virus. Maar de capaciteit om met een dergelijke gezondheidscrisis om te gaan, is een belangrijke factor in het beperken van de gevolgen. Daarvoor zijn alle regeringspartijen van de laatste decennia wel degelijk verantwoordelijk.
De rechtse Vlaamse partijen zijn zelfs niet in staat om maar de indruk te wekken dat welzijn voorgaat op bedrijfsbelangen. Maar ook de andere partijen dragen een verpletterende verantwoordelijkheid. Een centrum-links sausje gieten over een besparingsplan is niet voldoende om een dergelijke crisis aan te kunnen! Ook nu geven de sociaaldemocratische en groene partijen steun aan de minderheidsregering in lopende zaken om bij de crisisbestrijding vooral middelen te voorzien die de economische schade voor bedrijven inperken.
Men zal deze crisis willen aangrijpen om een federale regering te vormen. Koen Geens zegt het zelfs expliciet: “Never waste a good crisis” in zijn pleidooi voor o.a. de splitsing van het luik gezondheidskosten in de sociale zekerheid. Maar we hebben niet gelijk welke regering nodig, we hebben er één nodig die de logica van het neoliberalisme afwijst en het welzijn van de brede bevolking voorop stelt op de winsten van zij die vorig jaar – volledig legaal – 172 miljard euro (172 keer het bedrag dat door de regering Michel werd bespaard in de gezondheidszorg!) naar belastingparadijzen hebben versluisd.
