De beslissing van Erdogan om duizenden vluchtelingen en migranten naar de Griekse grens te sturen, in de regio Evros en via de eilanden, zorgde voor de grootste verscherping van de vluchtelingencrisis sinds 2015. Deze actie stelt ook de Grieks-Turkse relaties verder op scherp.
Reactie door Xekinima, onze Griekse zusterorganisatie – Lees hier een dossier uit onze archieven over migratie
De gebeurtenissen van de afgelopen dagen
Op 27/2 begonnen de Turkse autoriteiten duizenden vluchtelingen en migranten naar de Griekse grens te duwen, in het noorden van de grensstreek Evros, tussen Kastanion en Andrianoupolis. Ze gaven hierbij de indruk (en soms zelfs garanties) aan de vluchtelingen dat ze Griekenland binnen zouden mogen, en van daaruit verder konden reizen in Europa. Een gelijkaardige stroom mensen kwam op gang vanaf de Turkse stranden richting Griekse eilanden. Zoals aangekondigd via een aantal officiële verklaringen, vervoerde de Turkse regering gratis en met haar eigen middelen vluchtelingen naar de grens; of ze maakte afspraken met mensenhandelaren om hen gratis te vervoeren.
Dit was de reactie van Erdogan na de zware klappen die het Turkse leger kreeg bij Idlib in Syrië. Zo probeert Turkije via chantage militaire steun voor haar campagne in Syrië te ontfutselen van de EU. Anderzijds is het ook een manier om druk te zetten op de Griekse regering. De Turks-Griekse relaties zijn de laatste tijd verder verzuurd, omwille van conflicten over gas- en olievoorraden in de zuidoostelijke Middellandse zee en omwille van de Turkse inmenging in Libië.
De reactie van de Griekse regering op de toestroom van wanhopige en arme vluchtelingen, waaronder ook vele families met kleine kinderen, deed denken aan die van de extreemrechtse Salvini of de Hongaarse premier Orban. Ze beschouwde de vluchtelingen als indringers en viel aan met traangas, waterkannonen en zelf kogels. In één van de meest bekeken filmpjes is te zien hoe de Griekse kustwacht een opblaasbootje vol moeders en kinderen aanvalt, waarbij ze het bootje slaan met stokken, vlakbij het bootje kogels afvuren en gevaarlijke manoevers uitvoeren die het bootje kunnen doen kapzeisen. Het is hoegenaamd geen toeval dat Trump zijn steun uitsprak voor de Griekse premier Mitsotakis. Hij kreeg ook felicitaties van het fascistische Gouden Dageraad voor het uitvoeren van hun programma…
Met haar politiek treedt de Griekse regering alle internationale verdragen rond de bescherming van vluchtelingen met de voeten. Ze weigert hen de toegang tot het Griekse grondgebied en heeft de mogelijkheid tot het aanvragen van asiel voor één maand stopgezet. Ze arresteert vluchtelingen en veroordeelt hen tot 4 jaar gevangenisstraf en 10000 euro boete op grond van het ‘illegaal betreden van het grondgebied’, maar biedt tegelijk geen enkele mogelijkheid om het land legaal binnen te komen.
In werkelijkheid doet de Griekse regering niets ander dan alle andere landen van de EU, toen deze in 2016 het verdrag voor opvang van vluchtelingen met Turkije sloten. Turkije wordt door verschillende internationale organisaties als onveilig voor vluchtelingen beschouwd, en het akkoord treedt dus op grote schaal de internationale verdragen voor vluchtelingen met de voeten.
Ook paramilitaire elementen verschijnen ten tonele, zoals duidelijk werd in een reportage van de BBC. Gewapende mannen met kap, zonder merktekens, pakken vluchtelingen op en escorteren hen in ongemerkte busjes naar de Griekse grenzen. En dit allemaal voor het oog van de camera’s!
De rol van extreemrechts
Dit beleid van de EU en de Griekse regering geeft wind in de zeilen van extreemrechts. Op zondag 01/03 probeerden extreemrechtse inwoners van Lesbos aanmerende vluchtelingenbootjes af te weren, en gooiden daarbij de meest vulgaire verwensingen naar hen -vooral de vrouwen werden geviseerd.
Dezelfde avond werd er brand gesticht aan het opvangcentrum “stage 2” in het havenstadje Skala Sikamnia, enkele uren nadat er aangekondigd werd dat de pas aangekomen vrouwen en kinderen er opgevangen zouden worden. In de vroege ochtend van 03/03 stak extreemrechts een kledinginzamelpunt voor vluchtelingen in brand op Chios.
Tegelijkertijd zijn er ook mensen die zich tegen deze aanvallen verzetten. Op Lesbos bijvoorbeeld bieden honderden mensen hulp aan pas aangekomen vluchtelingen, ze helpen hen uit de bootjes, bieden voedsel en droge kleding aan. Er worden betogingen georganiseerd tegen extreemrechts, de antivluchtelingenpolitiek en de repressie door de staat.
De media berichten uiteraard enkel over de acties van extreemrechts, bestempelen iedereen die nu aan de grens wacht als ‘illegale immigranten’, en houden mee de mythe van een ‘invasie van migranten’ in stand. Een typisch voorbeeld hiervan is de uitzending van tv-maker N. Manesis op tv-zender Alpha. Hierin werden beelden uit 2015 getoond, waarbij vluchtelingen probeerden te ontsnappen uit het vluchtelingenkamp in Idomeni en de grens met Noord-Macedonië probeerden over te steken, alsof deze gebeurtenissen vandaag plaatsvonden in Evros (de grensstreek met Turkije).
“Ongelofelijke beelden, ze [de vluchtelingen] breken door de prikkeldraad, zie je wat er gebeurt? De politie staat machteloos…”, vertelt de journalist ernstig bij beelden uit 2015.
Onze enige hoop is een brede massabeweging
Geen enkel mens brengt z’n eigen leven in gevaar en laat alles achter als het niet absoluut noodzakelijk is. Vluchtelingen bestaan omdat er oorlog en economische miserie is. Een groot deel van de vluchtelingen die Griekenland willen binnenkomen, komt uit Syrië, een land waar al 10 jaar oorlog woedt. Een ander deel van de vluchtelingen komt uit landen zoals Irak, Afghanistan, Congo, … Dat zijn landen die gebukt gaan onder dictatoriale regimes of waar burgeroorlog woedt. Zolang er oorlogen en militaire interventies bestaan, en hun bijbehorende economische catastrofes, zullen er vluchtelingen zijn. Deze interventies en oorlogen worden hoofdzakelijk gestuurd door militaire grootmachten zoals de VS, de EU, Groot-Brittannië, Rusland, Turkije, …
De grote (en ook de iets kleinere) imperialistische mogendheden willen oorlog voeren en dictaturen installeren om de natuurlijke rijkdommen van kleinere landen te exploiteren en wapens te verkopen aan strijdende partijen, maar ze willen niet erkennen dat de vele vluchtelingen het gevolg zijn van deze politiek. Zo komen ze tot het onmenselijke beleid van de gesloten grenzen, de repressie en de mishandeling van vluchtelingen.
Op dit moment bevinden we ons in een nieuwe fase van de vluchtelingencrisis en het verder verzuren van de Turks-Griekse relaties. Voor deze crisis treffen noch de vluchtelingen schuld, die hebben en houden moesten achterlaten om te overleven, noch de Griekse en Turkse massa’s. Erdogan, Mitsotakis, het EU-apparaat, de Amerikaanse en Russische elites … zij zijn verantwoordelijk door hun niet-aflatende imperialistische politiek. Van hen kunnen we geen enkele oplossing verwachten.
Onze enige hoop is een brede massabeweging, met samenwerking tussen de Turkse arbeidersklasse, die zucht onder het juk van de semi-dictatoriale Erdogan, en de Griekse arbeidersbeweging, die blijk gaf van bewonderenswaardige solidariteit en menselijkheid tijdens de vluchtelingencrisis van 2015-2016 – overtuigingen die tot op vandaag bij brede lagen aanwezig zijn. Al deze mensen moeten samen met de migranten en de vluchtelingen één strijdbaar front vormen, en zo een beroep doen op de werkenden en bewegingen in heel Europa.
Onze eisen:
- Stop alle gewelddadige acties tegen vluchtelingen aan de grenzen, zowel op land als op zee;
- Maak onmiddellijk de beslissingen van de KYSEA (Hoge Raad voor Buitenlands Beleid en Defensie – te vergelijken met ministerie van Buitenlandse zaken hier) ongedaan, zoals het niet meer aanvaarden van asielaanvragen, het niet inschrijven van vluchtelingen, uitwijzingen, onterechte veroordelingen, …;
- Een onmiddellijke opstart van hulpverlenging (opvang, kleding, medische hulp) voor alle vluchtelingen die gevangen zitten aan de grens;
- Een heropening en versterking van asielkantoren, zodat vluchtelingen zich snel kunnen registreren en kunnen doorreizen naar hun land van bestemming;
- Een onmiddellijke stopzetting van het racistische en onmenselijke akkoord tussen de EU en Turkije, en van de Dublinakkoorden, zodat elke vluchteling aan eender welke grens met de EU asiel kan aanvragen;
- Een eerlijke verdeling van de vluchtelingen over de landen van de EU. De middelen voor een dergelijke politiek zijn er, wat ontbreekt is de politieke wil van het Europese establishment. Zo’n beleid kan de eilanden in de Egeïsche zee onmiddellijk ontlasten, en maakt de opvang van vluchtelingen mogelijk in échte hulpcentra, in plaats van de huidige detentiecentra (de facto gevangenissen). Hieraan moet ook een plan gekoppeld worden voor vluchtelingen die in Griekenland willen blijven, met toegang tot gezondheidszorg, onderwijs en werkgelegenheid, en dit op basis van Europese fondsen en via openbare structuren, niet via NGO’s.
- Terugtrekking van alle buitenlandse legers uit Syrië, het Midden-Oosten en Noord-Afrika. Een halt aan militaire interventies en oorlogen die mensen uit hun thuis drijft. Een koppeling van deze strijd met de omverwerping van het barbaarse kapitalisme, dat aanleiding geeft tot al deze fenomenen, in Europa, het Midden-Oosten en de rest van de wereld.
