De begrotingscontrole dit voorjaar ziet er pijnlijk uit voor de Brusselse regering (PS, Ecolo, Défi, Groen, Open VLD en SP.a). Alle beperkte sociale en ecologische beloften bij de regeringsvorming werden naar deze begrotingscontrole doorgeschoven, terwijl wel al meteen besparingen werden opgelegd. De beloften gingen over gratis openbaar vervoer bij de MIVB voor jongeren en ouderen, extra sociaal gerichte huisvesting voor 15.000 van de 43.000 Brusselaars die op wachtlijsten voor sociale huisvesting staan en een plan om gebouwen te isoleren.
door Boris (Brussel)
In tegenstelling tot deze beloften is de verhoging van de waterprijs wel al concreet. De stijging met 2,19% wordt door minister Alain Maron (Ecolo) voorgesteld als redelijk en slechts een indexering. Het is echter een asociale taks, zeker gezien een kwart van de Brusselse gezinnen in een staat van waterarmoede verkeert.
Volgens de Brusselse intercommunale Vivaqua is de prijsverhoging nodig omdat er sinds 2014 geen indexering meer was en omdat er geld nodig is voor de renovatie van het rioolstelsel. Voor de riolen hebben we echter al veel betaald: telkens verhogingen met 10% in de watertarieven in 2010, 2011 en 2012. Toen de Brusselse regering in 2015 verdere verhogingen vermeed, was dit vooral door de sfeer van sociale onrust met de vakbondsacties tegen de federale regering eind 2014.
Naar het model van Vivaqua wil ook de MIVB in naam van een ecologisch beleid de prijs voor papieren tickets verhogen, naast een algemene ‘indexatie’ (sic!) met 2 tot 3% op 1 juli. De kosten van de beloofde gratis dienst voor jongeren en ouderen worden gedragen door de andere gebruikers en het personeel.
Er is dus geen sprake meer van de verkiezingsbelofte van de PS om met gratis openbaar vervoer voor jongeren en ouderen stapsgewijs het openbaar vervoer voor iedereen gratis te maken. Die maatregel is nochtans noodzakelijk, in het licht van de klimaatnoodtoestand, als alternatief voor de auto. In plaats van papieren tickets te belasten, zou het milieuvriendelijker zijn om het verkwistende gebruik van alle tickets, portieken en BOOTIK’s af te schaffen en al het betrokken personeel, in goede werkomstandigheden, in te zetten voor de uitdaging van het vergroten van het aantal reizigers.
Om het gratis openbaar vervoer voor jongeren (dat van ouderen is al uitgesteld) te realiseren en om gebouwen aan te kopen via een openbare aanbesteding, zullen er wellicht elders nieuwe besparingen en asociale taksen komen.
De doelstelling van 15% huisvesting ‘met sociale doeleinden’ (niet alleen sociale huisvesting, maar ook publieke huisvesting voor hogere inkomens, wat bijdraagt tot gentrificatie, en door de overheid gesubsidieerde private huisvesting) zal niet worden gehaald. Rudy Vervoort erkende dit op Bel RTL: “Dit is de norm. Ik maak me geen illusie dat we het gaan halen. Maar we moeten een lijn trekken.” Aangezien de helft van de Brusselaars voldoet aan de voorwaarden voor toegang tot sociale huisvesting, moet 15 tot 20% van huisvesting bestaan uit sociale huisvesting om voldoende druk te zetten op alle huurprijzen. Dit komt neer op 60.000 nieuwe sociale woningen. Aan de andere kant moet het bestaande patrimonium dringend worden gerenoveerd, aangezien de desinvestering enorme problemen veroorzaakt.
Wat betreft het personeel van de Brusselse lokale overheden, dat de laagste ambtenarenlonen in het land krijgt, heeft de regering beloofd zich in te spannen. Maar de studie van de vorige Brusselse regering over arbeidsduurverkorting is al in de vergetelheid geraakt. Nog voor de onderhandelingen met de vakbonden verlegde minister Clerfayt de verantwoordelijkheid naar de gemeenten. Hij haalt het voorbeeld aan van zijn gemeente Schaarbeek als een goede leerling van de klas met betrekking tot de vermindering van het aantal gemeentelijke personeelsleden per inwoner in vergelijking met andere gemeenten. Hij nodigt de gemeenten dus uit om de openbare werkgelegenheid en dus de dienstverlening aan de bevolking te verminderen om zo de lonen te verhogen.
Dit vat de aanpak van de Brusselse regering samen: beslissen waar er zwaarder wordt bespaard dan elders. We moeten uitgaan van een heel andere logica, gebaseerd op de behoeften van de bevolking. Om deze aan te pakken hebben we een radicaal plan nodig voor publieke investeringen in crèches, scholen, sociale huisvesting, zorginstellingen, openbaar vervoer, infrastructuur, … We zullen het budgettaire keurslijf moeten doorbreken en de rekening voorleggen aan de rijken.
We moeten vechten voor voldoende middelen. Dat kan door massale actie van de bevolking en de georganiseerde arbeidersbeweging te stimuleren en onze eisen te koppelen aan de noodzaak van socialistische maatregelen zoals de nationalisering van banken en belangrijke sectoren van de economie en de niet-betaling van de schuld.
