Uit de archieven van de klassenstrijd
Lucie Baud begon in 1883 op 12-jarige leeftijd als arbeidster te werken in een mechanisch weefatelier in Vizille, een gemeente ten zuiden van Grenoble. In die tijd werkten er 800 vrouwelijke arbeiders in de fabriek. Ze werkten 12 tot 14 uur per dag op weefgetouwen die met 80 slagen per minuut sloegen. Een paar jaar later vertrok ze naar een modernere fabriek waar de lonen iets hoger lagen, maar de weefgetouwen met 120 slagen per minuut klopten. En de bazen moedigden de arbeiders vaak aan om twee weefgetouwen tegelijk te bedienen. Nadat Lucie op 20-jarige leeftijd met een oudere man was getrouwd, werd ze in 1901 weduwe met twee kleine meisjes.
Column door Guy Van Sinoy uit maandblad ‘De Linkse Socialist’
In 1902 kwam ze in contact met militanten van de Bourse du Travail van Grenoble en richtte met hun hulp een vakbond van textielarbeidsters op in het kanton Vizille. In augustus 1904 was zij afgevaardigde op het 6e Nationale Arbeiderscongres van de Textielindustrie in Reims. Dat was geen evidente reis. Foto’s van arbeiderscongressen in die tijd tonen steeds goed geklede afgevaardigden, die zich zorgen maken over hun kleding, een vorm van respect en eer, die de waardigheid van de arbeiders toonde.
Op het congres waren er 54 afgevaardigden en was Lucie de enige vrouw. Er stonden geen punten over het werk van vrouwen op de agenda, hoewel zij het slechtst werden betaald en in de werkplaatsen waar honderden jonge vrouwen werkten, vaak te maken kregen met seksuele intimidatie door voormannen die zich als hanen in een kippenhok gedroegen. Lucie was de secretaris van het Congres en zat op het podium, maar ze had geen spreekrecht! De organisatoren van het Congres noemden haar “onze vriend” of “burger”, maar niemand sprak haar aan als “kameraad”. Dat was een uitdrukking van de lange weg die vrouwen moesten afleggen om als gelijkwaardig te worden beschouwd in arbeidersorganisaties.
In 1905 speelde Lucie Baud een voortrekkersrol in de drie maanden durende staking in de Duplan-fabriek in Vizille. De baas bracht uit Amerika een nieuw systeem mee waarmee weefgetouwen met een snelheid van 300 slagen per minuut konden draaien. Hij wou de lonen verlagen en 60 procent van het personeel ontslaan. De arbeiders stemden unaniem, min 2 stemmen, voor de staking. Lucie nam de leiding van de strijd. Ze was tegelijkertijd voorzitter van het stakingscomité, penningmeester van het steuncomité (ze organiseerde collecties en een soepbedeling voor de stakers), gesprekspartner van de bazen en spreker op alle vergaderingen. Op de betoging van 1 mei 1905 in Grenoble sprak ze vanop het podium waar ze nu eindelijk als “kameraad” werd beschouwd. Maar de staking zat in een impasse. Duplan besloot de fabriek te sluiten en de arbeiders raakten verspreid over andere fabrieken.
Lucie verhuisde naar Voiron, ten noorden van Grenoble, een grote en bloeiende stad. Ze kwam daar aan te midden van een periode van arbeidersstrijd en vond gemakkelijk weer werk. In het voorjaar van 1906 brak er een staking uit die algemeen werd in Voiron. De bazen haalden vrouwelijke werknemers uit Italië binnen om te proberen de staking te breken. Op 1 mei was de mobilisatie van de arbeiders algemeen. Lucie nam actief deel aan de beweging, maar speelde als nieuwkomer geen hoofdrol. Het protest zette een rem op de loonsverlaging, maar al gauw werden 700 werknemers, waaronder Lucie, afgedankt.
In september 1906 ondernam Lucie een zelfmoordpoging. Ze legde dit nadien uit door de zorgen van haar gezin, maar het heeft uiteraard ook te maken met een gevoel van depressie na een intense periode van strijd. In juni 1908 vertelde Lucie Baud over haar leven en haar strijd in een artikel in het tijdschrift “Mouvement socialiste’, dat een waardevol beeld gaf van de feministische arbeidersbeweging in de regio aan het begin van de 20e eeuw. Lucie Baud stierf op 7 maart 1913, aan de vooravond van de Internationale Dag van de Vrouwenstrijd. De film ‘Mélancolie ouvrière’ van Gérard Mordillât (2018) is gebaseerd op het levensverhaal van Lucie Baud.
