Is Vlaanderen aan het verrechtsen?

Vraag van de maand

Wat doorgaans als “links” wordt beschouwd, haalt in de verkiezingen in Vlaanderen nog met moeite 20%. Dit doet verschillende commentatoren besluiten dat de Vlaming nu eenmaal rechts, conservatief en Vlaamsgezind is.

Er wordt van uit gegaan dat electorale steun voor partijen ook betekent dat het programma van die partijen wordt gesteund. Dat is alleszins niet het geval voor de 13% kiezers van N-VA die aangeven dat ze terugwillen naar een unitair België. Bij de verkiezingen van 2009 waren de belangrijkste thema’s die het stemgedrag bepaalden: de financiële crisis (32%), sociale zekerheid (23%) en werkloosheid (11%). Voor slechts 8% was de staatshervorming het belangrijkste thema. Langs Franstalige kant duiken dezelfde thema’s op: financiële crisis (39%), sociale zekerheid (14%) en werkloosheid (14%). Slechts 27% van de N-VA kiezers vond de staatshervorming een belangrijk thema, onder de kiezers van VB en LDD bedraagt dat amper 6%. (1) De bekommernissen onder bredere lagen van de bevolking zijn dezelfde in de verschillende delen van het land.

Na dertig jaar besparingspolitiek is de autoriteit van de kapitalistische instellingen ondermijnd, ook die van de politieke instrumenten. Dat heeft geleid tot een zoektocht naar alternatieven met een grotere electorale onstabiliteit. Er was een opmars van de VLD en het Vlaams Belang. Op bepaalde ogenblikken ook van Groen en Lijst-Dedecker. Waar het Vlaams Belang in 2004 nog goed was voor 24%, strandt de partij in de peilingen nu onder de 10%. LDD zou vandaag nog niet in de buurt van de kiesdrempel komen, maar was volgens peilingen begin 2009 nog de tweede partij met 16,6%. In diezelfde peiling begin 2009 sprong N-VA net boven de kiesdrempel.

Het klopt dat de zogenaamde “linkse” partijen amper aan bod komen. Dat heeft vooral te maken met het feit dat SP.a en Groen zich niet bepaald links of strijdbaar opstellen. Vandaag stappen ze volledig mee in de positie van De Wever en de N-VA, waarom dan niet meteen voor het origineel stemmen? Waar maakt de officiële linkerzijde nog een verschil? Van wanneer dateert hun laatste ideologische stuiptrekking die niet van neoliberale inslag was? Links is niet meer links en dat biedt meer ruimte aan rechts.

Het verschil tussen Vlaanderen en Wallonië en Brussel is niet toe te schrijven aan “culturele” verschillen met een “verrechtsing” in Vlaanderen. Vlaanderen onderscheidt zich niet zozeer door een opmars van rechts maar wel door de zwakte van links. De media spelen daar natuurlijk op in waardoor een rechts neoliberaal standpunt de norm wordt. Dit is vooral een ontwikkeling aan de top van de samenleving. Onder bredere lagen wordt vooral wakker gelegen van de crisis, de sociale zekerheid en de werkloosheid. En daar heeft rechts geen antwoorden op.


(1) Cijfers uit “De stemmen van het volk. Een analyse van het kiesgedag in Vlaanderen en Wallonië op 7 juni 2009”. Door Kris Deschouwer, Pascal Delwit, Marc Hooghe, Stefaan Walgrave

Delen:
Printen:

Steun ons: plaats uw boodschap in onze mei-editie!

Voorpagina van De Linkse Socialist

Uw boodschap in onze mei-editie