Optimisme en vastberadenheid op 16e LSP-congres

Om de twee jaar houdt LSP een nationaal partijcongres. In de jaren ertussen zijn er in de regio’s lokale congressen. Van 15 tot en met 17 november was er het 16de nationaal congres van LSP met 120 afgevaardigden en leden uit alle afdelingen van de partij in Vlaanderen, Wallonië en Brussel. De deelnemers bespraken de wereldperspectieven en de politieke en sociale situatie in België. Ten slotte werd ook ingegaan op de opbouw van onze partij. Dit congres sloot een discussieperiode van zes weken af waarin alle afdelingen discussieerden op basis van de teksten die op het congres werden gestemd.

Dit congres was in meer dan één opzicht opmerkelijk. We bevinden ons midden in een keerpunt in de objectieve internationale situatie, midden in een proces waarin het zeer moeilijk is om te zien hoe de zaken zich precies zullen ontwikkelen. Tussen het opmaken van de discussietekst en het congres waren er bijvoorbeeld nog een indrukwekkend aantal bewegingen en ontwikkelingen.

De voorbije maanden werden gekenmerkt door massale mobilisaties. De wereldwijde klimaatbeweging vormt de grootste internationale jongerenmobilisatie sinds de anti-oorlogsbeweging van 2003. Tegelijk trekt een golf van protest door de wereld, de grootste golf sinds 2011, het jaar van het proces van revolutie en contrarevolutie in het Midden-Oosten, Occupy en de Indignado’s. Tijdens ons congres werd het lijstje landen met een massabeweging nog uitgebreid: ook in Iran wordt momenteel massaal betoogd.

Latijns-Amerika staat opnieuw vooraan in dit proces van revolutie en contrarevolutie, net zoals op het begin van deze eeuw. In tegenstelling tot dan staat het continent nu niet alleen. Verder is er een interessante internationale beweging voor vrouwenrechten en tegen geweld op vrouwen.

In deze golf van protest is er een sterk instinctief gevoel voor internationalisme en voor de urgentie om tot verandering te komen. De protestgolf van 2011 was vooral gericht op de roep om “echte democratie.” Vandaag is er een radicaler uitgangspunt, met een sterker anti-systeem en zelfs antikapitalistisch sentiment. Het bewustzijn onder brede lagen van de bevolking staat nog niet op het niveau van de jaren 1970 en 1980, onder meer vanwege de zwakte van de arbeidersbeweging. Maar de massa’s kunnen snel leren! Doorheen verschillende bewegingen werd duidelijk dat de staking een efficiënt actiemiddel is. Zowel voor het klimaat als rond vrouwenrechten wordt gestaakt. Er waren ook stakingen in Algerije, Soedan, Hongkong, Brazilië, Argentinië, Ecuador, …

Wie dacht dat Latijns-Amerika naar rechts was gedraaid, heeft zich vergist. Net als wie dacht dat de situatie in het Midden-Oosten te hopeloos was voor massaprotest. Of wie verkondigde dat de jeugd van tegenwoordig niet meer bereid is om zich rond iets te engageren. Heel wat oude zekerheden sneuvelden de voorbije maanden. Hetzelfde geldt voor heel wat onderdelen van de machtsverhoudingen tussen imperialistische machten of op regionaal vlak.

De situatie is niet zonder gevaar, zoals de staatsgreep in Bolivia of de verkiezingsoverwinningen van extreemrechts op heel wat plaatsen hebben aangetoond. Die overwinningen leiden tot meer racistisch, seksistisch en LGTBQI-foob geweld. Dat zorgt voor meer polarisatie.

Deze golf van protest vindt plaats op een ogenblik dat de wereldeconomie nog groeit, terwijl het klassenbewustzijn nog beperkt is onder zowel de massa’s als de militanten en op een ogenblik dat heel wat vakbonden en linkse partijen steun verliezen of minstens aan geloofwaardigheid hebben ingeboet. De enige factor die het kapitalisme in stand houdt, is het ontbreken van een massaal revolutionair alternatief. De discussie over zo’n alternatief wordt verrijkt door de ervaringen met Syriza in Griekenland, het Bolivariaanse proces in Venezuela en Bolivia, de kiescampagnes van Bernie Sanders, Mélenchon en Corbyn.

Op ons congres werd de overwinning van onze kameraden in Seattle met de herverkiezing van Kshama Sawant gevierd. We wonnen tegen de miljoenen van Amazon en andere grote bedrijven die de gemeenteraad wilden opkopen. Deze campagne en overwinning haalden de nationale media in de VS en zelfs enkele internationale media. Verschillende commentatoren merkten op dat wat nu in Seattle gebeurt invloed zal hebben op de presidentsverkiezingen van volgend jaar.

Deze overwinning was ook belangrijk voor onze internationale organisatie. We gingen met het CWI door een moeilijk jaar na het vertrek van een minderheid rond onze voormalige historische leiding. In januari komt er een wereldcongres dat tot doel heeft om een diepgaande analyse te ontwikkelen over de nieuwe periode die we zijn ingegaan, een periode gekenmerkt door afname van de globalisering en het neoliberalisme en door de opkomst van toenemende geopolitieke spanningen. Het is uiteraard geen toeval dat een debat zoals dat in onze internationale plaatsvindt op een dergelijk cruciaal keerpunt in de wereldsituatie.

De elementen van de internationale situatie zijn ook zichtbaar in België, waar het gezag van het kapitalisme en alle gevestigde instanties afneemt. Verschillende processen zijn versneld en verdiept, zoals de legitimiteitscrisis van de traditionele partijen, de spanningen tussen de twee fundamentele sociale klassen en de nationale kwestie. Dit alles in een tijd waarin België, om een rechtse econoom uit De Standaard te citeren, zich op “één recessie van een Griekse tragedie” bevindt. Het is ook op een ogenblik dat alle bestuursniveaus moeten besparen en ook de sociale zekerheid onder grote druk staat.

Hoe de volgende federale regering er ook zal uitzien, er zullen besparingen komen. In Vlaanderen komt het verzet op gang tegen de besparingen van de Vlaamse regering op ambtenaren, de VRT, het onderwijs, De Lijn, de cultuursector, … Er waren al collectieve acties bij De Lijn en in de cultuursector. Op ons congres getuigden kameraden die daarbij betrokken zijn. In Brussel en Wallonië zijn er de indrukwekkende acties van de zorgsector tegen lage lonen en slechte arbeidsomstandigheden.

De kloof tussen het establishment en de bevolking wordt steeds groter. We mogen het belang van de ervaring van de arbeidersbeweging in de strijd tegen Michel I. De strijd van 2014 heeft zijn stempel gedrukt op de discussies en op de manier waarop de nieuwe strijd zal worden georganiseerd. Onder de meest bewuste vakbondsleden zijn lessen getrokken uit de fouten die in 2014-2015 werden gemaakt. Aangezien de beweging de regering niet deed vallen, kon die zich herstellen. Nadien werden de gevolgen van de terroristische aanslagen in ons land geïnstrumentaliseerd. De maatschappelijke thema’s die voordien op de voorgrond stonden, werden terzijde geschoven ten gunste van de thema’s migratie en identiteit.

De groei van extreemrechts is natuurlijk een complicerende factor in de situatie. Maar naast de strijd van de arbeidersbeweging kan er ook antifascistisch verzet ontstaan. In deze context kan concrete strijd rond sociale eisen zoals die van het ABVV – een verhoging van de sociale uitkeringen, een verhoging van de pensioenen tot 1500 euro, een minimumloon van 14 euro per uur, een sterk socialezekerheidsstelsel, een programma dat de klimaatnoodtoestand aanpakt – een belangrijke rol spelen.

Instinctief hebben de jonge klimaatstakers zich aangesloten bij de traditie van de arbeidersbeweging. Een nieuwe generatie gaat de strijd aan, leert van haar ervaring en zal ook in de vakbondskringen een enorme impact hebben.

In deze periode, waarin het verkrijgen van hervormingen een revolutionaire strijd vereist, zal de strijd zich ook moeten richten tegen de private eigendom van de productiemiddelen onder het kapitalisme. Dit Nationale Congres bevestigde het vertrouwen van de LSP-leden om een rol te spelen in verschillende strijdbewegingen waarbij we deze richten op socialistische maatschappijverandering.

Enkele foto’s door Liesbeth:
[embed-google-photos-album https://photos.app.goo.gl/bEeagweoWgtCRnxw9]

Delen:
Printen:
Voorpagina van De Linkse Socialist