De bankensector kreeg bij de financiële crisis van 2008 miljarden euro belastinggeld toegestopt. Ondanks miljardenwinsten danken de grote banken in ons land massaal af. Na de 3.324 jobs die in 2016 werden geschrapt bij ING kondigde KBC nu aan dat 1400 banen verdwijnen. Er wordt gewezen op de toenemende automatisering en op de mogelijkheden van efficiëntiewinst. Die winst gaat niet naar de gewone klant: sinds 1 september is een KBC-Plusrekening 25% duurder (2,5 in plaats van 2 euro per maand). De bank wil de winstcijfers voor de aandeelhouders veilig stellen. Vorig jaar was er 2,5 miljard euro winst waarvan 1,5 miljard meteen naar de aandeelhouders ging.
De winsten van de banken zijn momenteel erg groot, maar toch is er angst voor de komende periode. Een terugval van de economie kan de markt van de kredieten onder druk zetten.
De voorbije tien jaar is het aantal jobs in de bankensector in ons land al sterk afgenomen. In 2008 waren er 63.041 personeelsleden, nu zijn dat er nog 50.000. Bij KBC verdwenen in die periode 3.000 jobs. Daar komt nu nog eens bijna 10% van het personeelsbestand bij. Dit gebeurt vooral via natuurlijke afvloeiingen. Het betekent dat er geen nieuwe jobs zijn voor jongeren. De beurs reageerde positief op dit nieuws. Sociale afbraak doet het goed op de financiële markten: het vat de tegenstrijdigheden van het kapitalisme samen.
Hoe antwoordt de arbeidersbeweging best op dit nieuwe aangekondigde sociaal bloedbad? Een terecht voorstel van PVDA is om de arbeidstijd te verminderen tot 30 uur per week zonder loonverlies. Als automatisering en nieuwe technologie taken overnemen, dan kan het overblijvende personeel op kortere tijd evenveel doen. Dit is echter niet de patronale logica. Eerder dit jaar stelde BNP Paribas Fortis nog voor dat het personeel langer zou werken: 7u24 per dag in plaats van 7u12. De voordelen van technologische vooruitgang gaan vandaag volledig naar de aandeelhouders, voor het personeel daarentegen betekent het sociale achteruitgang.
Sociale afbraak is eigen aan het kapitalisme. Logische argumenten en voorstellen volstaan niet om daar tegen in te gaan: er is een krachtsverhouding voor nodig. We zullen de hebzucht niet wegconcurreren met een openbare bank naast de private banken. Wat we niet bezitten met de gemeenschap, kunnen we ook niet controleren. De volledige banken- en kredietsector moet in publieke handen komen. Dan zijn goedkope kredieten voor particulieren en zelfstandigen mogelijk en kunnen de middelen gemobiliseerd worden voor de broodnodige massale investeringen in infrastructuur en openbare diensten.
