Vlaams minister van onderwijs en werk Frank Vandenbroucke (SP-a) wil de efficiëntie van het Vlaams werkgelegenheidsbeleid verhogen door o.a een aantal taken van de Vlaamse Dienst voor Arbeidsbemiddeling en Beroepsopleiding (VDAB) uit te besteden aan derden. De VDAB en dus de Vlaamse regering beschikt blijkbaar over onvoldoende middelen en mensen om alle werklozen individueel te begeleiden (wat we al wisten) en is volgens Vandenbroucke niet efficiënt genoeg. De VDAB zal ook opgesplitst worden in een deel dat zich concentreert op de arbeidsmarkt en een deel dat zich focust op het begeleiden van werklozen. Het onderdeel van de VDAB dat mensen begeleidt zal immers moeten concurreren met anderen die in opdracht van het andere deel van de VDAB ook werklozen zullen begeleiden. Op die manier moet concurrentievervalsing tussen de VDAB en de nieuwe ondernemingen die zich op de begeleidingsmarkt storten worden vermeden.
Karel Mortier
In Nederland waar men de begeleiding van werklozen grotendeels heeft geprivatiseerd onder het kabinet Kok I & II besteedt de overheid nu echter meer per begeleidingstraject (3.500 € in 1998 t.o.v 4.700€ nu) en is de kwaliteit van de dienstverlening er helemaal niet beter op geworden. Getuige de invoering van een keurmerk om een aantal “uitwassen” in de sector aan banden te leggen. De bedoeling van Kok was overigens niet zozeer om meer mensen aan een baan te helpen wel in het besparen in de werkloosheidsuitkeringen.
De Nederlandse overheidsdienst Arbeidsvoorziening werd omgevormd tot de NV Kliq (wat gepaard ging met een forse inkrimping van het personeel) en moet net als nieuwe spelers op de “reïntegratiemarkt” concurreren bij de overheid en gemeenten om werklozen binnen te halen om ze dan tegen vergoeding aan een job te helpen. In een land als Australië dat ooit model stond voor de privatisering van de werklozenbegeleiding is de overheid bezig de werking van de markt aan banden te leggen o.a omdat om de één of andere niet te voorziene reden het maken van winst belangrijker was voor ondernemingen dan het goed begeleiden van werklozen tot duurzame werkgelegenheid.
Ondernemingen zullen uiteraard meer tijd en energie steken in het begeleiden van mensen die makkelijker aan een job te helpen zijn dan in mensen waarvan ze weten dat ze in de huidige omstandigheden weinig kans hebben op de arbeidsmarkt. Ondernemingen (en daar rekenen Vandenbroucke & co wellicht op) zullen veel meer druk uitoefenen op mensen om ergens een job te aanvaarden omdat hun winstmarges en soms hun bestaan daarvan afhankelijk is. Dat in tegenstelling tot de VDAB die (nog) geen winst moet maken bij het verlenen van diensten. Je zal maar eens werken in een bedrijf als “jobcoach” die er niet in slaagt om voldoende mensen aan een job te helpen (bijvoorbeeld omdat er geen zijn) en dus niet voldoende winst maakt. Het gevolg daarvan zal zijn dat je als werknemer van dat bedrijf zelf op straat wordt gezet. De actieve-welvaatstaat in actie!
Als dat niet voldoende zou zijn, dan kunnen die ondernemingen altijd rekenen op de RVA als stok achter de deur om mensen die naar hun zin niet voldoende inspanningen doen hun werkloosheidsuitkering af te nemen. Dat allemaal volgens Vandenbroucke om: “weerbaarheid mee te krijgen om te kunnen meegaan met de vele en snelle veranderingen in economie en arbeidsmarkt”. In plaats van de arbeidsmarkt aan te passen aan de behoeften van de samenleving moeten de mensen zich blijkbaar aanpassen aan de behoeften van de markt.
In Vlaanderen gaat men alsnog niet zo ver als in Nederland. De VDAB blijft mensen begeleiden en ondernemingen zullen hun ‘cliënten’ niet kunnen kiezen maar toegewezen krijgen door de VDAB. Het voorbereidend werk voor een (eventuele) verdere privatisering van de begeleiding van werklozen wordt wel gestart. Vandenbroucke mag dan misschien een “verstandige maar minder tactische sociaal-democraat” genoemd worden in de pers, als het op privatiseren van overheidsbedrijven en diensten aankomt zijn ze allemaal even “tactisch” bij de SP-a. Vandaar ook dat ze veelal populairder zijn bij ondernemers dan de VLD. Vandenbroucke overweegt trouwens na de invoering van de opleidings – en dienstencheques nu ook om herplaatsingcheques in te voeren wellicht opdat ondernemingen dan nog iets kunnen verdienen door mensen te ontslaan wat in deze tijden mooi meegenomen is. De volgende stap is dan misschien dat mensen begeleidingscheques zullen krijgen waarmee ze op de reïntegratiemarkt begeleiding kunnen kopen.
Ondertussen draait de sector in Nederland een jaaromzet van meer dan 770 miljoen €. Gezien met het beleid van Verhofstadt een constante stroom aan nieuwe klanten (werklozen) is verzekerd, is dit ook in België een (groei)markt met toekomst.
