Antifascistisch protest tegen alles wat ons verdeelt

Het zelfvertrouwen van extreemrechts neemt toe. In december was er de betoging tegen het migratiepact en nadien probeerde het Vlaams Belang nieuwe activisten aan te trekken. De voorheen aangebrande neonazi’s van Schild & Vrienden werden langs de grote poort terug binnengehaald. Na de voor het VB rampzalige resultaten in 2014 is het bijna onmogelijk voor de extreemrechtse partij om niet vooruit te gaan. Elders in Europa zal de groei voor extreemrechts nog sterker zijn.

Door Geert Cool, woordvoerder Blokbuster



Luister ook naar onze Podcast:


Europees fenomeen

Ruim tien jaar na de grote recessie van 2007-08 spreken economen en politici wel over economisch herstel, maar brede lagen van de bevolking hebben daar niet veel van gemerkt. De afgelopen jaren werden gekenmerkt door aanvallen op onze levensstandaard en onze sociale bescherming. Overal in Europa werden pensioenen, werkloosheidsuitkeringen, openbare diensten (zoals onderwijs, zorg en vervoer) aangepakt. We moeten langer werken, maar zien ons loon amper stijgen terwijl we ook nog eens meer indirecte belastingen betalen (onder meer op brandstof). Je zou voor minder kwaad zijn. Een minderheid uit de woede nu reeds door op straat te komen en op zoek te gaan naar collectieve antwoorden. Een andere groep houdt het op een proteststem tegen het establishment en ziet in diverse extreemrechtse en populistische partijen de eerste kandidaten om te protesteren. Die formaties spelen in op de vooroordelen die ook door het establishment gebruikt worden. Dat zien we bij ons met N-VA dat niet kan uitpakt met de verhoging van de pensioenleeftijd of andere asociale maatregelen die niet gedragen worden door de bevolking, maar in de plaats daarvan zoveel mogelijk de identitaire zwarte piet doorschuift naar migranten en vluchtelingen. Extreemrechts doet zich voor als anti-establishment, maar gaat voort op de dominante retoriek van datzelfde establishment.

Waarom gaan de proteststemmen naar rechts en niet naar links? De traditionele linkerzijde wordt vaak gezien als deel van het probleem, niet van de oplossing. Hoe meer establishment kan je zijn dan de sociaaldemocratie die ook in ons land jarenlang aan de macht is geweest en doorheen Europa aan het stuur zat toen de Europese Unie verder ontwikkeld werd in de jaren 1990. Het resultaat was een EU die neoliberale dictaten oplegde, dat heeft de Griekse bevolking nog ondervonden toen in 2015 op democratische wijze voor een breuk met de besparingen werd gestemd. Meteen werd de harde hand van de EU, het IMF en de ECB bovengehaald als een stormram tegen de Griekse bevolking. Ook daar heeft de sociaaldemocratie niets tegen ondernomen. Erger zelfs: Dijsselbloem was als sociaaldemocraat deel van de neoliberale stormram. De groenen hopen hier en daar vooruitgang te boeken en kunnen inspelen op de klimaatbeweging. Maar de eis van ‘system change’ ligt mijlenver van de voorzichtige hervormingen die de groenen voorstellen. De radicale linkerzijde staat zwak op zowel organisatorisch als inhoudelijk vlak: er is geen Europese organisatie en grote nieuwe linkse krachten durven niet te breken met het kapitalisme, laat staan op offensieve wijze op te komen voor een socialistische samenleving. Het verraad door Syriza toonde de beperkingen van het nieuwe reformisme, wat een impact had op de dynamiek van radicaal links in Europa.

Er is nochtans een potentieel. Overal in Europa is er een roep naar het einde van de besparingen op zorg en onderwijs. Ook in Oost- en Centraal Europa is er dergelijk protest: zo was er recent een sterke onderwijsstaking in Polen. Er zijn de gele hesjes in Frankrijk maar ook de klimaatjongeren die overal in Europa op een brede steun kunnen rekenen. De roep naar ‘system change’ neemt toe en de hoop om via gevestigde politici tot verandering te komen neemt af. Politiek uitdrukking geven aan de woede en roep naar iets anders, is een grote uitdaging. Dat zal niet rechtlijnig gebeuren, we kunnen er enkel aan bouwen door in protest consistent voor een programma van socialistische maatschappijverandering op te komen en tegelijk ook stappen te zetten om het protest actief uit te bouwen en te versterken.

Terugkeer Vlaams Belang

Het Vlaams Belang zal nog niet doorbreken tot het niveau van Salvini (Italië) of Le Pen (Frankrijk). Maar extreemrechts maakt gebruik van elke gelegenheid die zich aandient om N-VA-kiezers terug te winnen. De grotere nadruk van N-VA op migratie brengt het Vlaams Belang centraler in het politieke debat. Heel wat deelnemers aan de anti-Marrakesh mars in december wilden wellicht steun betuigen aan Theo Francken, maar het waren toch vooral Van Grieken en Van Langenhove die met de winst gingen lopen. Van Grieken kon zijn uitgedunde troepen terug aanvullen en de druk op N-VA opvoeren, Van Langenhove kon de aandacht voor zijn neonazistische chatgroepen op internet achter zich laten. Dat de VB-troepen wat uitgedund waren, bleek nog in de gemeenteraadsverkiezingen. De partij kon geen volledige lijst indienen in steden als Turnhout of Leuven, maar ook niet voor het district Antwerpen. Een beetje hernieuwde groei maakt dat er nu ruimte is voor nieuwe kopstukken zoals Van Langenhove die een steile opmars in het Vlaams Belang maakt. Het VB probeert bovendien jongeren aan zich te binden door gratis bier uit te delen op avonden onder de noemer ‘Schild & Pint’, een weinig verdoken verwijzing naar Schild & Vrienden.

In de peilingen komt het Vlaams Belang terug boven de 10%, maar voorlopig onder het niveau van de provincieraadsverkiezingen in oktober 2018. Het feit dat klimaat en koopkracht de discussies domineerden, deed de partij geen goed. Van Langenhove probeerde nog om het klimaatprotest te provoceren, maar werd er weg gejaagd door jongeren die ‘Fuck den Dries’ scandeerden. Nu de klimaatbeweging in een begrijpelijk en tijdelijk dipje zit en ook de syndicale mobilisaties rond koopkracht weinig offensief gebeuren, hoopt extreemrechts om migratie terug centraal te plaatsen. De discussie rond de transmigranten aan Brussel-Noord werd daarvoor gebruikt. Na de schokkende moord op het Antwerpse meisje Julie hoopt het VB zich te profileren op veiligheid, maar dat kan moeilijk liggen: voor velen is het duidelijk dat de aanhoudende besparingen op zowel justitie als de volledige zorgsector maken dat het volledige systeem tot op het bot rot is.

Het VB probeert zich tegenover N-VA als een ‘socialere’ partij te profileren, onder meer door te pleiten voor een minimumpensioen van 1.500 euro per maand. Het gaat om een lakje sociaal vernis dat de asociale ondergrond amper kan verbergen. Het asociale karakter komt op verschillende manieren tot uiting. Uiteraard is er het feit dat voor het betalen van een ‘Vlaamse sociale zekerheid’ niet gekeken wordt naar de superrijken of grote aandeelhouders, maar naar vluchtelingen, werklozen en Walen. Maar ook voor het eigen volk heeft het VB asociale voorstellen: beperking van werkloosheidsuitkering in de tijd, afschaffing brugpensioen, afbouw ambtenarenpensioenen, puntenpensioen om de leeftijd op te trekken boven 65 jaar, …

Protest is nodig

Een opgang van extreemrechts is gevaarlijk omdat het verdeeldheid centraal stelt. We moeten daarop antwoorden op de werkvloer en in onze omgeving. De beste manier om dit te doen, is door te wijzen op wat ons verenigt: de strijd voor betere levens- en werkomstandigheden, eigenlijk de strijd om een betere toekomst. Offensieve eisen rond de minimumlonen (14 euro per uur), pensioenen (1.500 euro per maand), arbeidsduurvermindering (30-urenweek zonder loonverlies en met bijkomende aanwervingen), massale publieke investeringen in openbare diensten (onderwijs, zorg, openbaar vervoer, publieke energiesector, …) zijn daarvoor noodzakelijk. Vanuit deze eisen wordt bovendien duidelijk dat de bankiers, grote aandeelhouders en speculanten een obstakel zijn voor sociale vooruitgang en niet de migranten of vluchtelingen.

Het volstaat niet om geen racist te zijn, we moeten antiracistisch zijn. Dit betekent actief ingaan tegen wat ons verdeelt omdat dit een obstakel is in onze strijd voor een andere samenleving. Extreemrechts zullen we niet stoppen door af te wachten, er is strijd tegen nodig. De antifascistische campagne Blokbuster is al sinds 1991 actief in stelselmatig protest en mobilisaties. Betogingen zijn belangrijk om het voor extreemrechts moeilijker te maken om de straten te domineren en om zomaar aanvaard te worden. Het zijn bovendien uitstekende momenten om met gelijkgestemden te discussiëren over hoe we de voedingsbodem voor extreemrechts kunnen aanpakken. Dat is de basis voor het politieke mobilisatiemodel tegen extreemrechts dat Blokbuster al decennia verdedigt.

Op 9 mei is er in Leuven een belangrijke afspraak. De studenten van het Vlaams Belang, NSV (Nationalistische Studentenvereniging), betogen dan in de studentenstad. Daarmee willen ze de kiescampagne van het VB – in Leuven staat deze in het teken van lijsttrekker Van Langenhove – ondersteunen. Er is een oproep voor een tegenbetoging onder de noemer ‘Undivided against racism’. Een zo sterk mogelijke actie is nodig om te vermijden dat extreemrechts verder in het offensief kan gaan met verdeeldheid die ingezet wordt tegen onze sociale eisen.

Een systeem in crisis brengt de bijhorende politieke vertalingen met zich mee. Extreemrechts is er een uitdrukking van die een opgang kan maken als er geen of onvoldoende sterk echt alternatief is. Een echt alternatief betekent dat de arbeidersbeweging de strijd voor sociale vooruitgang aangaat: voor het verdedigen van sociale verworvenheden en het afdwingen van nieuwe. Dat vraagt betrokkenheid en duidelijkheid qua programma. Het kapitalisme faalt en er is nood aan een nieuw systeem, een maatschappij waar de belangen van de meerderheid van de bevolking centraal staan. Blokbuster wil ook daaraan bijdragen.

Delen:
Printen:

Steun ons: plaats uw boodschap in onze mei-editie!

Voorpagina van De Linkse Socialist

Uw boodschap in onze mei-editie