Bernie Sanders kondigde formeel aan dat hij in de race voor de presidentsverkiezingen van 2020 stapt. Hij beloofde “een nooit geziene en historische campagne van onderuit die start met minstens een miljoen mensen uit heel het land.”
Artikel door Kshama Sawant, socialistisch gemeenteraadslid in Seattle
In de eerste 24 uren haalde hij bijna 6 miljoen dollar aan giften op. Dat kwam van meer individuele donoren dan alle andere huidige presidentskandidaten samen wisten te mobiliseren. De campagne van Bernie begint van een sterker startpunt dan bij de eerste oproep van de senator uit Vermont voor een “politieke revolutie tegen de miljardairsklasse” in de lente van 2015. Toen was de campagne van Bernie geen onderwerp voor de gevestigde media. Het is nog vroeg, maar Sanders is goed geplaatst om een beslissende rol te spelen in de Democratische voorverkiezingen.
De video waarmee Bernie Sanders zijn campagne aankondigde, startte als volgt: “Echte verandering komt nooit van boven naar beneden, maar altijd van onderuit.” Ik ben het daar volledig mee eens. Dat is waarom Socialist Alternatief samen met anderen actief zullen zijn om campagnes van onderuit op te zetten in de wijken, vakbonden, scholen en werkplaatsen om te bouwen aan een massaal verzet rond de campagne van Sanders.
De inzet voor deze verkiezingen is erg groot. Trump moet dringend weg. Socialisten en de linkerzijde moeten het potentieel maximaal benutten door samen te strijden met de miljoenen mensen die tot acties overgaan en diegenen die nu rond Bernie zullen gemobiliseerd worden.
We moeten echter ook lessen trekken uit 2016 toen de Democratische voorverkiezingen vervalst werden om Bernie te stoppen. Het Democratische National Committee (DNC) was actief bezig om hem te stoppen, er waren manoeuvres in verschillende deelstaten, er was het ondemocratische stelsel van superdelegates en de gevestigde media ging samen met ‘progressieve’ Democraten tot de aanval over. Werkenden hebben hun eigen partij nodig, los van het geld en de macht van de bedrijven. Deze partij moet samen met onze bewegingen de strijd voeren in plaats van ertegen in te gaan.
Ik denk dat Bernie als onafhankelijke socialist moet opkomen, net zoals ik dat deed. Hij kan zijn campagne gebruiken om een nieuwe massale partij voor de werkenden te lanceren, in plaats van binnen een gevestigde partij te strijden waarvan de leiding hem tegen elke prijs wil stoppen.
Bernie heeft helaas zijn beslissing genomen en neemt deel aan de Democratische voorverkiezingen. We mogen onze politieke beweging niet laten gijzelen in dit proces. De verkiezingen van 2016 hadden vreselijke politieke gevolgen. Voor hij zijn campagne vier jaar geleden lanceerde, zei Sanders dat hij overwoog om ofwel als onafhankelijke kandidaat ofwel als Democraat op te komen en dat hij wilde horen wat mensen daarvan dachten. Nu heeft hij die discussie meteen van tafel geveegd en maakt hij een fundamentele fout, ook al zullen ongetwijfeld veel mensen het vanuit pragmatisch oogpunt met hem eens zijn. Sommigen hebben mogelijk de illusie dat de Democratische partij op de een of andere wijze kan hervormd worden tot een volkspartij.
Het is zeker dat Bernie in de Democratische voorverkiezingen een enorm platform zal krijgen. Maar hij had evengoed kunnen aankondigen dat hij als onafhankelijke opkomt om de campagne te gebruiken als basis voor de creatie van een nieuwe partij die voor een politieke aardschok kan zorgen. In de New York Times haalt Thomas Friedman onder de titel “Wordt Amerika een vierpartijenstaat?” uit naar de zelfverklaarde democratische socialiste Alexandria Ocasio-Cortez, maar hij wijst er terecht op dat “politieke partijen in heel de democratische wereld ontploffen” en dat er een basis is voor zowel een echt linkse als voor een extreemrechtse partij.
Als het Democratisch establishment er nogmaals in slaagt om Bernie af te blokken, dan moet hij als onafhankelijke kandidaat deelnemen aan de verkiezingen van november 2020. De geschiedenis biedt geen oneindig aantal kansen om te bouwen aan het soort politieke kracht dat werkenden nodig hebben. We moeten leren van het verleden. Als de Democratische leiding nogmaals een kandidaat van het status-quo kan opleggen, is er een risico dat Trump de verkiezingen nogmaals wint, ondanks zijn onpopulariteit en zijn slechte resultaten in peilingen op dit ogenblik. Een gevestigde kandidaat kan Trump misschien verslaan, heel wat dergelijke kandidaten wonnen zetels in de tussentijdse verkiezingen van afgelopen herfst die een referendum werden over de rechtse agenda van de regering. Maar de failliete gevestigde politiek van Joe Biden of Kamala Harris zijn geen sterkte in de strijd tegen rechts. Hun beleid staat niet in het belang van de noden van de werkenden, integendeel!
Sanders is momenteel de meest populaire politicus in de VS. De eisen van de werkende klasse stonden centraal in zijn campagne van 2016: Medicare (gezondheidszorg) voor iedereen, gratis hoger onderwijs en een federaal minimumloon van 15 dollar per uur. Deze eisen werden centraal in het politieke debat geplaatst. Deze eisen hebben nog aan populariteit gewonnen door Sanders en zijn campagne van onderuit. Heel wat gevestigde Democraten moeten er minstens lippendienst aan bewijzen, dat is onder meer het geval met Kamala Harris.
In 2016 omschreef Sanders zich als ‘democratisch socialist.’ Dat zorgde ervoor dat meer mensen discussieerden over socialistische ideeën. Dit proces is vooral het resultaat van het falen van het kapitalisme dat niet in staat is om de werkende klasse een goede levensstandaard te bieden en de jongeren een toekomst. Zoals Sanders opmerkte in zijn antwoord op de laatste State of the Union van Trump verdienen werkenden in de VS vandaag minder dan in 1973, althans als de lonen aan de inflatie worden aangepast. Maar liefst 80% van de Amerikanen leeft van loonbrief tot loonbrief, maar kan zich niet veroorloven dat er een maandloon wegvalt.
Nieuwe peilingen geven aan dat een meerderheid van de millennials positief staat tegenover socialisme. Sanders heeft de oproep van Ocasio-Cortez voor een “Green New Deal” onderschreven. Deze bijzonder populaire eis kan miljoenen werkenden en jongeren verenigen tegen de achtergrond van de dreigende klimaatrampen.
CBS vroeg Sanders wat er anders zal zijn aan de nieuwe campagne. Zijn antwoord: “We zullen winnen.” Zoals Socialist Alternative meermaals opmerkte, zijn de eisen van Bernie Sanders en hijzelf echter niet aanvaardbaar voor de heersende klasse. Het zal geen evidente strijd zijn met tal van manoeuvres en brutale aanvallen om te vermijden dat Sanders de Democratische voorverkiezingen wint.
De brede steun voor Bernie’s oproep voor “een politieke revolutie tegen de miljardairsklasse” kwam voor het Democratische establishment en de heersende klasse als een verrassing in 2016. Ze hadden verwacht dat deze oproep marginaal zou zijn. Socialist Alternative was een van de weinige organisaties die het potentieel zag om te bouwen aan een politieke vertaling van de eisen van de werkende klasse. Als de campagne van Bernie nu momentum krijgt, zal er een sneller en harder antwoord van de elite komen.
Bij de Democraten zijn er ondertussen al heel veel kandidaten. Dat is ook anders dan het duidelijke contrast tussen Sanders en Clinton in 2016. Veel werkenden en jongeren zullen tijd nodig hebben om de verschillende kandidaten met een progressief platform, zoals Elizabeth Warren en Beto O’Rourke, te kunnen inschatten. Dat is begrijpelijk, maar we moeten ondanks de politieke zwaktes van Sanders duidelijk zijn dat geen van deze ‘progressieve’ kandidaten een sterkere of meer betrouwbare kracht vormt voor de werkende klasse of bereid is om echt in te gaan tegen de miljardairsklasse.
Elizabeth Warren is na Sanders wellicht de meest consequente progressieve kandidaat. Zij heeft echter heel wat politieke beperkingen: Warren richt zich niet op bewegingen van de werkende klasse, terwijl dat nodig is om belangrijke eisen uit haar progressief platform effectief te realiseren. Warren is minder bereid om tegen het Democratische establishment in te gaan dan Sanders. Aanhangers van Bernie zullen zich herinneren dat Warren de voorverkiezingen van 2016 gewoon uitzat, terwijl ze met openlijke steun aan Bernie een rol had kunnen spelen. Het was pas toen Sanders verslagen was, dat Warren zich openlijk uitsprak. Ze gaf volledige en onkritische steun aan Hillary Clinton. Dit droeg bij tot de situatie waarin de kandidaat tegen de rechtse populist Trump een onpopulaire gevestigde Democraat was.
In Seattle, waar ik in de gemeenteraad zetel, kunnen de werkenden vaststellen dat weinig verkozenen bereid zijn om tegen de grote bedrijven en het politieke establishment in te gaan. Om onze eisen af te dwingen en de aanvallen van de heersende klasse tegen Sanders te stoppen, is er nood aan een brede onafhankelijke campagne van onderuit waarin miljoenen werkenden betrokken zijn en waarin we over democratische structuren beschikken die los staan van de Democratische Partij. Zo kunnen we een zo sterk mogelijke kracht mobiliseren.
Als gemeenteraadslid in Seattle heb ik samen met sociale bewegingen en de vakbonden de strijd gevoerd om 15 dollar per uur minimumloon af te dwingen, miljoenen dollars voor betaalbaar wonen en een aantal belangrijke overwinningen voor de rechten van huurders. Deze overwinningen kwamen er ondanks het verzet door het Democratische establishment dat al lang het gemeentebestuur controleert. Socialist Alternative was de ruggengraat van deze progressieve overwinningen. Zelfs die Democratische verkozenen die het oprecht goed menen met hun progressieve standpunten gaven toe aan de enorme druk van de grote bedrijven en de eigen partijleiding. Dat zagen we toen ze toegaven en capituleerden rond de Amazon Tax in Seattle begin vorig jaar.
De website van Sanders opent met de bekende maar krachtige boodschap die hij ook in 2016 bracht: “Not Me. Us.” (‘Niet ik. Wij’). We moeten dit waarmaken, niet alleen in de strijd voor de campagne van Bernie en tegen het establishment, maar in de strijd voor een fundamenteel andere politiek. In plaats van af te wachten en zien wat de Democratische voorverkiezingen te bieden hebben, kunnen we daar beter meteen mee beginnen.
Laten we bouwen aan een onafhankelijke campagne van onderuit in onze wijken en werkplaatsen. Laten we resoluties voor de campagne van Bernie stemmen in onze vakbonden, laten we studentengroepen opzetten op de campussen. We kunnen dit historisch moment gebruiken om een algemene strijd van de werkende klasse op de agenda te zetten.
Om rechts een nederlaag toe te brengen en te strijden voor een andere samenleving die vertrekt van de noden van de werkenden en hun leefmilieu, moeten we opkomen voor een socialistisch alternatief. Ik hoop dan ook dat je mijn organisatie vervoegt. Als je in Seattle woont (of niet), steun dan ook onze campagne om later dit jaar opnieuw verkozen te worden. Het politieke establishment is woedend naar aanleiding van de Amazon Tax en andere strijd die we voerden. Het zal dan ook een harde strijd worden die gaat over wie de stad zal besturen: Amazon en de grote bedrijven of de werkende bevolking.
