De omvang van de historische klimaatmars afgelopen zondag maakte dat de gevestigde media er niet aan voorbij konden. Zowat alle kranten brachten minstens iets over die klimaatmars op hun voorpagina, in het beste geval een grote foto, maar telkens zonder veel tekst. ‘Mars voor de geschiedenisboeken’ titelde De Morgen, ‘grootste klimaatmars ooit in België’ luidde de titel in een klein kadertje op de voorpagina van De Standaard.
Er werd benadrukt dat het een erg grote betoging was, De Morgen zag er zelfs de ‘grootste burgerbetoging’ in sinds de Witte Mars van 1996 – alsof vakbondsbetogingen geen ‘burgerbetogingen’ zijn en ook de 100.000 deelnemers van de anti-oorlogsbetoging in februari 2003 werden over het hoofd gezien. Veel aandacht was er ook voor minister Marghem die het lef had om de betoging te bezoeken. ‘If you can’t beat them, join them’, is een aloude tactiek. Het feit dat een mars van deze omvang heel divers qua samenstelling en ideeën is, maakt het mogelijk voor een liberale minister om er even op te duiken. Ze maakte van de gelegenheid gebruik om een sneer te geven naar haar Vlaamse collega’s, wat de al bedrukte sfeer in de regering ongetwijfeld niet ten goede kwam. Marghem kaapte de aandacht van het protest tegen onder meer haar falend beleid.
Nog geen 24 uur na de grote mars was er in de gevestigde media amper nog debat over klimaatverandering. De N-VA-kiescampagne voor mei 2019 op de kap van vluchtelingen ging met alle aandacht lopen. Hierdoor zal premier Michel zelfs niet aanwezig zijn op de opening van de klimaattop in Polen. ‘Politici kunnen dit signaal niet negeren,’ titelde De Standaard gisteren. Een dag later zijn ze nochtans al op weg om het signaal van zondag te negeren. Een vaag migratiepact afwijzen is voor de N-VA een regeringscrisis waard, een klimaatmars met tot 100.000 aanwezigen krijgt geen greintje aandacht. Zo weten we meteen dat we uit de hoek van het politieke establishment geen oplossingen moeten verwachten.
Wat ontbrak in zowat alle verslagen in de gevestigde media, was het debat over fundamentele alternatieven. Er werd bericht dat veel betogers ‘structurele maatregelen’ eisen, maar er was hoogstens aandacht voor eisen in de richting van individuele maatregelen. Zo hoorden we regelmatig de opmerking dat vliegen duurder moet worden. Ons het laatste beetje luxe ontnemen zonder investeringen in alternatieven (waarom zijn internationale treinreizen zo duur?), zal echter geen stap vooruit betekenen. Van de taksen op auto’s en brandstof weten we overigens dat de opbrengst niet gebruikt wordt om in alternatieven te investeren: de 5,5 miljard euro aan taksen op brandstof die jaarlijks opgehaald worden liggen hoger dan alle publieke middelen voor openbaar vervoer samen! Met duurdere vliegtickets zal het niet anders zijn. Resultaat: wij betalen meer, de overheid geeft dit geld cadeau aan grote bedrijven (waaronder de meest vervuilende ter wereld).
In de onderstroom van het klimaatprotest groeit gelukkig een roep naar collectieve antwoorden op het maatschappelijk probleem van vervuiling en klimaatverandering. De eis van ‘structurele maatregelen’ gaf hier uitdrukking aan. Van daaruit wordt al gauw heel het systeem in vraag gesteld, zelfs indien weinig betogers duidelijk zijn over welke samenleving er dan in de plaats moet komen. ‘Change the system, not the climate’ is een algemeen aanvaarde eis geworden.
De klimaatmars heeft de noodzaak aan fundamentele maatregelen op de agenda gezet. Laten we ervoor zorgen dat de discussie gaat over hoe we met de gemeenschap de toekomst van de planeet en alle leven erop echt in handen kunnen nemen. Wat we met de gemeenschap niet bezitten, kunnen we niet controleren of aan ernstige regels onderwerpen. We moeten zeggenschap krijgen over de sleutelsectoren van de economie: energie, transport, distributie, financiewezen, … Dat vereist een radicale breuk met het kapitalisme dat ons naar de afgrond brengt. Een socialistische samenleving is niet alleen mogelijk, maar noodzakelijk voor onze toekomst. Dit houdt in dat we collectief beslissen over hoe en wat er geproduceerd wordt op basis van gemeenschappelijk bezit en democratisch beheer van de productiemiddelen. Om dat debat aan te gaan, hebben we gelukkig een site als socialisme.be en de krant ‘De Linkse Socialist’. Lees deze media, volg ons, ga met ons in discussie want samen weten we sowieso meer dan alleen en staan we ook sterker in de strijd voor maatschappijverandering!
