Andrés Manuel López Obrador, of in het kort ‘AMLO’, werd op 1 juli met 53% van de stemmen verkozen als de nieuwe president van Mexico. De kiescampagne was erg bloedig: 133 mensen kwamen om het leven. De overwinning van AMLO is een belangrijke overwinning van links op de PRI (Revolutionair Institutionele Partij) die sinds 1929 aan de macht was, met een tussenperiode van 2000 tot 2012. José Antonio Meade, de kandidaat van de PRI, bleef op 16,4% steken. De overwinning van AMLO komt er na decennia van geweld door politie, leger en drugkartels, privatisering van strategische sectoren van de economie en afbraak van de bescherming inzake arbeidsvoorwaarden, onderwijs en landbouw.
Artikel door Célia (Brussel) uit maandblad ‘De Linkse Socialist’
De partij van AMLO, MORENA (Beweging voor Nationale Heropbouw), haalde een overwinning na jaren van strijd door de werkenden en armen. Voor het eerst sinds de jaren 1930 werd in Mexico een linkse meerderheid verkozen. In het verleden werd dit verhinderd door massale verkiezingsfraude, intimidatie en zelfs moorden. Dat was hoe AMLO de verkiezingen van 2006 (toen nog als kandidaat van de PRD) en 2012 verloor. Maar nu voelde het establishment aan dat deze methoden het risico van een grote uitbarsting van sociale woede inhielden. Er waren al zelfverdedigingscomités opgezet vanuit de bevolking voor toezicht op de stembusgang.
Het programma van MORENA vertrekt van twee grote strijdpunten: tegen corruptie en tegen armoede. AMLO wil het minimumloon optrekken, studiebeurzen voor studenten voorzien, internet voor iedereen toegankelijk maken, de pensioenen van Mexico-stad en de rest van het land gelijktrekken en een groot programma van infrastructuurwerken opstarten. Om dat alles te betalen, wordt gekeken naar het geld uit de strijd tegen corruptie.
Mexico is dan wel de tweede economische macht van Latijns-Amerika, maar toch leeft één op de twee Mexicanen onder de armoedegrens. Dat zijn meer dan 50 miljoen armen. De werkenden zijn bereid om in actie te komen voor betere levensvoorwaarden. De strijd van de leerkrachten tegen de onderwijshervorming onder de regering-Nieto toonde dit aan. Tijdens deze belangrijke beweging kwamen tientallen leerkrachten om het leven.
De Mexicaanse heersende klasse is niet opgezet met het verkiezingsresultaat. Ze zal zich niet laten doen en staat bekend voor bloedige repressie bij elke dreiging. Denk maar aan de 43 studenten van Ayotzinapa die verdwenen en nooit teruggevonden zijn nadat ze in 2014 tegen de regering betoogden.
Als AMLO de grote bedrijven geruststelt en oproept om mee te werken aan zijn project, doet hij wat denken aan Syriza in Griekenland. Er zal ongetwijfeld grote druk zijn van zowel de Mexicaanse burgerij als het internationale kapitaal, het Amerikaanse op de eerste plaats. Maar er is ook een andere druk: die van de sociale strijd van onderuit. Het resultaat ligt niet op voorhand vast. Door de strijd van werkenden, jongeren, vrouwen, kleine landbouwers en de inheemse bevolking kan AMLO verplicht worden om verder te gaan dan hij zelf voor ogen heeft. Dit gebeurde eerder al met de regering-Cardenas in de jaren 1930.
De verkiezingsoverwinning van AMLO is een opsteker voor de bevolking van heel Latijns-Amerika, zeker na het falen van de (centrum-)linkse regimes in onder meer Venezuela en Brazilië. Er moeten lessen getrokken worden uit dat falen: het kapitalisme laat zich niet aan banden leggen, maar moet omvergeworpen worden.
