De situatie in Irak roept steeds meer vergelijkingen op met de situatie in Vietnam bij het begin van de jaren ’70: een meerderheid van de bevolking die tegen de aanwezigheid is van het Amerikaanse leger, lokale machthebbers die niet in staat zijn om iets te doen tegen de aanvallen van het verzet, een Amerikaans leger dat niet in staat is om een lokale troepenmacht op de been te brengen en dus gedwongen is om het vuile werk zelf te doen, een marionettenregering die steeds weer “gedeeltelijke overwinningen” uitbazuint die zogezegd moeten leiden tot de nabije totale overwinning… die nochtans elke dag verderaf lijkt.
Jean Peltier
Het belangrijkste verschil is dat de Amerikaanse interventie in Vietnam 10 jaar heeft geduurd en dat er meer dan 500.000 Amerikaanse soldaten bij betrokken waren, en dat de nederlaag veel vlugger dreigt te komen in Irak dan in Vietnam.
De situatie in Irak houdt niet op slechter te worden voor de VS en haar marionetten de laatste maanden. De acties van de speciale eenheden nemen toe. Het Amerikaanse leger heeft de controle verloren in verschillende regio’s van het land. De regering die door de Amerikanen werd geïnstalleerd heeft geen enkele autoriteit. De samenwerking tussen de verschillende verzetsgroepen neemt bovendien toe. Daarnaast zien we dat de bombardementen van de Amerikaanse luchtmacht, als antwoord op de aanslagen van het Iraakse verzet, de burgerbevolking hard raken. Hierdoor neemt de haat tegenover de Amerikanen toe en komt er meer steun voor het verzet.
Internationale kwesties, en zeker de discussie over het terrorisme en Irak, zullen een belangrijke rol spelen tijdens de Amerikaanse verkiezingen. Het is echter nog onduidelijk langs welke kant de balans zal overslaan, omdat de Amerikanen zeer verdeeld zijn over dit onderwerp. Het grote gewicht van conservatieve radiostations en televisiezenders die in handen zijn van enkele mediagroepen, waarvan de eigenaars nauwe banden hebben met de Republikeinen, heeft een invloed. Zo denkt een meerderheid van de Amerikanen dat er massavernietingswapens waren in Irak, dat Saddam banden had met Al-Qaeda en dat het Amerikaanse leger bezig is de oorlog in Irak te winnen.
Bush speelt de kaart van de terreur uit en presenteert zich als de enige kandidaat die in staat is om een einde te maken aan het “internationale terrorisme.” Kerry, daarentegen, slaagt er nauwelijks in om een duidelijke positie in te nemen. Het is ook niet eenvoudig voor hem. Hij heeft Bush gesteund in zijn oorlogsretoriek tegen Saddam. Hij heeft ook voor de oorlog gestemd vorig jaar. Vandaag zegt hij dat de oorlog een vergissing was en dat hij zich heeft vergist door de “foute” informatie van de regering-Bush.
Dat is niet echt een ernstig antwoord voor iemand die president wil worden van de machtigste natie ter wereld. Het probleem van Kerry is tevens het probleem van de hele Amerikaanse burgerij. Bush heeft Irak aangevallen met de steun van de volledige Amerikaanse burgerij om het prestige van de VS op te krikken. Dit had een stevige deuk gekregen door de aanslagen van 11 september. De heersende klasse in de VS wilde ook de controle verwerven over de Iraakse olievoorraden.
Een jaar later, nu de euforie van na de val van Saddam al ver in het geheugen ligt, lijkt de overwinning steeds verder weg. Het land in chaos achterlaten – of erger: in handen van een vijandig regime – is voor de Amerikaanse burgerij geen optie. De voorstellen van Kerry om het conflict te “internationaliseren” en de VN meer te betrekken in Irak kan de VS een eerbare uitweg bieden. De bondgenoten van de VS hebben echter niet de intentie om meer te doen. Bovendien hebben de tegenstanders van de oorlog – Frankrijk, Duitsland, Rusland, China, Brazilië, India,…- geen enkele zin om te dienen als doelwit van het verzet in Irak.
Bush en een vlugge overwinning die onmogelijk lijkt. Of de voorstellen van Kerry om andere landen erbij te betrekken, wat eveneens onwaarschijnlijk is. Er zullen nog veel slapeloze nachten volgen in het Witte Huis, wie ook de volgende president van de Verenigde Staten wordt.
