Verklaring door Izquierda Revolucionaria in Mexico
We zien momenteel in Honduras een van de meest dramatische episoden van klassenstrijd in Centraal-Amerika sinds jaren. Er was geen dergelijk niveau van mobilisatie en confrontatie tussen de burgerij en de werkenden, boeren en inheemse bevolking sinds de massale acties van 2009. Toen was er massaprotest tegen de staatsgreep die de verkozen president Zelaya afzette. Nu ontstond het protest door de verkiezingsfraude van de ‘Nationale Partij’ van Juan Orlando Hernández (JOH).
Het leger en de politie zetten harde repressie in tegen de bevolking. Daarbij vielen al minstens 9 doden. Deze sociale explosie komt er niet alleen omwille van de verkiezingen. De sociale, politieke en economische crisis die al decennia aanhoudt, speelt eveneens een grote rol.
Op 26 november waren er presidentsverkiezingen. Er was een grote frustratie omdat de zittende president, Juan Orlando Hernández, opnieuw kandidaat was ook al laat de grondwet geen opeenvolgende ambtstermijnen toe. Het leidde al tot confrontaties tussen werkenden en het staatsapparaat. De moord op vier activisten een maand voor de verkiezingen, was een uitdrukking van hoe ver het regime bereid is te gaan. Er werd overgegaan tot verkiezingsfraude tegen de oppositiekandidaat Salvador Nasralla.
Waarom werd zo sterk gereageerd door de massa’s?
Deze beweging komt niet uit de lucht gevallen. Twee derden van de bevolking leven onder de armoedegrens. De georganiseerde misdaad en drugshandel kan vrij optreden, de gewone bevolking draagt er de gevolgen van. Honduras is een van de meest gevaarlijke landen ter wereld met de grootste sociale ongelijkheid van Latijns-Amerika, de hoogste werkloosheidscijfers en minimale publieke investeringen. Corruptie is ook een permanente plaag.
In 2015 kwamen duizenden mensen wekenlang op straat tegen de plundering van de publieke middelen waardoor de zorgsector rechtstreeks geraakt werd. Die middelen werden toen gebruikt voor de verkiezingscampagne van JOH. De zorgsector is vandaag compleet verlamd. In 2016 was er de moord op Berta Caceres, een milieuactiviste die inging tegen verschillende projecten waarbij water van inheemse bevolking werd afgenomen ten voordele van de lokale oligarchie en multinationals. De regering was duidelijk betrokken bij die moord. Regeringsinstellingen probeerden het onderzoek naar de moord te saboteren, waarbij ze het lieten doorgaan voor een roofmoord of een persoonlijk conflict, terwijl de moord van Berta duidelijk politiek getint was.
Het is tegen deze achtergrond van ellende en woede dat duizenden mensen zeggen dat het genoeg is. Ze eisen dat JOH vertrekt. De verkiezingsfraude was slechts de druppel die de emmer deed overlopen. De strijdbewegingen uit het verleden toonden de nood aan verandering. Die is nog niet gerealiseerd, maar de bewegingen vormden een belangrijke leerschool. De verkiezingsfraude en het protest ertegen wordt nu gezien als een mogelijkheid om de reactionaire regering weg te krijgen, ondanks de zwakke oppositie van Salvador Nasralla. De protestbeweging werd een regelrechte rebellie, niet alleen rond de verkiezingen maar ook voor een radicale verandering in de levensvoorwaarden van de meerderheid van de bevolking. De massa’s tonen dat ze geen nieuwe regering van met het VS-kapitalisme verbonden bazen, grootgrondbezitters en drughandelaars willen.
Rechterzijde wil macht tegen elke prijs behouden
De massamobilisaties gaan in tegen de besparingen en de aanvallen op de democratische rechten. De rechterzijde haalde het volledige arsenaal aan tegenmaatregelen boven: een avondklok, repressie door leger en politie van betogingen die de instellingen of de gevestigde orde betwisten, … De mobilisaties werden afgelopen woensdag intenser toen de hoogste kiesinstantie een valse black-out in kaart zette om de resultaten te manipuleren en JOH voor Nasralla te plaatsen, terwijl Nasralla tot dan op kop lag. Bewijzen van openlijke fraude zorgden voor nog meer straatprotest.
In toespraken beweert Nasralla aan de kant van het volk te staan en in te gaan tegen dictatuur. Maar zijn beleid van akkoorden en verzoening, zonder het Hondurese kapitalisme in vraag te stellen, komt zwak over en versterkt het rechtse offensief. De enige manier om de rechterzijde en de kapitalisten te verslaan, is door strijd op straat met een stoutmoedig socialistisch programma dat de werkende klasse en de onderdrukten verenigt.
De werkgeversfederatie COHEP verklaarde dat miljoenen verloren gingen door het geweld en het vandalisme waarbij het jaren zal duren om te herstellen van deze crisis. Zoals steeds gaat het om een rookgordijn. Het beleid van de werkgevers met privatiseringen, onderwerping aan imperialisme, onderdrukking en plundering van de waarde gecreëerd door de werkenden heeft geleid tot deze crisis.
De kracht van de arbeidersklasse
We veroordelen de repressie tegen de bevolking van Honduras. Dit geweld komt niet alleen van de regering, maar ook van de bondgenoten van deze regering: de EU, de VS en anderen die hun greep op de grondstoffen in de regio willen houden. Internationale instanties doen zich voor als ‘humanitair en neutraal’, maar steunen de repressie aangezien ze de belangen van de oligarchie in de regio verdedigen. We kunnen geen vertrouwen stellen in de internationale instellingen, het imperialisme, hun wetten of hun rechtbanken.
De heldhaftigheid van de Hondurese werkenden werd aangetoond in de acties tegen de repressie, het autoritair bewind, de moorden en de ondemocratische maatregelen van JOH, zijn ‘Nationale Partij’ en de werkgeversorganisaties. De werkenden toonden dat ze de kracht hebben om de beweging verder op te bouwen en de repressie te stoppen, zoals bleek tijdens de massabetogingen van 3 december. Deze kracht doet de Hondurese staat wankelen. De druk is zo groot dat de Organisatie van Amerikaanse Staten (OAS) en de EU nu een volledige hertelling van de stemmen vragen.
De voorbeeldige mobilisatie van de Hondurese bevolking moet een beslissende stap zijn in de strijd om het land om te vormen in het belang van de onderdrukten. Er moet een nationale coördinatie komen die democratisch en representatief is, met alle sociale en politieke organisaties en de linkerzijde die vooraan staat in deze strijd. Deze structuren moeten een plan van eengemaakte acties opmaken waarmee de beweging wordt doorgezet en opgevoerd met een algemene staking in de bedrijven, op het platteland, onder kleine handelaars, bij het transport en in het onderwijs. De strijd tegen de verkiezingsfraude heeft verschillende strijdbewegingen bijeengebracht. Voor de werkende bevolking in Honduras, Latijns-Amerika en elders in de wereld is er maar één oplossing: breken met het kapitalisme en bouwen aan een nieuwe samenleving voor iedereen: een socialistische samenleving!
