De strijd doorzetten om van Catalonië een socialistische republiek te maken!
3 oktober was een historische dag in Catalonië. Miljoenen werkenden, jongeren en burgers hebben de bedrijven, het transport, het onderwijs, de administratie, … platgelegd. Ze trokken ook de straten op om te protesteren tegen het brutale politiegeweld van 1 oktober en de dreiging van meer geweld tegen het Catalaanse volk door Rajoy en zijn PP-ministers. De mogelijkheid om doorheen revolutionaire massamobilisatie een Catalaanse republiek te bekomen, veroorzaakt paniek onder de Spaanse heersende klasse.
Het establishment weet immers dat dit de weg zou openen voor de strijd voor een socialistische omvorming van de samenleving in Catalonië en de rest van de stat. De Catalaanse politieke crisis kan zich omvormen tot een revolutionaire crisis die het regime van 1978 in vraag stelt. Koning Felipe VI heeft zich niet uitgesproken tegen het geweld van de politie en de Guardia Civil tegen duizenden gezinnen, ouderen en vreedzame mensen die wilden stemmen. Hij heeft geen steun gegeven aan de bijna duizend gewonden door de Franquistische repressie. Hij heeft de leiders van de conservatieve PP en Ciudadanos niet veroordeeld omdat ze de betogingen en de staking van 3 oktober afdeden als ‘nazistisch’ en ‘xenofoob’, een taal van burgeroorlog. De koning heeft zich evenmin uitgesproken tegen de opheffing van de Catalaanse autonomie en tegen de toepassing van artikel 155 van de Grondwet [waarmee Catalonië onder direct bewind van Madrid zou geplaatst worden]. De koning heeft het repressieve beleid van de regering gesteund en zegt dat dit een “verdediging van de rechtsstaat” was.
De onderdrukking van de Catalaanse bevolking door de PP-regering en het staatsapparaat toont de ware aard van deze regering als erfgenaam van het Franco-regime. In plaats van na 1 oktober een stap achteruit te zetten, voert de reactie de nationalistische Spaanse propaganda op. De mobilisatie van 16.000 effectieven van de Guardia Civil en toekomstige repressieve maatregelen worden als legitiem voorgesteld, zelfs als een verdediging van de ‘rechtsstaat.’
Welke staat en welk recht? Die van een regering vol corrupte dieven die de overheidsmiddelen plunderen om een kleine minderheid te verrijken? Die van de bankiers die miljoenen euro’s achterover sloegen? De ‘rechtsstaat’ die zoveel mensen veroordeelt tot werkloosheid, onzekerheid en ellende? De huidige ‘rechtsstaat’ ontstond uit het akkoord van 1978 toen de Spaanse burgerij met de leiders van de linkse organisaties (PCE en PSOE) een deal sloot om een revolutionaire situatie te ontmijnen door de dictatuur te hervormen. Onderdeel van die deal was dat de burgerij de controle behield door de monarchie en het parlement.
De Grondwet van 1978 heeft veel autoritaire elementen behouden: een koning die opgedrongen was door Franco, een wet die straffeloosheid garandeert voor de misdaden onder de dictatuur en geen enkele opkuis van het staatsapparaat, het gerecht, de politie en het leger. Hierdoor bleven deze in handen van de reactionairen. De ‘vrije markt’ en de onbetwistbare macht van de kapitalisten werd gegarandeerd. Het recht op zelfbeschikking van Catalonië, Baskenland en Galicië werd niet erkend. De Grondwet schreef zich in het motto van de dictatuur in: “Eén Spanje dat groot en vrij is.”
De huidige massabeweging in Catalonië voor nationaaldemocratische rechten heeft het debat op een wezenlijk punt gebracht: de ontkenning dat Catalonië een natie is, werd zo vaak herhaald door de centralistische burgerij en de rechterzijde, maar het wordt slechts bekomen door repressie en zelfs militaire vervoering. Deze nationale kwestie ging samen met een wijdverspreide frustratie over de vreselijke gevolgen van de kapitalistische crisis die zorgt voor massale werkloosheid, uithuiszettingen, onzekerheid en lage lonen, een gebrek aan toekomst voor de jongeren. De strijd tegen nationale onderdrukking en klassenonderdrukking zijn opnieuw met elkaar verweven, net zoals dit in het verleden het geval was (1909, 1931, 1934, 1936, 1977, …). Het creëert een revolutionair potentieel dat de politieke dominantie van het Spaanse kapitalisme in vraag stelt.
De werkenden en jongeren in heel de Spaanse staat moeten beseffen dat de strijd van de Catalaanse bevolking ook die van hen is. “Een volk dat een ander onderdrukt, kan nooit vrij zijn,” zei Marx al. De arbeidersbeweging heeft doorheen de geschiedenis steeds de strijd voor nationale bevrijding, voor het recht op zelfbeschikking van onderdrukte naties, opgenomen als onderdeel van de strijd voor de socialistische omvorming van de samenleving.
Spaanse burgerij bereidt nieuwe aanvallen voor tegen Catalaanse bevolking
Op 1 oktober zagen we een voorbeeld van klassenstrijd. De PP-regering toonde een brutale repressie, een lompheid en een gebrek aan legitimiteit. De pogingen om in de dagen voor het referendum mobilisaties op te zetten op basis van Spaans nationalisme hebben enkel geleid tot kleine acties die gedomineerd werden door fascistische elementen van het ‘bloed en bodem’ soort. Het was pathetisch.
We moeten ook op de medeplichtigheid van de huidige PSOE-leiders wijzen. Zij steunen de PP in het muilkorven van de Catalaanse bevolking bij het referendum van 1 oktober. PSOE-voorzitter Pedro Sanchez kwam op de dag dat duizenden mensen het slachtoffer werden van geweld met krokodillentranen over de “charges van de politie”, waarbij hij de dingen zelfs niet bij hun naam durfde te noemen, om vervolgens meteen de verdediging van de ‘rechtsstaat, de instellingen, de grondwet en de integraliteit van het territorium’ op te nemen. Anders gezegd: hij sprak zijn steun uit aan de PP-regering en aan het ‘grote Spanje’. Dit onderstreept het politieke bankroet van Sanchez en de PSOE.
Net als bij alle grote gebeurtenissen in de geschiedenis zijn het de directe acties van de massa’s, de revolutionaire tussenkomst van brede lagen van de bevolking, die het scenario veranderen. De crisis van het politieke regime in Spanje komt in een explosieve fase. De uitdaging is zo groot dat de PP en de rechtse media openlijk spreken over de mogelijkheid van een machtsgreep tegen de Catalaanse instellingen door de regering te ontbinden en de autonomie op te zetten. Zowel PP als Ciudadanos zijn bereid om het Spaanse nationalisme grondig door te trekken in een dynamiek van polarisatie langs nationale lijnen. Ze gebruiken daarbij reactionaire demagogie tegen Catalonië en de Catalaanse bevolking. Albert Rivera (Ciudadanos) ziet er een uitstekende kans in om een deel van de sociale basis van de PP naar zich toe te trekken. Hij sprak zich uit voor het toepassen van artikel 155 om elke mogelijkheid van onderhandeling met de Catalaanse regering af te blokken en de repressie op te voeren. Dit verhoogt de druk op de PP die de reactionaire en extreemrechtse basis niet wil verliezen.
De mobilisatie doorzetten: voor een socialistische Catalaanse republiek
De algemene staking van 3 oktober heeft de enorme kracht van de beweging getoond. Het toonde aan dat we sterk staan: de repressie van de PP werd beantwoord met actieve solidariteit, ook van de meest geavanceerde delen van de werkenden en de jongeren in de Spaanse staat en de rest van de wereld. Er is nood aan een strategie om tot een overwinning te komen. Dit vereist organisatie en een revolutionair programma.
Izquierda Revolucionaria roept de CUP, Podem y Catalunya en Comú, ERC, … op om een links front te vormen dat gebaseerd is op de Comités ter verdediging van het Referendum (CDR) en alle organisatievormen die de voorbije weken ontstaan zijn in Catalonië. Dit kunnen comités voor de republiek worden die aanwezig zijn in alle arbeiderscentra en op gecoördineerde wijze opkomen voor een alternatief op klassenbasis: internationalistisch en revolutionair, gericht op massabewegingen en gedurfde acties van de massa’s. Een links front moet volledig los staan van de burgerij en breken met de volgzaamheid tegenover de nationalistische rechterzijde van de PDeCaT en Puigdemont. Die rechterzijde heeft ook de PP-repressie over zich gekregen, maar het zijn politici die staan voor harde besparingen die leiden tot enorme sociale problemen. Ze verdedigen hun eigen voorrechten en zeer concrete klassenbelangen: die van de economische elite. We kunnen niet uitsluiten dat deze burgerlijke leiders, zoals al zo vaak gebeurde in het verleden, opnieuw de aspiraties van de bevolking zullen verraden door een voor hen gunstiger akkoord te sluiten met de Spaanse staat en de PP-regering.
De strijdbare linkerzijde, de arbeidersbeweging en de vakbonden in Catalonië moeten zich verenigen om een oplossing naar voor te schuiven die vertrekt van de belangen van de onderdrukte massa’s. Dat moet gepaard gaan met het uitbreiden van de strijd en de voorbereiding van een algemene staking van onbepaalde duur tegen het geweld van de staat, tegen de repressieve bezettingsmacht en voor het afdwingen van een Catalaanse republiek met een linkse regering.
Die linkse regering zou dringend een programma moeten uitvoeren om de problemen van de bevolking aan te pakken: onmiddellijk stoppen van de besparingen, garantie op degelijk openbaar onderwijs en gezondheidszorg, creatie van miljoenen jobs aan degelijke lonen en voorwaarden, einde van de uithuiszettingen door een omvangrijk plan van sociale huisvesting. Zo’n linkse regering zou de dictatuur van de grote economische machten breken door de banken en grote bedrijven onder publiek bezit en democratische arbeiderscontrole te brengen zodat ze ten dienste van de meerderheid van de bevolking staan.
Een Catalaanse republiek bekomen door revolutionaire massa-actie, vereist ook strijd tegen de PDeCat en Puigdemont, tegen het politieke en economische establishment dat over Catalonië heerst en dezelfde neoliberale recepten toepast als de PP. We moeten strijden voor een socialistische republiek in Catalonië en een federale socialistische republiek op basis van een vrijwillige unie van volkeren en naties die momenteel deel uitmaken van de Spaanse staat. Dit zou op de actieve solidariteit van brede lagen van de werkenden en onderdrukten in Europa en de rest van de wereld kunnen rekenen.
Wij zijn met meer dan hen, we hebben de kracht en nu is het moment om ervoor te gaan. Voor een vrij Catalonië: republikeins en socialistisch! Tegen de repressie! Doe mee met Izquierda Revolucionaria!
