Nood aan een onafhankelijke partij die opkomt tegen de oorlog en tegen de multinationals
Als er met de verkiezingen van 2004 één iets duidelijk is, dan is het de nood aan een nieuwe politieke partij die opkomt voor de miljoenen gewone Amerikanen in plaats van voor de miljonairs. Terwijl 40% van de bevolking (en hun aantal neemt nog toe) een terugtrekking van de VS-troepen uit Irak wil, zijn zowel Bush als Kerry voor het verderzetten van de bezetting. Terwijl 80% van de bevolking een algemene gezondheidszorg als basisrecht wil, zijn zowel Bush als Kerry voorstander van de geprivatiseerde gezondheidsverzekering waarbij winst moet gemaakt worden. In plaats van een massaal plan voor overheidswerken om de huisvesting, het onderwijs,… opnieuw op te bouwen, komt de zogenaamde “tegenstander” van Bush op voor belastingsverlagingen voor de grote bedrijven.
Canyon Lalama, Minneapolis
Het is duidelijk dat de belangen van de meerderheid van de bevolking niet aan bod komen, terwijl de rijken aanhoudend in de watten worden gelegd door de twee grote partijen.
De campagne van Ralph Nader daarentegen brengt argumenten naar voor rond thema’s die Bush en Kerry niet willen aanraken. Los van het aantal stemmen die uiteindelijk naar Nader zullen gaan, krijgt hij een brede steun ondanks het klimaat van “Anybody but Bush” (iedereen behalve Bush). Er is een belangrijke minderheid op zoek naar een links politiek alternatief dat opkomt tegen de oorlog.
Dit leidt echter tot belangrijke vragen voor de campagne van Nader: hoe kan op deze belangrijke basis gebouwd worden om de strijd tegen de multinationals en voor een arbeidersalternatief ook na de verkiezingen van 2 november verder te zetten?
Socialist Alternative meent dat het best zou zijn indien Ralph Nader een conferentie bijeenroept na de verkiezingen en er enthousiast voor mobiliseert om zijn aanhangers in de arbeidersbeweging, onder de groenen, bij anti-oorlogsactivisten, socialisten, studenten,… bijeen te brengen, zelfs diegenen die voor Kerry zullen stemmen maar akkoord zijn dat er nood is aan een alternatief. Op zo’n conferentie kan de discussie gevoerd worden over het opzetten van een brede formatie die ingaat tegen de oorlog en die onafhankelijk is van de grote bedrijven.
Ruimte voor een nieuwe partij zal groter worden
De potentiële steun voor zo’n partij zal toenemen in de komende periode. De steun voor Kerry is voornamelijk een uitdrukking van de wanhoop om Bush een nederlaag toe te brengen, maar er is tegelijk een groot scepticisme en zelfs vijandigheid tegenover Kerry.
Als Kerry wint zullen de tientallen miljoenen Amerikanen die voor hem stemden snel ontgoocheld raken aangezien hij opkomt voor de verderzetting van de bezetting van Irak en ook verdere aanvallen wil uitvoeren op de levensstandaard van de arbeiders. Als Kerry er niet in slaagt om Bush te verslaan, zal er ook een groeiende openheid zijn voor een links alternatief aangezien duidelijk zal zijn dat de Democraten niet in staat zijn om de strijd aan te gaan tegenover de rechtse agenda van Bush.
De oorlog in Irak en de crisis van het VS-kapitalisme leiden ertoe dat de komende periode turbulent zal zijn. De heersende klasse wil de arbeiders laten opdraaien voor de crisis van hun systeem, wat onvermijdelijk zal leiden tot massale strijdbewegingen. Dat zal de noodzaak om te breken met beide partijen van het patronaat duidelijker maken.
Een nieuwe partij zou snel kunnen groeien en delen van de armste en van de politiek vervreemde lagen kunnen aantrekken. Er is een grote politieke ruimte in de VS die enkel kan ingevuld worden door een alternatieve partij die effectief opkomt voor de belangen van de werkende bevolking.
Terwijl de voorwaarden aanwezig zijn voor een nieuwe partij, zal een politieke leiding nodig zijn om effectief te komen tot een nieuwe partij. Meer dan wie ook, heeft Nader de autoriteit om het initiatief te nemen en concrete stappen te zetten om het politieke vacuüm ter linkerzijde te vullen.
De campagne voor Nader heeft een belangrijke laag van activisten gemobiliseerd en krijgt veel steun. Miljoenen mensen volgen zijn campagne en overwegen om op hem te stemmen, zeker onder jongeren, armen en kleurlingen is dat het geval. Bovendien beginnen delen van de anti-oorlogsbeweging, die de komende periode zal groeien, zich naar Nader te richten.
Het samenbrengen van diegenen die georganiseerd zijn in de campagne voor Nader of die er sympathie voor hebben, zou een stevige vertrekbasis vormen om de nodige krachten te verzamelen om een nieuwe partij te lanceren. Dat zou een goed begin zijn. Door deel te nemen aan lokale en nationale verkiezingen met een radicaal programma en een duidelijke campagne gericht naar de verschillende sociale bewegingen, de arbeidersklasse en de armen, zou het mogelijk zijn om op een paar jaar tijd tienduizenden te organiseren in zo’n politieke formatie. Hierdoor zou de campagne voor de presidentsverkiezingen van 2008 bovendien veel sterker staan.
Naders fout in 2000
Jammer genoeg zijn er geen aanwijzingen dat Nader deze richting zal uitgaan. Na de verkiezingen van 2000 bevond Nader zich ook in een uitstekende positie om een oproep te lanceren om een nieuwe partij op te richten, maar hij trok zich jammer genoeg terug in one-issue campagnes en was niet aanwezig in de beweging voor een breed politiek alternatief. Zoals Socialist Alternative toen stelde, liet dit toe dat het potentieel dat opgebouwd was rond de historische verkiezingscampagne van 2000 kon verdwijnen.
Het klopt dat een groot deel van de aanhangers van de verkiezingscampagne van Nader in 2000 zich aansloot bij de Groene Partij waardoor deze een veel bredere sociale basis kreeg. Maar vakbondsleden, mensenrechtenactivisten, migrantenorganisaties, studenten en andere delen van de samenleving die geen deel uitmaken van de typische Groene basis in de middengroepen, voerden eveneens actief campagne voor Nader.
Twee nationale vakbonden en tal van lokale vakbondsafdelingen steunden de campagne van Nader in 2000 toen het verraad van Clinton nog vers in het geheugen zat. Dat toonde aan dat er onder de georganiseerde arbeidersklasse een openheid bestaat voor een politiek alternatief. Er is zelfs potentieel voor kleine linkse partijen om een basis op te bouwen in de wijken en onder delen van de arbeidersbeweging, als zo’n partij zichzelf bewijst in strijd op de werkvloer of in de wijken.
Moest Nader in 2000 het initiatief genomen hebben voor een nieuwe partij, zou deze zichzelf opgebouwd hebben in de enorme strijdbewegingen van de afgelopen vier jaar. Nader zou kunnen ingegaan zijn tegen de diefstal van de verkiezingen door Bush en daarbij de capitulatie van de Democraten aangetoond hebben. Een brede linkse partij zou een leidinggevende rol gespeeld hebben in het protest tegen de oorlog, arbeidersstrijd, de beweging voor abortusrechten (met 1 miljoen betogers in Washington), de campagne voor de verdediging van de democratische vrijheden en ontelbare andere bewegingen die plaatsvonden tijdens het presidentschap van Bush.
Hierdoor zouden de tienduizenden die in 2000 voor Nader campagne voerden hun engagement op politiek vlak hebben kunnen verderzetten. Samen met de moeilijke sfeer van “Iedereen behalve Bush” in 2004, is ook de terugtrekking van Nader na de verkiezingen van 2000 één van de redenen waarom zijn campagne in 2004 minder activisten aantrekt waardoor Nader meer moeilijkheden kende om overal te kunnen opkomen.
Het is belangrijk dat deze lessen besproken worden binnen de campagne voor Nader, zodat we kunnen leren van vorige ervaringen om de sterkst mogelijke beweging op te bouwen. Socialist Alternative meent dat arbeiders en onderdrukten moeten breken met de Democraten en moeten bouwen aan een massale arbeiderspartij met een duidelijk anti-kapitalistisch programma. Deze strijd gaat ook voort na de verkiezingen van november. Daarom roepen we arbeiders en jongeren op om onze organisatie te vervoegen en mee campagne te voeren voor zo’n nieuwe partij.
