Het zelfvertrouwen van neo-nazi’s en extreem-rechtse activisten in Europa is ongetwijfeld versterkt door de verkiezingsresultaten in Duitsland. Vorige zaterdag betoogden in Sollentuna in het noorden van Stockholm (Zweden), zo’n 300 tot 400 neo-nazi’s. De betoging had zogenaamd als doel om de moord op een 14-jarige “patriot” te herdenken, maar in realiteit was het een poging om hun kracht te tonen.
Editoriaal van ‘Offensiv’, weekblad van onze Zweedse zusterpartij
De belangrijkste redenen voor een groei van het racisme en het fascisme liggen bij de toename van de wrede realiteit van het kapitalisme: werkloosheid, besparingen in de openbare diensten en de groeiende onzekerheid over de toekomst. De beperkingen die opgelegd worden aan vluchtelingen – een integraal onderdeel van het neo-liberale beleid van de EU – geven verdere munitie aan de racisten die van vluchtelingen en migranten zondebokken willen maken.
De onpopulaire Duitse regering van Sociaal-democraten en Groenen is de afgelopen periode geconfronteerd met massale maandagbetogingen, in het bijzonder in het oosten van Duitsland. Arbeiders, werklozen en jongeren hebben allen hun woede getoond tegenover de enorme besparingen van het plan ‘Agenda 2010’. De vakbondsleiding neemt niet de leiding van de beweging, haar banden met de sociaal-democratie zullen daar niet vreemd aan zijn. Nazi’s en racisten proberen in te spelen op het ongenoegen, maar worden geweerd uit de betogingen. Toch kunnen de stemmen voor de neo-nazis gezien worden als proteststemmen.
De Duitse regering heeft tegelijk met haar besparingsplan ‘Agenda 2010’ een offensief ingezet rond eisen om strenger op te treden tegen vluchtelingen. Op 30 september zal de Duitse minister Otto Schily op een Europese bijeenkomst een resolutie naar voor brengen met het voorstel om asielzoekers over te brengen naar kampen buiten het grondgebied van de EU (Tsjaad is één van de genoemde landen). Dit is een voorstel waar Duitsland zich in het verleden heeft tegen verzet. Schily zal echter gevolgd worden door de nieuwe Europese commissaris voor asielzaken, de Italiaan Rocco Buttiglione. De twee komen er ook voor op dat vluchtelingen niet langer in beroep zouden kunnen gaan tegen de beslissing over hun verblijfsrecht.
Die voorstellen zijn verbonden met de aanvallen op de sociale zekerheid, en zijn er tevens op gericht om de minst bewuste lagen van de bevolking achter zich te krijgen nadat de voorbije periode de steun voor de regering sterk achteruitgegaan is. De aandacht zal afgeleid worden naar de ‘kost’ van de vluchtelingen in plaats van het falen van de politici en de groeiende uitbuiting door de grote bedrijven. De Duitse regering probeert ook om het ongenoegen tegenover de EU te kanaliseren door nadruk te leggen op de “Duitse belangen” bij de discussies over de uitbreiding en de Europese begroting.
De sociaal-democratische regering van Göran Persson in Zweden handelt op een gelijkaardige wijze. Voor de uitbreiding van de EU, waarschuwde Persson voor “sociaal toerisme” vanuit Oost-Europa en daarvoor kreeg hij applaus bij de ‘Zweedse Democraten’, een racistische organisatie. Bij de verkiezingen van 2002 probeerde de Liberale Partij eveneens om haar steun te vergroten door te eisen dat migranten een taaltest zouden moeten ondergaan.
Het aantal asielzoekers in Zweden zal dit jaar wellicht 23.000 bedragen, 25% minder dan in 2003. De diensten verantwoordelijk voor vluchtelingen krijgen dit jaar 7,3 miljard Zweedse Kroon, maar dit bedrag zal afnemen tot 5,5 miljard in 2007. De uitkeringen van vluchtelingen uit Irak zijn geschorst omdat het nu “veilig” is om terug te keren naar Irak! Huursubsidies worden ingetrokken indien de richtlijnen over waar vluchtelingen moeten wonen, niet worden nageleefd. Een aantal gemeenteraden – waaronder het sociaal-democratische bestuur van de stad Malmö – eisen dat er geen vluchtelingen meer gestuurd worden naar hun stad.
Vorig jaar kreeg slechts 15% van de asielzoekers een verblijfsvergunning in Zweden. Op dit ogenblik wordt een grote groep van Somalis bedreigd met uitwijzingen en dat ondanks het feit dat een aantal van hen werkt en een huurcontract heeft. Dit vluchtelingenbeleid heeft erge gevolgen. 150 kinderen van vluchtelingen in Zweden bevinden zich in een situatie die gekend staat als ‘totale apathie’ waarbij enkel gedwongen voeding hen in leven houdt. Vorig jaar hebben in Stockholm alleen 500 kinderen van vluchtelingen zich aangemeld voor psychiatrische bijstand. Deze zomer heeft minstens één vluchteling, een vrouw uit Iran, zelfmoord gepleegd.
Het Duitse voorbeeld bevestigt dat de traditionele partijen niet in staat zijn om racisme en fascisme tegen te houden. Integendeel, hun beleid biedt een voedingsbodem voor zo’n groepen. Er is daartegenover nood aan een socialistisch programma. De strijd tegen de besparingsplannen zoals Agenda 2010 in Duitsland, moet verbonden worden aan de strijd tegen racisme. Er is nood aan strijdbare en democratische vakbonden en nieuwe arbeiderspartijen die de strijd aangaan tegen het neo-liberalisme en het kapitalisme en die opkomen voor een socialistisch alternatief.
