8 maart is internationale is internationale vrouwendag, een dag van strijd voor gelijke rechten maar ook voor een andere, socialistische, samenleving waarin zowel vrouwen als mannen op democratische wijze kunnen beslissen over hun lot en toekomst. In dit dossier gaan we dieper in op de traditie van de internationale vrouwendag enkele centrale elementen voor de strijd vandaag.
Neen aan seksisme
De beeldvorming van vrouwen wordt vandaag sterk bepaald door de media-en reclame-industrie. De vrouw wordt overal voorgesteld als een lustobject met als doel de verkoop van een bepaald product te stimuleren. Deze beeldvorming heeft een grote impact op het zelfbeeld van vrouwen en op hoe mannen zich verhouden tot vrouwen. Ook aan de universiteiten worden door studentikoze verenigingen beelden van schaars geklede vrouwen gebruikt om feesten aan te kondigen.
Deze beeldvorming is mee verantwoordelijk voor de groei van eetstoornissen bij jonge vrouwen. Ook de seksuele verhoudingen onder jongeren worden sterk bepaald door de commercialisering van het vrouwenlichaam.
Er is een belangrijke toename van seksuele intimidatie en geweld. Eén op drie vrouwen krijgt te maken met seksueel geweld op school of het werk.
De studenten van ALS aan de Franstalige universiteit van Brussel zijn met een campagne gestart om het seksisme op de universiteitscampus tegen te gaan.
Nood aan meer investeringen in collectieve kinderopvang
LSP-Gent startte in februari met een petitiecampagne om het tekort aan plaatsen en de daardoor ontstane wachtlijsten in de kinderopvang aan te klagen. Vooral in de grote steden is er een schrijnend gebrek aan kinderopvangplaatsen. Al jaren beloven de overheden oplossingen, maar tot op vandaag is het probleem enkel groter geworden.
Een gebrek aan kinderopvang kan zware gevallen hebben voor een jong gezin. In sommige gevallen wordt één van de twee partners, meestal de vrouw, hierdoor verplicht om thuis te blijven en haar job op te zeggen. Ofwel moet men ingewikkelde constructies opzetten, waarbij wordt gegoocheld met vrije dagen, overuren, familie en vrienden om de zorg van de kleine kinderen te kunnen garanderen.
De eerste campagnemomenten in het centrum van Gent waren heel succesvol. We haalden makkelijk handtekeningen op met onze petitie en hoorden reeds vele verhalen van jonge gezinnen en hun zoektocht naar kinderopvang. Wij leggen in onze campagne de nadruk op de nood aan kinderopvang gefinancierd met publieke middelen, wat de beste garantie biedt op kwaliteitsvolle opvang en een degelijk en vast statuut voor de werknemers. Eind februari vonden ook acties plaats van de drie vakbonden om de eis voor een echt werknemersstatuut voor onthaalouders kracht bij te zetten.
Op 6 maart vond in Brussel één van de wereldwijde acties in het kader van de Wereldvrouwenmars plaats. Wij staan volledig achter het idee om massaal op straat te komen rond vrouwenthema’s. Reeds enkele jaren probeert LSP van 8 maart opnieuw een internationale actiedag te maken waarbij vrouwen én mannen opkomen voor een einde aan elke vorm van discriminatie. Om dit op een succesvolle manier te kunnen doen, zal men verder moet gaan dan het programma van de Wereldvrouwenmars, hoewel dat een aantal belangrijke en correcte eisen bevat. Het is immers het kapitalisme zelf dat de oorzaak is van de slechte positie van vrouwen.
In de jaren ’90 overheerste het idee dat strijd voor vrouwenrechten iets uit het verleden was. Of je succes boekte of niet, had niets met de samenleving te maken, maar hing puur af van je individuele inzet. Het tegendeel wordt echter pijnlijk duidelijk: onderzoek in Nederland wijst uit dat nog niet de helft van de werkende vrouwen financieel onafhankelijk is, dat vrouwen nog steeds het merendeel van het huishouden doen en dat de loonkloof nog lang niet verdwenen is… Een vrouwendag als dag van strijd is dus ook vandaag nodig.
Deze realiteit wordt cijfermatig aangetoond in het Loonkloofrapport 2009. Dat rapport toont ook, net als talrijke studies naar de tijdsbesteding, dat de traditionele rolpatronen niet zijn verdwenen. In bepaalde sectoren werken hoofdzakelijk mannen en in andere hoofdzakelijk vrouwen. In “vrouwenberoepen” liggen de lonen lager, maar veel vrouwen krijgen ook voor gelijk werk geen gelijk loon. De man is in de meeste gezinnen nog steeds de belangrijkste kostwinner. Als door omstandigheden iemand thuis moet zijn – zorg voor kinderen, ouders, zieken,… – is het logisch dat dit degene is met het laagste loon. Vrouwen onderbreken dan ook vaker hun loopbaan en werken vaker deeltijds, waardoor ze een lager pensioen krijgen. De hoge woningprijzen zorgen er bovendien mee voor dat de beste strategie van vrouwen tegen armoede nog steeds het hebben van een partner is. De lage vrouwenlonen maken immers dat veel alleenstaande vrouwen, en zeker alleenstaande moeders, op de armoedegrens balanceren.
Nochtans werd het lang voorgesteld alsof het enige wat nog diende te gebeuren voor “volledige emancipatie” de doorbraak van vrouwen in topfuncties was. Maar zelfs indien vrouwen de helft van alle kaderfuncties in bedrijven en in de politiek zouden invullen, betekent dit nog geen verbetering voor de meerderheid van vrouwen. Zo werden een aantal van de grootste aanvallen op de levensstandaard en de positie van vrouwen juist door vrouwelijke ministers doorgevoerd: de afschaffing van het verbod op nachtarbeid voor vrouwen, een pensioenregeling die rekening houdt met de dubbele dagtaak en de gevolgen ervan op de loopbanen van vrouwen, de invoering van sterk onderbetaalde statuten als PWA’s, dienstencheques, het ontbreken van een degelijk statuut voor onthaalmoeders,…
- In de “vrouwensectoren” is dringend een inhaalbeweging nodig tot een volwaardig loon. Het minimumloon moet omhoog.
- Er zijn voltijdse jobs nodig met een deftig statuut en loon, die combineerbaar zijn met het krijgen en opvoeden van kinderen.
- Bij ouderschapsverlof moet het loon volledig doorbetaald worden. Moeders en vaders moeten het recht hebben om hun kinderen op te voeden zonder daardoor in financiële problemen terecht te komen.
- Het kindergeld moet omhoog tot een bedrag die de echte kosten dekt.
- Er moet genoeg en kwaliteitsvolle kinderopvang komen voor iedereen, in alle wijken.
- Met de huidige werkdruk is een arbeidsduurvermindering zonder loonverlies nodig voor iedereen. De extra aanwervingen die daarvoor nodig zijn, zijn tevens een belangrijke stap in het wegwerken van de werkloosheid.
