De rechtse regering in Lissabon, tot voor kort geleid door de huidige EU commissievoorzitter Barosso, ligt meer en meer onder vuur. Bij de Europese verkiezingen werd de coalitie van PSD en CDS-PP afgestraft, maar aangezien het Europese en geen nationale verkiezingen waren, zet de regering haar zelfde besparingsbeleid onverkort verder.
Jonas Van Vossole, lid van LSP-Veurne, vanuit Portugal.
Door haar rechtse, conservatieve beleid, ligt de regering in Lissabon deze dagen zwaar onder vuur. Vooral sinds de vorige Europese verkiezingen is er een politieke crisis. De liberaal-conservatieve coalitie van CDS-PP en PSD jaagt de bevolking tegen zich in het harnas met een neoliberale politiek van besparingen, zware privatiseringen, uitverkoop van publieke eigendommen en met haar omstreden buitenlandse politiek.
Sinds de enorme beweging die gepaard ging met de Anjerrevolutie van 1974 waarbij de oude fascistische dictatuur werd omvergeworpen, is vooral het patronaat erop vooruitgegaan. De revolutie van 1974 had geleid tot heel veel toegevingen aan de arbeiders en boeren: grote delen van de industrie werden genationaliseerd en grote delen van het land werden collectief bezit (tot vandaag zijn er nog steeds een aantal coöperatieven en gecollectiviseerde boerderijen).
De toetreding van Portugal tot de EU en het verraad van de sociaal-democratie hebben echter geleid tot fundamentele veranderingen. De arbeiders krijgen bovendien de klappen van de wereldwijde kapitalistische crisis. Het patronaat maakt daar gebruik van om besparingen te door te voeren, vooral in de sociale sector en het onderwijs. Dat leidt soms tot schrijnende situaties; zo weten heel wat leraars net voor het begin van het nieuwe schooljaar nog niet in welke stad, en aan welke scholen ze les zullen geven. De besparingen in de openbare diensten gaan ook gepaard met het massaal verkopen van overheidsbezit, zoals waardevolle historische gebouwen waar er mogelijkheden zijn om er luxehotels van te maken of buitenverblijven voor een paar rijken.
Er zijn veel punten die protest uitlokken tegen de regering. Zo is er ook de actieve steun aan Bush en de oorlog in Irak, ondanks de tegenstand van de overgrote meerderheid van de bevolking en zelfs de oppositie van de ‘socialistische’ president Sampaio (PS); Barrosso stape maar al te graag in de “coalition of the willing” om actieve steun te verlenen aan de bezetting van Irak. Verder zijn er ook nog de pedofilieschandalen rond Casa-pia, met connecties in de hoogste rangen, het wanbeleid rond de bosbranden, de anti-abortuspolitiek… Dat zijn allemaal elementen die de grond verhitten onder de voeten van de regering. Zo heet zelfs dat eerste minister Barroso liever zijn stoel overliet aan een partijgenoot en richting Brussel gevlucht is om een hoger postje te krijgen.
Volgens opiniepeilingen van begin augustus zou de regeringscoalitie nog slechts 37% halen. De winst gaat naar de linkse partijen: de PS, de PCP (communisten en groenen) en het Links Blok (waarbinnen ook onze organisatie actief is). De "socialisten" zouden volgens de nieuwste opiniepeilingen op weg zijn naar een absolute meerderheid. De vraag is of de PS een alternatief biedt. In het verleden heeft de partij meermaals laten blijken dat ze aan de kant van het kapitaal staat. Deze maand nog wilde president Sampaio, ondanks de druk van de bevolking, de eis van beide andere linkse partijen, en ondanks de luxepositie waar zijn partij zich in bevond, toch de regering niet laten vallen om nieuwe verkiezingen uit te schrijven. Verder toont de titanenstrijd tussen 3 topfiguren van de partij, die alledrie voor president willen gaan, de verdeeldheid binnen de PS waar de strijd om postjes erg belangrijk is.
De vraag is nu: wat zijn de alternatieven? De PCP, de ex-stalinistische partij, heeft nog een brede steun onder de bevolking (7-8%) en is de partij die het meest opvalt in Portugal. Op bijna elk kruispunt, pleintje of straathoek, zie je hun blauwe affiches hangen. Ook hun aankondigingen voor het feest “Avante” vielen heel de zomer op. Dit feest is een groot festival voor en door communisten. Ook in de media, op radio en TV krijgen de linkse partijen vrij veel ruimte om hun standpunten te verspreiden. Toch is de PCP er de afgelopen 30 jaar niet in geslaagd om bewegingen verder uit te bouwen en een echte oppositie te vormen tegen het kapitalisme in Portugal. Onze kameraden in Portugal, Alternative Socialista, zijn actief binnen het Bloco de Esquerda (het Linkse Blok), een vrij nieuwe formatie waarin verschillende linkse stromingen vertegenwoordigd zijn.
