Venezuela: tegenstellingen worden scherper na referendum

De Venezolaanse rechterzijde deed al het mogelijke om een referendum over het aanblijven van Chavez af te dwingen. Er was openlijke fraude zoals het opnemen van de handtekeningen van 11.000 mensen die reeds overleden waren. Er waren 10.500 handtekeningen die 3 of meer keer voorkwamen. Maar dit alles was tevergeefs. Voor de achtste keer leed de rechterzijde een nederlaag ten opzichte van de arbeiders en de inwoners van de armere wijken.

Celso Calfulan, Caracas (Venezuela)

Het ergste voor de Venezolaanse heersende klasse en het VS-imperialisme is dat het referendum niets opgelost heeft en de samenleving in Venezuela gepolariseerd blijft, net zoals dit het geval was voor de stemming. De belangrijkste redenen voor die polarisatie zijn de enorme tegenstellingen en de strikte opdeling tussen arm en rijk die altijd aanwezig is geweest in Venezuela (net als in de meeste landen in Latijns-Amerika). Er zijn wijken voor de rijken en wijken voor de armen. In de rijke wijken haalden de tegenstanders van Chavez het gemakkelijk, maar die wijken vormen een kleine minderheid in het land. Op basis van leugens en bedrog slaagden de tegenstanders van Chavez er in om een uitslag van 40% te halen. De arme wijken daarentegen vertegenwoordigen de meerderheid van de bevolking en op die basis stemde 60% van de totale bevolking voor de verderzetting van de regering.

In Latijns-Amerika hebben de gebeurtenissen in Venezuela een bredere impact. De arbeiders en armere lagen hebben veel sympathie voor de regering-Chavez en de maatregelen die de regering genomen heeft. Dat maakt het moeilijker voor het imperialisme om haar economisch beleid op te leggen aan deze regio. Ondanks de beperkingen ervan, is het project van Chavez (Bolivariaans nationalisme en anti-imperialisme) een belangrijke hinderpaal voor het imperialisme om haar politiek regionaal op te leggen.

De oppositie weigert het resultaat te erkennen

Delen van de oppositie beweren dat ze het resultaat van het referendum niet erkennen en maken gebruik van hun eigen exit polls om hun standpunt te ondersteunen. Die peilingen werden echter uitgevoerd in hun eigen wijken, waar op voorhand bekend was dat ze zouden winnen. Die peilingen zijn enkel verricht als rechtvaardiging voor het niet erkennen van de overwinning van de aanhangers van Chavez.

De oppositie controleert de media en gebruikt die positie voor een uitgebreide campagne tegen Chavez. Daarbij werd niet geaarzeld om leugens te vertellen. De oppositie probeert op alle mogelijke manieren om de overwinning van de arbeiders en de armen te discrediteren. Ze proberen wanhopig hun gezicht te redden in een poging om enige geloofwaardigheid te behouden.

Deze nieuwe nederlaag zal hen verder verdelen en dit vlak voor nieuwe verkiezingen voor de burgemeesters en de gouverneurs in september. Hoe zal de oppositie het moreel van haar aanhangers kunnen opkrikken in zo’n korte periode? Bovendien heeft de oppositie geloofwaardigheid verloren bij de Amerikaanse aanhangers.

De toekomst ziet er niet goed uit voor de oppositie, voorlopig kunnen ze enkel met de voeten stampen en zeggen dat ze het resultaat van het referendum niet erkennen. Daarmee discrediteren ze zichzelf nog meer. Internationale waarnemers van de Organisatie van Amerikaanse landen en het Carter Centrum hebben allen bevestigd dat er geen verkiezingsfraude was en die organisaties weten alles van verkiezingsfraude, zeker de waarnemers uit de VS die een president hebben die ‘verkozen’ werd op basis van vervalste verkiezingsresultaten.

De arbeiders twijfelden niet aan hun overwinning

De beweging die Chavez steunde is euforisch en erg optimistisch. Zij twijfelden er nooit aan dat ze zouden winnen en beseften dat ze enkel zouden kunnen verliezen door fraude van de oppositie indien deze dezelfde tactieken zou gebruiken als bij het afdwingen van het referendum op zich. De Bolivariaanse comités en vakbondsleiders van de Nationale Arbeidersbond spraken zich uit tegen het verloop van de gebeurtenissen en vroegen de Nationale Verkiezingsraad om de fraude niet te aanvaarden.

De armste lagen van de bevolking die de regering steunen roepen Chazez op om verdere hervormingen te nemen en verder te gaan dan hetgeen nu al doorgevoerd is. De arbeiders willen betere jobs, meer onderwijs, een betere gezondheidszorg, kansen voor hun kinderen en meer algemeen een einde van de enorme ongelijkheid die er bestaat in Venezuela en die de meerderheid van de bevolking ertoe dwingt om in slechte omstandigheden te leven.

De Venezolaanse burgerij heeft geen eengemaakte strategie

Het is duidelijk dat de meest reactionaire delen van de heersende klasse bereid zijn om een doodsstrijd te voeren voor hun privileges en bevoorrechte positie. En dat ondanks 8 opeenvolgende electorale nederlagen waardoor een aantal van hen niet langer gelooft in verkiezingen als een uitweg om hun positie te behouden. De hard-liners in de oppositie willen drastische maatregelen om de loop van de gebeurtenissen te veranderen. Voor hen is er niets uitgesloten: als het nu een moord op de president is, een staatsgreep, terroristische aanslagen of andere wanhopige maatregelen.

Anderzijds zal de houding van het VS-imperialisme een beslissende rol spelen voor grote delen van de Venezolaanse rechterzijde die niet bereid zijn om extreme maatregelen door te voeren. De Venezolaanse oppositie is vandaag meer verdeeld als gevolg van de nederlaag bij het referendum. Er is geen gezamenlijke strategie tegenover Chavez. De VS heeft ondervonden dat er meer voordelen zijn bij het geleidelijk ondermijnen van dit soort regimes, alvorens meer radiale maatregelen te nemen door die regimes omver te gooien.

Door de aard van de regering-Chavez moet er rekening mee gehouden worden dat kan geprobeerd worden om de steun te ondermijnen. Zoals Chavez steeds herhaalt, is zijn regime niet ‘communistisch’ maar eerder ‘humanistisch’. Er wordt geprobeerd om een balans te vinden tussen kapitalisme, de vrije markt en een meer egalitaire samenleving. Een van de eerste reacties van Chavez op de uitslag van het referendum was om een open dialoog op te zetten met de oppositie om eenheid te zoeken. Een aantal Venezolaanse analisten sluiten niet uit dat er effectief een overeenkomst gesloten wordt met de oppositie waarbij delen van die oppositie betrokken worden in de regeringsvorming.

Gelijk welk akkoord met de oppositie, een openlijk of bedekt akkoord, zal een bedreiging vormen voor de hervormingen die nu doorgevoerd zijn. Dat zijn belangrijke hervormingen, ook al blijven ze beperkt omdat Chavez blijft werken binnen het kapitalistisch systeem dat net aan de basis ligt van de ongelijkheid. Indien daarop toegevingen komen, zal dit leiden tot een enorme frustratie onder diegenen die vandaag enthousiaste aanhangers zijn van Chavez en het zou de regering verzwakken waardoor zowel de heersende klasse als het VS-imperialisme zou kunnen overgaan naar een meer openlijke aanval op het regime.

Welk alternatief?

De arbeidersklasse en de armste lagen van de bevolking moeten in het offensief gaan na de overtuigende overwinning. De arbeiders moeten de organisaties die opgezet waren om deze overwinning te bereiken, verder ontwikkelen en er permanente organisaties van de arbeidersklasse van maken om hetgeen afgedwongen is verder te ontwikkelen en om verder te gaan. De enige manier om dat te bereiken is door te breken met het kapitalistisch systeem, de aanhangers van dat systeem en het imperialisme.

De arbeidersklasse en haar organisaties moeten druk zetten op Chavez om niet toe te geven aan de eisen van de heersende klasse in Venezuela en het imperialisme. Meer dan ooit moet de arbeidersklasse haar organisaties versterken om de bedreigingen tegenover de huidige hervormingen te kunnen weerstaan. Het referendum leidde tot iets dat absoluut noodzakelijk was, namelijk het feit dat de Bolivariaanse comités uitgebreid werden met die groepen die de veranderingen tot nu toe gesteund hebben maar er niet actief bij betrokken waren. Om de verworvenheden te behouden, moeten deze organisaties volledig democratisch georganiseerd worden met verkozen afgevaardigden in iedere werkplaats en iedere wijk. Alle vertegenwoordigers moeten permanent afzetbaar zijn door diegenen die hen verkozen hebben.

Hetzelfde moet gebeuren in het leger. De soldaten moeten het recht hebben om soldatencomités op te zetten om hun democratische rechten te verdedigen en om officiers af te zetten als deze de reactionaire krachten blijven steunen. De soldatencomités moeten zich verbinden met de arbeiderscomités op lokaal vlak, in de steden, regio’s en op nationaal vlak. Dat zou de basis vormen voor een nieuwe regering van arbeiders en boeren.

De grote nationale en multinationale bedrijven, banken en financiële instellingen moeten genationaliseerd worden onder democratische arbeiderscontrole en arbeidersbeheer. De arbeiders moeten zich bewapenen met een klassenprogramma dat ingaat op de noodzaak van een rechtvaardige en democratische samenleving, een socialistische samenleving.

Delen:
Printen:

Steun ons: plaats uw boodschap in onze mei-editie!

Voorpagina van De Linkse Socialist

Uw boodschap in onze mei-editie