Op vrijdag 9 juli werd door de twee overheidsvakbonden, ACOD en CCOD, een staking georganiseerd bij De Lijn West-Vlaanderen, uit protest tegen het uitbesteden van werk aan privé-exploitanten. Geen enkele bus of tram van De Lijn is uitgereden. Enkel op lijnen uitgebaat door privé-firma’s werd onregelmatig gereden. De liberale vakbond ACLVB deed niet mee. De actie werd op zaterdag verder gezet met een betaalstaking, opdat de reizigers niet de dupe zouden worden van de acties van het personeel. De directe aanleiding voor de staking was een geplande overheveling naar de privé van een buslijn in het Kortrijkse terwijl de lijn Brugge-Zeebrugge plaats zou moeten voor een belbus in privé-beheer.
Peter Ghyselbrecht – ACOD Militant (in persoonlijke naam)
De Lijn en de Vlaamse Regering willen de verhouding van pachters (privé-exploitanten) en regie (lijnen uitgebaat door De Lijn zelf) brengen op elk 50 % tegen over de vroegere regeling van 60% van de lijnen uitgebaat in regie en 40% door pachters. Er was een belofte tegenover de regie dat geen inleveringen moesten gebeuren, maar de pachters zouden groeien.
In een eerste fase gebeurde dat, maar de directie wil nu verder gaan:
- de directie wil via een reorganisatie (zeg maar liberalisering) lijnen overhevelen naar de pachters;
- regielijnen zouden niet meer opgewaardeerd worden maar het geld wil men laten overgaan naar de pachters voor het inzetten van belbussen, die de regielijn (deels) zullen vervangen;
- men wil pachters laten rijden op stadslijnen;
- de opwaardering van een regielijn veroorzaakt een verlies van een andere regielijn zo er geen voldoende groei of compensatie is voor de pachter (50-50).
- en men wil regielijnen afschaffen om geld vrij te maken in de exploitatie voor de pachters.
In de provincie zijn er reeds verschillende lijnen overgeheveld naar de privé waar de directie het argument gaf dat “er geen groei meer is voor het streekvervoer”. “Geen groei” en toch zijn er privé-firma’s die het wel zien zitten om er geld in te investeren.
Het is tevens opvallend dat de kwaliteit van trams en bussen van de regielijnen zienderogen achteruit gaat door te weinig investeringen in onderhoud waardoor op termijn ook de veiligheid in het gedrang komt. Waterinsijpeling, bestuurderzetels op bussen die rammelen, tramchauffeurs die moeten werken in te kleine cabines enz. zijn problemen waarmee het personeel regelmatig geconfronteerd wordt. Voor de pachters zijn de kosten voor onderhoud en aankoop van nieuwe bussen echter wel voldoende ingecalculeerd in de vergoeding die ze ontvangen per gereden kilometer. Wat niet meteen betekent dat hun materieel piekfijn in orde is, de pachters worden wel royaal betaald om het in orde te houden.
De verdergaande liberalisering van diensten van De Lijn gebeurt niet enkel in West-Vlaanderen. De vakbonden en het personeel van De Lijn mag niet in de val lopen van de regionale directies van De Lijn om telkens wanneer een uitbesteding van een lijn gepland wordt, op plaatselijk vlak in actie te treden. Het is dan ook belangrijk dat er op syndicaal vlak door de mensen op de werkvloer en afgevaardigden gewerkt wordt aan een Vlaams actieplan op het niveau van De Lijn maar tevens met de collega’s van het openbaar vervoer in Brussel en het Waals landsgedeelte aan een Nationaal actieplan om ervoor te zorgen dat het uitbesteden van openbare vervoerlijnen een halt wordt toegeroepen.
