In een bijzonder cynisch persbericht kondigde de NMBS aan dat de openingsuren van de loketten in 33 stations vanaf oktober 2017 worden afgebouwd. In naam van de ‘modernisering’ van het bedrijf wordt de toegankelijkheid tot de openbare dienst eens te meer verminderd.
Door een spoorman
“Reizigers kiezen steeds meer voor de automaten en digitale verkoopkanalen (internet en mobiele applicatie) om hun treinticket te kopen. (…) Dit laat NMBS toe haar middelen in te zetten waar ze het meest nodig en nuttig zijn voor de klant.” (1) Zo rechtvaardigt de directie de beslissing om loketten minder lang open te houden in stations waar nochtans duizenden reizigers per dag opstappen. Er werden ongetwijfeld veel middelen ingezet om ‘communicatie-experten’ te betalen. Maar de reizigers zien ondertussen de dienstverlening verder verminderen.
Intern is er al enkele jaren het “plan 3 x20.” Dat plan is erop gericht om de aankopen aan de loketten op termijn met 20% te verminderen. De reizigersvereniging Navetteurs.be merkte terecht op: “Het is omdat ze ertoe verplicht worden en niet omdat ze ervoor kiezen dat reizigers andere verkoopkanalen kiezen.” (2) Het feit dat er steeds minder loketten zijn maakt dat reizigers zich wel tot automaten moeten richten. De vakbond ACOD Spoor reageerde op de nieuwe afbouw van de openingsuren: terwijl deze beslissing verregaande gevolgen heeft voor het personeel, werd de vakbond niet eens op de hoogte gebracht.
In augustus 2016 publiceerde de Gezinsbond een studie over “numeriek analfabetisme” (3). Het gaat over het feit dat een hele laag van de bevolking niet in staat is om informaticatoepassingen te gebruiken, zelfs de meest eenvoudige toepassingen. Eén op de drie Belgen is niet in staat om een tekstverwerker te hanteren. Hoeveel van hen zullen de trein nog nemen als er geen loketten meer beschikbaar zijn?
De ‘digitale kloof’ treft niet enkel oudere mensen, maar ook de armsten. Als openbare dienst moet de NMBS een eenvoudige toegang garanderen aan de reizigers. Sinds de NMBS reizigers omschrijft als ‘klanten’ wordt steeds vaker de logica van een privébedrijf gevolgd: het belangrijkste is niet om degelijke diensten aan te bieden, maar om de kosten zoveel mogelijk te beperken.
Reizigers hebben nu vaak geen andere keuze en moeten wel de automaten gebruiken. Verschillende reizigers weten niet hoe ze de automaat correct moeten gebruiken. Er worden soms fouten gemaakt waarbij teveel wordt betaald, terwijl een loketbediende een beter tarief had kunnen aanraden. De loketten zijn niet alleen belangrijk om advies bij verkoop te geven. Het zorgt ook voor menselijk toezicht in kleinere stations. De loketbediende kan problemen opmerken of vermijden. Bijna 90% van de vrouwelijke reizigers werd op het openbaar vervoer al eens lastig gevallen (4). Om dat te bestrijden, is toezicht nuttig en een getuige kan ook van pas komen. Maar ook voor andere personeelsleden is het geruststellender als er een collega in het station aanwezig is. Onze ministers spreken steeds over veiligheid, maar als het erop aankomt om erin te investeren met menselijke middelen, dan zwijgen ze in alle talen.
De regering wil een “minimale dienstverlening” invoeren bij stakingen. Tegelijk worden de publieke middelen voor de NMBS fors afgebouwd (5). De verminderde dienstverlening aan de loketten is een van de vele gevolgen van die beslissing. Als de regering echt bekommerd is om de dienstverlening aan de reizigers, dan zou ze investeren in openbaar vervoer. Dat is wat de reizigers en het personeel willen: degelijke dienstverlening met voldoende menselijke en technische middelen. Er is nood aan een radicale koerswijziging!
Verwijzingen
- http://www.belgianrail.be/nl/corporate/Presse/Presse-releases/01_09_2017.aspx
- https://www.facebook.com/navetteurs.be/posts/10156717118258532
- https://www.gezinsbond.be/_publicaties/Gezinspolitiek/Digitalisering/
- http://www.marieclaire.fr/,harcelement-dans-les-transports-87-des-femmes-en-sont-victimes,824798.asp
- https://www.rtbf.be/auvio/detail_sncb-erreur-ou-pas-erreur?id=1964378