De veroordeling van 3 met het Vlaams Blok verbonden VZW’s voor racisme leidde tot heel wat discussie over strategieën tegen extreem-rechts. De Vlaams Blok-leiding wentelde zich in een slachtofferrol en alle opiniepeilingen wezen uit dat het proces geen verandering bracht in de electorale steun voor het Blok.
Geert Cool
Het is logisch dat het proces op zich niet direct een fundamenteel verschil maakt. Er is immers niets gewijzigd aan de voedingsbodem voor extreem-rechts. Met Blokbuster hebben we steeds gesteld dat het niet volstaat om via allerhande institutionele wegen het Blok te bestrijden. Het is nodig om iets te doen aan de oorzaken waarom voor hen wordt gestemd. Met een groeiende werkloosheid, toenemende onzekerheid en stuntelende traditionele partijen die geen antwoorden hebben op de sociale problemen moeten die oorzaken niet ver worden gezocht.
Terwijl het proces daar geen enkele verandering in brengt, vormt de veroordeling wel een bedreiging voor het Blok. Het kan immers een eerste stap zijn naar een stopzetting van de partijfinanciering, iets wat het Blok nodig heeft om op het passieve ongenoegen in de samenleving in te spelen. Daarnaast wordt het moeilijker voor het Blok om zich als “aanvaardbaar” en “deftig” naar voor te brengen. De campagne voor de verkiezingen is “zacht”, met een eis zoals “minder lasten” die door zowat alle partijen wordt gedeeld.
De campagne van het Blok om nieuwe lagen aan te trekken was reeds langere tijd duidelijk. Op 1 mei organiseerde de partij niet langer een grote manifestatie, zelfs geen gezinsdag, maar een beperkte actie aan een standbeeld van een patroon… Vlaams Blokker Freddy Van Gaever kwam naar buiten met uitspraken dat de werklozen profiteurs zijn. Tegelijk rekent de partij erop dat ze onder werklozen haar enorme electorale steun kan behouden. Dit maakt duidelijk dat het Blok – in zijn huidige vorm – op termijn zal worden kapotgereten door de klassentegenstellingen in de samenleving en de bewegingen die rond deze tegenstellingen zullen ontwikkelen.
De veroordeling van het Blok zal een tijdelijke terugslag voor de partij betekenen op het vlak van openingen bij conservatieve rechtse politici. Behalve uiteraard bij diegenen die reeds met één been in het Blok staan. Hierdoor leek het Blok zelfs even uit haar lood geslagen. De partij kondigde aan in Antwerpen een kliklijn tegen illegalen te zullen openen, maar moest dit voorstel al snel laten varen omdat het teveel deed denken aan de praktijken van de nazi’s indertijd. Hierop luidde het dat dit idee “maar om te lachen” was… Het was eerder een uitdrukking van een zoeken naar een balans tussen enerzijds het bevestigen van een radicaal imago en anderzijds het uitbouwen van een aanvaardbaar imago.
Wij hadden geen veroordeling nodig om het Blok racistisch te noemen en in te gaan tegen de verdeel-en-heersstrategie van het racisme. Wij voeren campagne om samen op te komen tegen werkloosheid, tegen verloedering van onze wijken, tegen het opdrijven van de flexibiliteit op de werkvloer, tegen privatiseringen,… Door samen een actief verzet uit te bouwen, kan het Vlaams Blok worden aangepakt.
