Het recht op collectieve actie wordt verder ondermijnd. Naar aanleiding van een wegblokkade in oktober 2015 moeten 17 Luikse ABVV’ers voor de rechter verschijnen. In de media werd naar aanleiding van die wegblokkade een propagandaslag opgezet tegen het stakingsrecht.
Een lokaal ziekenhuis stelde dat een dokter te laat kwam door de wegblokkade en dat hierdoor een patiënt stierf. Dat het ziekenhuis niet in een opgevorderde dienstverlening had voorzien – zogezegd omdat het ACV niet meestaakte – werd niet in de discussie aangebracht. Dat de prestatiegeneeskunde het inzetten van een andere dokter verhinderde was ook geen punt (en in het weinig waarschijnlijk geval dat er geen enkele andere dokter in de regio was die de ingreep kon doen, werd dit schrijnende tekort in de gezondheidszorg ook al niet uitgespit). Dat files dagelijkse kost zijn en het consequent doortrekken van de redenering dat een file aanleiding geeft tot overlijdens omdat dokters erin staan kan leiden tot een forse veroordeling van het Belgische mobiliteitsbeleid werd evenmin opgeworpen.
Een vervolging van individuele stakers en vakbondsleiders wegens een collectieve actie gaat in tegen onze democratische rechten. Er is Europese rechtspraak die bevestigt dat het recht op collectieve actie ook het zetten van stakersposten en zelfs van wegblokkades omvat. Alleszins is het vreemd om een oorzakelijk verband te leggen tussen een file veroorzaakt door een wegblokkade op een stakingsdag en een operatie in een ziekenhuis met fatale afloop.
Het doel van de vervolging van de 17 ABVV’ers is om het recht op collectieve actie aan banden te leggen. Protesteren mag straks enkel nog als niemand er iets van merkt en zelfs dan nog zouden de gevestigde media het afkraken. De rechtse regering wil elke vorm van verzet tegen het gevoerde beleid onmogelijk maken onder het argument dat zij een parlementaire meerderheid heeft – alsof democratie kan beperkt worden tot om de vier jaar een bolletje kleuren en alsof de bevolking gekozen heeft voor maatregelen als het optrekken van de pensioenleeftijd… Het is niet de eerste keer dat syndicaal protest dreigt vervolgd te worden: eind jaren 1990 gebeurde hetzelfde met een groep afgevaardigden van Forges de Clabecq. Zij werden uiteindelijk vrijgesproken na een lange campagne (jammer genoeg zonder steun van de ABVV-leiding).
De vervolging van de 17 ABVV’ers is een gevaarlijk precedent waar de volledige arbeidersbeweging tegen moet reageren. Het gaat niet enkel om deze ene actie, maar om het recht op collectieve actie van ons allemaal. Een ernstige nationale campagne tegen dit politieke proces van een rechterzijde die het sociaal verzet het zwijgen wil opleggen, kan de argumenten van de rechterzijde volledig onderuit halen en kan er een forum voor het verzet tegen de rechtse besparingsregeringen van maken.
Hieronder het standpunt dat wij publiceerden onmiddellijk na de feiten van 19 oktober 2015
Hoe men van stakingen een misdaad probeert te maken
De betoging van 7 oktober was met 100.000 deelnemers een groot succes. Hetzelfde zagen we met de regionale staking van 19 oktober in de provincie Luik. Zoals vorig jaar werd geprobeerd om de grote vakbondsbetoging met 150.000 aanwezigen onder te sneeuwen in berichtgeving over rellen, werd een spontane blokkade van de E40 in Luik aangegrepen om te spreken over een ‘apocalyps’ of nog over ‘rode criminaliteit’.
Artikel door Fabian en Nico in ‘De Linkse Socialist’ november 2015
Het criminaliseren van bewegingen, in een poging de legitimiteit van het protest te ondermijnen, is een beproefde strategie. Mensen die voor het eerst gaan betogen schrikken vaak van de manier waarop de politie optreedt. De trukendoos om manifestaties te doen ontaarden is groot. Er wordt gebruik gemaakt van frustraties en desnoods wordt het aangevuld met provocateurs. Denk maar aan de foto’s van met vakbondspetjes en -sjaaltjes vermomde agenten.
Bij een staking als die van 19 oktober in Luik was het op voorhand duidelijk dat de minste aanleiding zou aangegrepen worden om in te gaan tegen de volledige arbeidersbeweging en om de verdeeldheid in het vakbondsfront te benadrukken. De blokkade van de E40 werd gebruikt om de stakers te criminaliseren. Het werd nog erger met de verklaring van het ziekenhuis CHC uit Hermalle dat een Deense toeriste was overleden omdat een opgeroepen dokter door de files vertraging had. Dat er blijkbaar maar één chirurg in de hele omgeving beschikbaar was, geeft aan dat de tekorten in de gezondheidszorg nog groter zijn dan we dachten. Dat de prestatiegeneeskunde samenwerking tussen ziekenhuizen en specialisten in de weg staat, zal er ook wel iets mee te maken hebben. Maar uiteraard is dat niet waar rechts op ingaat. Het liberale parlementslid David Clarinval verweet zelfs de PVDA-verkozenen dat ze bloed aan de handen hebben.
De bediendenvakbond van het ABVV wees op een element waar de directie van het ziekenhuis liefst niet teveel mediabelangstelling voor zag. Het ziekenhuis CHC is opdrachtgever van een bouwwerf waar de stakers in de ochtend van 19 oktober een groep Indische bouwvakkers aantroffen die er in containers verbleven. Dit schandaal werd door de media volledig toegedekt om het enkel over de blokkade enkele honderden meter verder te hebben. De bediendenbond stelde nog dat: “de drastische besparingen op de middelen voor gezondheidszorg leiden tot constante besparingen in een sector die steeds meer concurrentieel wordt. Hoeveel doden zijn er al gevallen door deze onderfinanciering en door de besparingen waartoe de politiek beslist?” Het ziekenhuis had niet voorzien in een opgevorderde dienstverlening met het argument dat het ACV niet meestaakte.
Nadien erkende de directie van het ziekenhuis dat het niet beweert dat er een oorzakelijk verband is tussen de blokkade en de dood van een patiënte, maar dat het enkel “het debat over de grenzen van het stakingsrecht wilde openen”. Alsof dat debat in de gevestigde media ooit gesloten was!
Er werd uiteraard gretig op ingespeeld door Zuhal Demir (N-VA) die voor de zoveelste keer verklaarde dat ze het “gehad heeft” met de vakbonden en meteen eist dat de bonden rechtspersoonlijkheid krijgen. Dat is een eis die vroeger alleen door extreemrechts werd verdedigd met als doel om de vakbonden te kraken door ze juridisch verantwoordelijk te stellen voor de acties van alle leden. Demir werd in haar standpunt bijgevallen door de voorzitter van de Franstalige KMO-patroons, Philippe Godfroid.
De Luikse ABVV-voorman Marc Goblet verklaarde dat de spontane blokkade het resultaat is van een frustratie onder de werkenden die niet gehoord worden door regering en werkgevers. Dat klopt. Maar velen zijn ook gefrustreerd dat er na de nationale staking van 15 december geen vervolg kwam waardoor een kans om de regering ten val te brengen verloren ging. Ook nu is het gissen naar de strategie van de vakbondsleiders om een einde te maken aan de besparingen. Als de terechte woede van de werkenden niet omgezet wordt in een ernstig opbouwend actieplan met duidelijke ordewoorden tot de val van de regering, dan uit de woede zich op andere manieren. Tegenover het rechtse offensief op de publieke opinie moeten we eengemaakt met een doordacht en breed gedragen actieplan ons verzet opvoeren.
