Topman Marc Descheemaecker van De Lijn zei vorige maand: “Ik beschouw het als goed beheer dat de zomerdienstregeling [in Antwerpen] al in juni wordt ingevoerd.” Als politiek benoemde voorzitter van de raad van bestuur heeft de N-VA’er makkelijk praten. Aan de tramhaltes waar sinds het invoeren van de zomerregeling soms erg lang gewacht wordt op een tram waar nog plaats op is, zullen weinigen het met Descheemaecker eens zijn. Als politicus raakte hij niet verkozen, maar dat houdt zijn partij niet tegen om hem als manager allerhande mandaten toe te stoppen. Wellicht teveel om zelf nog het openbaar vervoer te nemen?
Een reiziger uit Deurne-Noord
De invoering van de zomerregeling is het gevolg van een tekort aan personeel en middelen. Het leidt tot frustratie onder reizigers en personeel. Als reiziger maak ik het dagelijks mee. Tram 5 vanuit Deurne Noord naar Antwerpen centrum is een drukke lijn. De drukte is des te groter omdat de naburige tram 10 door wegenwerken een omleiding maakt. De wegenwerken maken dat auto of bus evenmin een ernstig alternatief vormt. Werkenden maken gebruik van de tramlijn om naar hun werk in de stad of naar het station te gaan, scholieren en studenten om naar school in het centrum of Merksem te gaan. Het gebeurt in het jaar wel meer dat er een tram zo vol zit dat er moet gewacht worden op een volgende. Maar doorgaans komt die relatief snel, elektronische infoborden geven aan wanneer.
Daar is nu geen sprake meer van. De elektronische infoborden werken niet. De papieren dienstregeling vermeldt niet dat er in juni op zomerregeling wordt gereden. Wanneer de volgende tram komt, is een goed bewaard geheim voor de wachtenden. De realiteit nu is dat wachten op een volgende tram betekent dat gemiddeld 12 minuten duurt in plaats van 8. Zit die volgende tram ook te vol, dan wacht je 24 minuten in plaats van 16. Dat kan voor de heren en dames managers aan de top misschien weinig lijken, maar het is het verschil tussen op tijd komen of niet, tussen een trein later of vroeger. Donderdag zag ik scholieren die nog snel wat studeerden voor ze op een tram stapten en in het half uur dat ze moesten wachten op een plaatsje ongetwijfeld tijd hadden om hun volledige cursus nog eens door te nemen. Als ze op tijd op hun bestemming aankwamen, zal dit hun resultaat mogelijk ten goede gekomen zijn. Dat is meteen het enige mogelijke lichtpuntje dat niet opweegt tegen het risico om te laat te komen… Voor die toplui tellen enkel de cijfers, dienstverlening zou meer moeten zijn dan opeengepropt als sardienen op een tram zitten.
Zowel reizigers als personeel raken gefrustreerd. De chauffeur loopt vertraging op en slaagt er amper in om de deuren te sluiten. Elk beetje ruimte telt voor de reizigers, ook die paar millimeters te dicht bij een deur die hierdoor niet kan sluiten. Vertraging inhalen door wat sneller te rijden schudt de reizigers door elkaar. Het komt de sfeer niet bepaald ten goede. Het enige positieve is wellicht dat het reizigers met elkaar doet spreken. Miserie doet babbelen.
Maar er is meer nodig om tot oplossingen te komen. Het probleem zit niet bij het personeel of bij andere reizigers die niet genoeg doorschuiven naar die vrije vierkante centimeter in het midden van de tram. Het probleem zit bij een politiek aangestuurde directie die onvoldoende investeert in personeel en materieel. De partijen die aan de macht zijn – wat mobiliteit betreft N-VA op kop – zien het openbaar vervoer als een bedrijf dat winst moet maken, niet als een dienstverlening om degelijk openbaar vervoer aan te bieden en zo een alternatief te vormen op de auto. Met de vele wegenwerken en bijhorende problemen in Antwerpen zou zo’n alternatief niet misplaatst zijn. Maar investeren in personeel en materieel gebeurt niet. We zullen zelf actief moeten opkomen voor meer publieke middelen waarbij personeel, reizigers en de gemeenschap beslissen over hoe de middelen aangewend worden.
