Big business in de sport
De zomer van 2008 wordt voor sportliefhebbers opnieuw een hoogtepunt. In juni was er het EK voetbal, in juli de Tour de France en in augustus de Olympische Spelen. Tegenover het grote enthousiasme van de sportliefhebbers staan een hele reeks schandalen, die steeds meer de bovenhand halen op het sportieve. De oorzaak hiervan is dat topsport, door de hebzucht van de sponsors en organisatoren van deze evenementen, vooral gezien wordt als een nieuwe manier om buitensporige winsten te maken. Sport als ontspanningsvorm voor de miljoenen fans wordt hiermee steeds verder op de achtergrond geschoven.
Er wordt geschat dat het EK dit jaar het bedrijfsleven zo’n 2,15 miljard € zal opbrengen, vooral de grote sponsors Coca Cola, Adidas en McDonalds gaan met de poen lopen. De verkoop van TV-rechten en tickets bracht de UEFA voor het EK in 2004 zo’n 660 miljoen euro op, en men verwacht voor 2008 een fikse stijging. Dit zonder de opbrengsten uit merchandising mee te tellen.
Tickets op het EK kostten tussen 70 en 250€ voor een wedstrijd in de groepsfase en 160 tot 550€ voor een ticket in de finale. Op E-bay circuleerden in de dagen voor de wedstrijd Nederland-Frankrijk tickets tot 3000€! Heel wat televisiekijkers in Europa zullen het EK op TV niet te zien krijgen, de UEFA besliste betaalzenders mee te laten dingen naar de uitzendrechten.
De commerciële belangen die op het spel staan, zetten ook meer en meer de sporters onder druk om te presteren. Er hangt zoveel van af dat sommigen aan de druk ten onder gaan, beroep doen op doping of drugs om de druk aan te kunnen. Anderen verkiezen hun topcarrière te beperken tot 5 à 6 jaar en nadien een “normaal”, weliswaar rijkelijk, leven te leiden. De enorme sommen die vandaag de ronde doen in de topsport zouden beter geïnvesteerd worden in goede, toegankelijke sportfaciliteiten voor iedereen.
De Olympische spelen in China werden door de Chinese overheid aanvankelijk gezien als een manier het land af te beelden als een modern land, waar buitenlandse kapitalen een veilige haven konden vinden. Prioriteit werd gegeven aan de bouw van megalomane sportcomplexen en transportinfrastructuur, terwijl schoolgebouwen met zo weinig mogelijk geld werden gebouwd. Het resultaat is dat tienduizenden schoolkinderen de dood vonden toen hun scholen instortten bij de aardbevingen in de provincie Sichuan, midden mei. Bovendien bleek het democratische imago dat de Chinese regering zich wou aanmeten niet te kloppen met de realiteit: de hevige protesten van Tibetanen en andere opposanten tijdens de wereldtournee van de Olympische Vlam waren hiervan getuige.
Sport moet terug in handen komen van de werkende bevolking. In het boek “Reclaim the Game” (door John Reid, lid van de Socialist Party) worden een aantal ideeën gegeven voor een democratische sport. Sportclubs en federaties onder controle van supporters, spelers, staf en lokale autoriteiten, een eerlijke verdeling van TV-rechten over alle afdelingen van de competitie, en niet alleen de hoogste afdelingen. Lagere toegangsprijzen in stadia en sporthallen, een halt aan de exuberant hoge lonen voor topsporters en dure sponsorcontracten. Supporters en sporters van alle sporttakken moeten worden verenigd in organisaties die een dergelijk programma kunnen verdedigen.
