Herwig Jorissen vond het in zijn editoriaal voor het ABVV-krantje “De Nieuwe Werker” nodig om niet terug te komen op de succesvolle actieweek rond koopkracht, maar om in te gaan tegen het “taboe van de regionalisering”. Blijkbaar was de boodschap van de koopkrachtweek ook in eigen rangen soms niet duidelijk: tegenover het communautaire opbod van de politici, plaatsten de militanten op straat solidariteit over de taalgrenzen heen.
Het klopt dat de vakbonden soms erg alleen staan in hun verwerping van het communautaire opbod en de daarbij horende nationalistische retoriek. Nochtans vertegenwoordigen de vakbonden met hun standpunt van solidariteit ongetwijfeld de meerderheid van de bevolking. Jorissen stelt overigens terecht in zijn opiniestuk: “De koopkracht leeft bij de mensen, de staatshervorming bij de politiek”. Alle traditionele partijen lijken mee te gaan in het opbod, ook de partij waar Jorissen zelf lid van is (SP.a). Het was overigens de metaalcentrale die het meest uitdrukkelijk een stemoproep deed voor SP.a bij de verkiezingen van juni 2007 en daarbij enkele delegees naar voor schoof op de lijsten. Na de verkiezingen stelde het uitvoerend comité van ABVV-Metaal dat op 10 juni 2007 werd gekozen voor een rechtser en Vlaamser beleid waardoor het nodig werd om op een “open” manier te discussiëren over een regionalisering van het arbeidsmarktbeleid.
Nu wil Jorissen deze discussie ook in de vakbond verder voeren. In zijn eigen metaalcentrale is de discussie al gevoerd: daar is er een opsplitsing in een Vlaamse en een Franstalige vleugel (een opsplitsing die in een stroomversnelling kwam na een lek vanuit SP.a-kringen over het verleden van Jorissen in extreem-rechtse kringen – een doelbewust lek dat Jorissen verdacht moest maken, ook al is het voor alle syndicalisten duidelijk dat Jorissen wel degelijk heeft gebroken met dat verleden). Volgens Jorissen zou de gesplitste metaalcentrale beter functioneren, maar uiteraard ondermijnt dit de solidariteit tussen arbeiders vanuit verschillende delen van het land. Een verzet tegen een opdeling van de vakbonden of van individuele centrales langs communautaire lijnen, heeft niets te maken met een vorm van Belgicisme. Toch niet wat ons betreft. Maar we stellen wel vast dat een opsplitsing van onderhandelingen en sectoren langs communautaire (of andere lijnen) er steeds voor zorgt dat we zwakker staan om zaken af te dwingen. Hoe lang is het al geleden dat er pakweg in het onderwijs nog een overwinning werd geboekt? Heeft de opsplitsing van de metaalcentrale de strijd bij VW-Vorst tegen de geplande afdankingen versterkt of eerder kwaad gedaan? Wij menen ons nog forse publieke uitspraken te kunnen herinneren waarin Jorissen regelrecht inging tegen zijn Franstalige collega’s.
Een adjudant van Jorissen, Karel Gacoms, ondertekende zelfs het manifest van de Gravensteengroep dat pleit voor een nieuwe staatshervorming en de huidige problemen afdoet als iets institutioneel waarbij de schuld eenzijdig bij de Franstaligen wordt gelegd. Nu pleit Jorissen voor een open discussie over de regionalisering van de arbeid. Hij beweert: “Wie nu nog achter de feiten aanloopt, moet vroeg of laat niet verwonderd zijn als blijkt dat hij hopeloos te laat is.” De politieke vrienden in SP.a, met Vandenbroucke op kop, zullen het graag horen. Anderen overigens ook, het zorgde er zelfs voor dat het Vlaams Belang voor het eerst iets schreef over de actieweek voor koopkracht om meteen eraan toe te voegen: “Ondertussen lijkt het erop dat zelfs in het ABVV de werkelijkheid de marxistische klassenstrijd aan het verdringen is.”
De discussie wordt misleid als Jorissen stelt dat een regionalisering kan, indien dit ervoor zorgt “dat elke overheid een sociaal beleid kan voeren dat maximaal ten goede komt aan de inwoners van dit land.” We weten niet van waar Jorissen dit haalt, maar de institutionele discussie is tot op vandaag nooit een discussie geweest over het uitbreiden van sociale rechten of over het voeren van een meer sociaal beleid. Het is steevast een discussie over de verdeling van de tekorten en van aanvallen op de werkenden en uitkeringstrekkers. De regionalisering van de werklozenbegeleiding heeft ervoor gezorgd dat de Vlaamse jacht op werklozen de Franstaligen ertoe moet aanzetten om ook een dergelijke jacht voor geopend te verklaren. De regionalisering van het onderwijs werd gevolgd door de invoering van enveloppefinanciering om zo de besparingen nog een niveau verder te laten gebeuren en aldus eengemaakt verzet te vermijden.
De communautaire discussie is belangrijk voor syndicale militanten, maar we hebben geen nood aan illusies die recht vanuit het kabinet van Vandenbroucke komen, een kabinet dat al voldoende heeft aangetoond dat het niet aan onze kant staat. Er is effectief nood aan een linkse politieke kracht en de afwezigheid van zo’n kracht in het parlement of in het publieke debat, zorgt ervoor dat de communautaire retoriek van de traditionele politici dominant is. We mogen ons daar niet door laten verblinden, het communautaire is de bezorgdheid van de politici, koopkracht dat van de meerderheid van de bevolking. Zou een verdere regionalisering van de arbeidsmarkt het makkelijker maken om meer koopkracht door meer loon af te dwingen of moeilijker? Die vraag werd door Jorissen niet eens gesteld. De institutionele discussie is ook bij hem dominant en daarmee zit hij op een zelfde lijn als de Gravensteengroep. Wij zien niet in wat daar links aan is.
Tenslotte stellen we ons de vraag waarom deze discussie nu opnieuw wordt gelanceerd. In feite herhaalt Jorissen het standpunt van het Uitvoerend Comité van ABVV-metaal van 15 juni 2007. Wil hij daar een jaarlijkse gewoonte van maken? En waarom werd de plaats voor het standpunt van Jorissen in De Nieuwe Werker niet gebruikt om terug te komen op de succesvolle actieweek voor koopkracht waarin ook militanten van de metaalcentrale een belangrijke rol hebben gespeeld in het naar voor brengen van de noodzaak van solidariteit om samen op te komen voor meer koopkracht?
