Gent. Meer en goedkoper openbaar vervoer: dàt is pas een plan

Foto: Wikicommons

Midden april werd het Gentse mobiliteitsplan nationaal nieuws. De invoering van het circulatieplan, waarbij o.a. het doorgaand verkeer uit de stad wordt geweerd, heeft voor veel controverse gezorgd. In een recente peiling spraken 46% van de Gentenaars zich uit tegen het plan, 45% was voor. Heel waarschijnlijk volgt er in september een referendum.

Artikel door Bart Vandersteene uit maandblad ‘De Linkse Socialist’

De stad Gent en haar bewoners kampen met dezelfde mobiliteitsproblemen als de inwoners van alle steden. Het verkeer draait in een knoop, met files in en rond de binnenstad, traag verkeer op de toegangswegen van en naar de randgemeenten, grote parkeerproblemen in het centrum en de woonwijken en ontoereikend openbaar vervoer.

De discussie over het circulatieplan heeft alle aandacht naar zich toe getrokken. Maar het is slechts een onderdeel van een veel breder mobiliteitsplan waarbij de huidige bestuurscoalitie van SP.a/Groen en Open VLD zich het ambitieuze doel stelt om een leefbare stad op mensenmaat te creëren. Het plan telt meer dan 200 pagina’s en heeft een tijdshorizon tot 2030. Het biedt volgens de verantwoordelijke schepen Watteeuw (Groen) “creatieve, vooruitstrevende oplossingen waarbij leefkwaliteit en bereikbaarheid hand in hand gaan.”

Met man en macht verkoopt het stadsbestuur het mobiliteitsplan als de enige weg naar een leefbare stad en veilig verkeer. Zo’n ambitie staat of valt echter met de drastische uitbouw van alternatieven op het autoverkeer, in eerste instantie het openbaar vervoer. En net dat ontbreekt volledig in dit plan. Zolang de afhankelijkheid van de auto niet wordt aangepakt, kan er geen fundamentele daling van het autoverkeer plaatsvinden.

De oppositie van N-VA en CD&V heeft geen alternatief op dit plan. Hun kritiek klinkt dan ook extra hol wanneer je weet dat N-VA-minister Ben Weyts verantwoordelijk is voor de besparingsoperatie bij De Lijn die de tarieven verhoogde en het aanbod verminderde.

Waar we nood aan hebben is:

  • een verdubbeling van het aanbod en de frequentie van het openbaar vervoer
  • gratis bussen en trams, dag en nacht
  • een park&ride systeem voor onze bezoekers dat efficiënt is en gratis wordt aangeboden
  • een stedelijk auto-en fietsdeelsysteem met een uitgebreid aanbod in elke wijk
  • een prioritaire uitbouw van veilige fietsinfrastructuur

Dikwijls schermt het stadsbestuur met het excuus dat het openbaar vervoer een bevoegdheid is van de Vlaamse regering. Dit klopt niet volledig. Het was alvast in Hasselt geen argument om gedurende 16 jaar gratis openbaar vervoer aan te bieden. Dankzij deze maatregel en een uitbreiding van het aanbod verachtvoudigde het aantal gebruikers.

Zolang mobiliteit niet op een andere, collectieve manier wordt georganiseerd, zal een mobiliteitsplan zoals dat in Gent vooral bestaan uit het verplaatsen van de problemen. Men probeert gedragsverandering af te dwingen door het inbouwen van een financiële drempel. Je kan nog steeds parkeren in het stadscentrum, je kan een 2e of 3e bewonerskaart krijgen voor je gezin, zolang je er genoeg geld voor kan neertellen. Het is de uitdrukking van een onvermogen van de klassieke partijen om de problemen bij de wortel aan te pakken en het bevestigt wat velen al lang weten: als je geld hebt, kan en mag alles.

Het kapitalisme heeft een samenlevingsmodel gebouwd rond de afhankelijkheid van de auto om ons efficiënt te kunnen verplaatsen. De auto- en petroleumindustrie maken er enorme winsten door. Daarvoor worden we van jongs af aan bestookt met reclame die beweert dat de auto een essentieel onderdeel is van wie we zijn. In België wordt deze afhankelijkheid nog extra gestimuleerd door de bedrijfswagens, een eenvoudige manier voor werkgevers om geen belastingen of sociale zekerheid te betalen op een deel van ons loon. Deze loonsubsidie is goed voor 4,5 miljard euro per jaar, terwijl de NMBS het jaarlijks met minder dan 3 miljard euro moet doen.

De maatschappelijke kostprijs van het huidige verkeer ligt vele malen hoger dan een efficiënt systeem van openbaar vervoer, trein, lightrail, tram, bus, deelauto’s en fietsen.

Het huidig aanbod aan openbaar vervoer is onvoldoende om een ommekeer teweeg te brengen in het gedrag van de Gentenaars. En zonder deze ommekeer zal van propere lucht en een leefbare stad geen sprake zijn.

Zal Gent, niet enkel de binnenstad, binnen enkele jaren minder verkeersproblemen kennen door dit plan? Zal de parkeerdruk in de woonwijken verminderen? Zal de luchtkwaliteit door dit plan verbeteren? Zal iedereen zich vlot en efficiënt kunnen verplaatsen? Op al deze vragen moeten we helaas “neen” antwoorden.

Delen:
Printen:

Steun ons: plaats uw boodschap in onze mei-editie!

Voorpagina van De Linkse Socialist

Uw boodschap in onze mei-editie