Maar liefst 600 mensen namen op 8 maart in de gietende regen deel aan een ‘Mars tegen seksisme’ in Gent. De actie werd breed gedragen en in de meeting achteraf aan de universiteit was er een grote openheid voor antikapitalistische antwoorden. De initiatiefneemster voor de mars was Emilie Vanmeerhaeghe van de campagne ROSA. We spraken haar na de betoging.
Interview uit maandblad ‘De Linkse Socialist’
De afgelopen jaren was 8 maart in ons land maar een saaie bedoening, het leek alsof vrouwendag enkel goed was voor pralinefabrikanten en bloemenwinkels. Nu was er een strijdbare betoging in Gent. Waar kwam dit initiatief vandaan en wat was het doel?
“In de VS zagen we naar aanleiding van de eedaflegging van president Trump massale protesten tegen diens seksistische en racistische uitspraken. Miljoenen vrouwen gingen in verschillende Amerikaanse steden de straat op. Ook in Latijns-Amerika zien we heel wat protest tegen geweld op vrouwen onder de noemer ‘Ni una menos’ (‘niet één minder’). In Ierland en Polen zijn er massale acties voor het recht op abortus. In Ierland is abortus nog steeds verboden en in Polen enkel mogelijk indien het leven van de vrouw in gevaar is. De huidige conservatieve Poolse regering wou de wet verstrengen. Het Poolse protest slaagde erin om de plannen van de regering terug te dringen.
“Het hoeft niet te verwonderen dat vrouwen vandaag wereldwijd op straat komen. Jarenlang werd ons ingeprent dat mannen en vrouwen gelijk zijn. Dat gelijkheid verworven was, de strijd gestreden. Meer en meer jonge vrouwen worden vandaag met de realiteit geconfronteerd. Vrouwen en mannen blijken toch niet zo gelijk te zijn. Vrouwen worden nog steeds minder betaald dan hun mannelijke collega’s, staan nog altijd in voor het grootste deel van de zorg- en huishoudtaken, zijn de grootste slachtoffers van geweld en seksuele intimidatie.
“Tegelijkertijd zien we dat vrouwen ook het hardst geraakt worden door de besparingen, onder meer in de openbare diensten. Er werken meer vrouwen dan mannen in deze diensten. Diensten die niet meer door de gemeenschap worden voorzien, komen vaak bij vrouwen terecht: kinderopvang, ouderenzorg, gezondheidszorg.
“Acht maart is de internationale dag van de rechten van de vrouw. Meer en meer werd die dag ingevuld als een dag waarop chocolaatjes en bloemen worden uitgedeeld. Met de betoging wilden we vooral het strijdbare karakter van die dag opnieuw op de agenda zetten. De rechten die vrouwen vandaag hebben, zijn er niet zomaar gekomen, daar is voor gestreden. Niet alleen door vrouwen, maar door vrouwen en mannen samen. Dat is ook hoe we vrouwenrechten zullen verdedigen en verder uitbreiden.
“De mars tegen seksisme overtrof onze verwachtingen. Het potentieel is heel groot. Dit is pas het begin, de internationale golf van nieuwe vrouwenstrijd bereikt ook België!”
Op 12 maart is ROSA gelanceerd, ook die dag overtrof de verwachtingen. Wat onthoud jij vooral van die dag?
“De lanceringsdag van de ROSA-campagne in Brussel was een enorm succes. Er waren 150 aanwezigen, waaronder veel nieuwe gezichten, en tal van interessante discussies. Wat mij vooral zal bijblijven, is de aanwezigheid van heel wat jonge vrouwen en meisjes die het alledaagse seksisme niet langer pikken en een manier zoeken om ertegen te strijden. ROSA wil die vrouwen een antikapitalistisch anti-seksismeprogramma aanbieden met strijdbare methodes. En daar was heel wat enthousiasme rond.
“Er was een roep naar een inclusieve benadering. Heel lang is anti-seksisme voorgesteld als een strijd tegen mannen. Vandaag zien de nieuwe generaties mannen als een bondgenoot. Seksisme is immers geen gevolg van de ‘mannelijke natuur’, het is niet eigen aan één bepaalde cultuur en het wordt niet uitgelokt door hoe vrouwen zich kleden. Het is een resultaat van een economisch systeem waarin alles, ook een mensenlichaam, tot koopwaar wordt herleid en waarin een kleine elite vrouwenonderdrukking gebruikt als onderdeel van een verdeel-en-heerspolitiek om de winsten veilig te stellen.”
Welke bijdrage wil ROSA bieden aan de hernieuwde vrouwenstrijd? En wat kunnen onze lezers doen om dit te versterken?
“ROSA is een instrument van strijd en discussie. Er is heel veel potentieel, maar de campagne wordt pas een succes als het gebruikt wordt door meisjes en vrouwen om zich te organiseren. ROSA staat voor een specifieke benadering van strijd tegen onderdrukking, seksisme en het asociaal beleid. We komen op voor een andere samenleving. We strijden dus niet alleen om te overleven, maar ook om een beter en degelijk leven te leiden. We willen niet alleen brood, maar ook rozen, zoals het oude strijdlied ‘Bread and Roses’ het zo mooi stelde.
“Lezers van deze krant wil ik oproepen om niet vanop de zijlijn toe te kijken, maar zelf een actieve rol te spelen. Breng medestanders bijeen op je werkvloer, in je school, aan je campus en organiseer kleine lokale acties. Organiseer je om tijdens de anti-Trump acties van 24-25 mei een krachtige boodschap van verzet tegen zijn seksisme te laten horen. We staan pas aan het begin van een nieuwe beweging voor vrouwenrechten. Hoe deze beweging er exact zal uitzien, kan jij mee bepalen.”
