Het asielbeleid in ons land wordt gedomineerd door repressie. Dat blijkt uit de procedure die wordt gevolgd om asiel te krijgen en de behandeling van mensen-zonder-papieren. Een maand geleden werd daar nog een schep bovenop gedaan en wordt ook repressief opgetreden tegen een protestactie van mensen-zonder-papieren in Brussel. Die werden allemaal opgepakt en enkelen werden overgebracht naar gesloten centra. Ook Amnesty International heeft bedenkingen bij het verstrengen van het asielbeleid in ons land. Enkele feiten over gesloten centra.
Er zijn in ons land zes gesloten centra voor mensen-zonder-papieren: het INAD-Centrum (voor “inadmissibles” of “niet toegelaten personen”) met een 30-tal plaatsen in de transitzone van de luchthaven. Hier passeren er ieder jaar ongeveer 2.000 mensen. Daarnaast zijn er het transitcentrum 127 (60 plaatsen) en 127 bis (120 plaatsen). Verder het centrum in Brugge (112 plaatsen), Merksplas (146) en Vottem (160 plaatsen). Jaarlijks komen zo’n 8.000 mensen in een gesloten centrum terecht, dat is althans een schatting op basis van wie was ingeschreven.
De Dienst Vreemdelingenzaken kan op ieder ogenblik overgaan tot het oppakken van mensen-zonder-papieren om ze over te brengen naar een gesloten centrum. Zo’n 5 tot 10% van de asielzoekers wordt zelfs aangehouden toen ze zich aanmelden bij de Dienst Vreemdelingenzaken om hun dossier te vervolledigen. De Dienst Vreemdelingenzaken kan ook actief op zoek gaan naar mensen-zonder-papieren, bijvoorbeeld door deel te nemen aan grootschalige politiecontroles in de stations of gewoon op straat.
Een gesloten centrum is officieel geen gevangenis, maar de regels inzake rechten en plichten is wel grotendeels gebaseerd op de regels voor gevangenissen. Het is officieel geen gevangenis waardoor zelfs kinderen in sommige centra worden opgesloten, ook al wordt gesteld dat dit ingaat tegen de rechten van kinderen. In gewone gevangenissen mogen kinderen niet worden opgesloten, in gesloten centra wel. In 2002 waren er 63 niet-begeleide minderjarigen in de gesloten centra en 594 minderjarigen in totaal. In het centrum 127bis waren begin december 2005 meer dan de helft van de bewoners kinderen.
Amnesty International klaagt in haar jaarrapport het strenger geworden asielbeleid aan. De mensenrechtengroep stelde onder meer dat de beroepstermijn voor een asielzoeker (die beperkt is tot 15 dagen) veel te kort is. Ook werd aangeklaagd dat psychiatrische patiënten gewoon in gesloten asielcentra worden opgesloten.
In het gesloten centrum is er een strenge beveiliging met ook repressieve maatregelen zoals isoleercellen. In 2004 werden 778 mensen in een isoleercel geplaatst, in Merksplas alleen ging het om 422 mensen.
Na het gesloten centrum volgt een deportatie. In 2004 werden 5.612 personen uit gesloten centra afgevoerd, 1.620 daarvan werden uitgewezen waarvan ruim 1.200 vanop de luchthaven van Zaventem. Dat zijn gemiddeld zo’n 3 tot 4 mensen per dag. Bij deportaties uit Oostenrijk, België, Duitsland, Frankrijk en Zwitserland vielen er tussen 1991 en 2001 13 doden. Tussen 1998 en 2001 waren dat er 10.
> Bronnen en meer cijfers
