Dit weekend vindt de Gay Pride plaats in Brussel. In het kader van de Gay Pride en de nieuwe werking van de holebi-groep van LSP, maken we van dit weekend een “holebi-weekend” op socialisme.be. (zie ook: ons holebi-archief). In dat kader publiceren we een recensie van de film Brokeback Mountain die ook op DVD te verkrijgen is in de betere filmzaken.
De film Brokeback Mountain is een bewerking van het boek van Annie Proulx. De film werd geregisseerd door Ang Lee. Het is een film die aanzet tot nadenken naar aanleiding van een tragische liefdesaffaire tussen twee cowboys die in de bergen trekken met enkel elkaars gezelschap en dat van een hond, hun paarden, 1000 schapen en een fles whisky. Wat zal hun toekomst zijn als ze uit de bergen terugkomen?
In de zomer van 1963 trekken Ennis Del Mar en Jack Twist in de bergen van Wyoming om zo’n 1000 schapen te begeleiden. Ze spreken amper tegen elkaar en de verveling slaat al snel toe. Hun kameraadschap begint te groeien als ze een fles whisky soldaat maken.
Ze waren te dronken om terug te gaan naar de schapen, waarop Ennis dronken in slaap valt bij het kampvuur. Jack ziet dat Ennis het koud heeft in de nacht en nodigt hem uit om zijn tent te delen. Van dan af aan verandert hun leven voorgoed. Wat begint als een eenmalige affaire, eindigt in een 20 jaar durende liefdesrelatie waarbij de twee elkaar slechts enkele keren per jaar zien tijdens een uitstap om te gaan vissen.
Brokeback Mountain is de enige plaats waar Jack en Ennis zichzelf kunnen zijn. Ze weten dat ze moeten voldoen aan de verwachtingen van de samenleving en werken hard, trouwen en krijgen kinderen. Waarom? Omdat normale cowboys dat nu eenmaal doen!
Deze film weerlegt het macho stereotiep van cowboys, maar gaat ook in tegen een aantal stereotiepen over homo’s. Deze cowboys zijn geen “verwijfde” figuren met losse handjes, maar stoere cowboys. Dat ligt ver van het stereotype beeld dat ook vandaag nog vaak wordt opgehangen van homo’s.
Jack en Ennis zijn mensen wiens seksualiteit niet overeenstemt met de standpunten van hun gemeenschap. Van jongs af aan wordt homofobie verspreid in deze kringen. Ennis herinnert zich hoe zijn vader hem dwong toe te kijken hoe een homo-cowboy werd gemarteld omwille van zijn seksualiteit. Een negenjarige moest zo leren wat er gebeurt als twee mannen samenleven. De boodschap van angst en intolerantie zat diep ingebakken. De enige manier om te overleven, is door hun homoseksualiteit te ontkennen.
De film kent sterke acteurs en wordt mooi in beeld gebracht. De emoties worden sterk in beel gebracht door Jake Gyllenhaal (Jack) en de recent overleden Heath Ledger (Ennis). Hun acteerprestaties brengen de gevoelens van mensen in hun omstandigheden goed in beeld: ook nu zijn er nog velen die zichzelf niet kunnen zijn en bij wie dat een impact heeft op de essentie van hun zijn.
De ruwe en wilde natuur, het isolement van de hoofdpersonages,… tonen het isolement waarin nog steeds te veel holebi’s zitten. De constante dreiging van geweld is nog altijd aanwezig en dat niet enkel in landelijke gebieden in de VS. In 1998 werd de 21-jarige Matthew Shepard vermoord in Wyoming omwille van zijn homoseksualiteit. In Iran werden twee tieners geëxecuteerd omwille van hun geaardheid. Maar ook bij ons is er nog steeds homofoob geweld.
De realiteit van geweld tegenover holebi’s blijft bestaan, ondanks stappen vooruit op legaal vlak en een grotere tolerantie. Uit een onderzoek in 2004 onder holebi’s in Londen bleek dat 45% stelde dat ze ooit met homofobie werden geconfronteerd en 20% stelde ooit fysiek te zijn aangevallen.
Ennis en Jack vertegenwoordigen het leven en de ervaring van echte mensen die ingaan tegen de standaard van wat als normaal wordt beschouwd en die bang zijn wat er zal gebeuren als hun ware geaardheid bekend wordt. Brokeback Mountain herinnert er ons aan dat we ervoor moeten opkomen dat niemand in een isolement terecht komt of bedreigd wordt omwille van zijn of haar geaardheid.
Deze film is een eerlijk en opvallend portret van de landelijke gemeenschap waar Ennis en Jack in leefden en de hardheid van die gemeenschap. Dat wordt duidelijk gemaakt doorheen het verhaal van hun relatie. De zelfontkenning en het isolement van Jack en Ennis is een deel van een samenleving waarin holebi’s leven: ze moeten een dubbel leven leiden, vaak zelfs met een heteroseksueel huwelijk.
Het gebrek aan vrijheid en de claustrofobie worden echter ook verbonden met de onderliggende armoede, zowel economisch als op andere vlakken, in deze gemeenschappen. Het toont aan hoe het leven eruitziet in afgelegen regio’s waar de burgerrechtenbewegingen uit de steden nog niet bestaan.
De realiteit van de dagelijkse emoties en seksuele relaties wordt in beeld gebracht. Dat gebeurt op een subtiele maar bijzonder krachtige manier met de zoektocht van de hoofdpersonages naar een eigen leven en de beperkingen die worden opgelegd door de simpele poging om te overleven.
