19 activisten worden met een veroordeling bedreigd in politieke processen. Onder hen een parlementslid (Paul Murphy) en drie gemeenteraadsleden van de Anti-Austerity Alliance. Het Ierse establishment verloor de strijd om een extra watertaks op te leggen, maar wil wraak nemen tegen de voortrekkers van het protest tegen die gehate belasting. Internationale solidariteit met de beschuldigden en protest tegen de politieke processen die in april starten, zijn erg belangrijk. Hieronder een dossier met informatie over de processen en daaronder een voorbeeldbrief die per mail kan verstuurd worden.
De verzonnen beschuldiging van valse opsluiting en een schuldig verdict in de zaak van een 17-jarige die meedeed aan een vreedzame sit-down demonstratie wijst op een gevaarlijke stap naar criminalisering van protest in Ierland. Het proces en de veroordeling zijn onderdeel van een politieke campagne die georkestreerd wordt door de hoogste niveaus van de staat. Het doel is het stoppen van protest door de arbeidersklasse en voortrekkers daarvan zoals parlementslid Paul Murphy. Een dossier door Eddie McCabe van de Socialist Party.
Deze aanfluiting van gerechtigheid kwam bij veel werkenden als een schok aan. Ze waren verbaasd door de aanklacht en daarna ook nog eens door het feit dat de 17-jarige die eerst berecht werd effectief schuldig werd bevonden (zelfs indien er uitstel van straf was). Het wordt duidelijker dan ooit dat de Jobstown-processen, waarin 19 mensen beschuldigd worden, politiek getint zijn. De beschuldigden zijn het slachtoffer van een bredere repressieve agenda van het kapitalistische establishment in Ierland met als doel om de acties die er nu al zijn en de komende acties tegen de gevolgen van de aanhoudende crisis en de dalende levensstandaard de kop in te drukken. Een centraal doelwit is de Socialist Party en de Anti-Austerity Alliance (AAA) wegens het spelen van een voortrekkersrol in de massale niet-betalingscampagne tegen de gehate watertaks.
De zaak houdt verband met een protestactie in november 2014 in de arbeidersbuurt Jobstown in Tallaght, in het zuidwesten van Dublin. Toenmalig vicepremier Joan Burton (Labour) bezocht een evenement in de wijk. Burton wordt gezien als een rechtstreekse verantwoordelijke voor het vreselijke besparingsbeleid. Haar aanwezigheid in de buurt leidde tot woede. Via sociale media en mond-aan-mond informatie kwam het tot een protestactie die al snel aangroeide van enkele lokale mensen tot een actie met meer dan 500 aanwezigen.
Dit gebeurde op een hoogtepunt in de beweging tegen de gehate watertaks. Twee weken eerder betoogden 200.000 mensen in steden, gemeenten en dorpen doorheen het land. Op 11 oktober was er een nationale betoging in Dublin met 100.000 aanwezigen. Op dezelfde dag werd Paul Murphy verkozen namens de Anti-Austerity Alliance in Dublin South-West. Zo werd hij een stem van de gemobiliseerde massa’s.
In de weken voor het protest in Jobstown begonnen de gevestigde media al met een campagne tegen de beweging. Uit angst voor de revolterende massa probeerden ze verdeeldheid te zaaien. De meer militante delen van de beweging werden hard aangepakt, de meer passievere onderdelen werden geprezen. De zeldzame confrontaties tussen militanten die de installatie van watermeters probeerden te voorkomen en de politie (gardai) werden zorgvuldig uitvergroot en veroordeeld in de media. Het was een aanzet om de niet-betalingscampagne en enkele voortrekkers, waaronder AAA, aan te pakken. Het establishment gebruikt hiervoor de processen naar aanleiding van Jobstown.
Gevestigde media versus de ‘bende’ van Jobstown
AAA-leden, waaronder de lokale gemeenteraadsleden Kieran Mahon, Mick Murphy en Brian Leech maar ook de net verkozen parlementair Paul Murphy, namen deel aan het protest. Er was een vreedzame sit-down actie en een betoging rond de wagen van vice-premier Burton die hierdoor twee uur vastzat. Het was een spontaan protest van onderuit. Betogers kwamen en gingen op de actie. Heel wat omwonenden, waaronder kinderen en jongeren, kwamen kijken. Er werd met waterballonnen en enkele eieren gegooid. De politie was alomtegenwoordig maar niemand werd opgepakt. Het was een vreedzaam protest en Burton kon op elk ogenblik haar auto verlaten, wat ze uiteindelijk ook deed.
Het establishment reageerde verschrikt en verontwaardigd. Er waren hysterische reacties op ‘de bende’ van Jobstown. De rechtsregels of de vrijheid van meningsuiting, waaronder vreedzaam protest, werden gemakshalve opzijgeschoven. Een Iers parlementslid vergeleek de activisten zelfs met ISIS! De gevestigde partijen waren verenigd in hun veroordeling. Meer fundamenteel waren ze woedend op wat ze zien als het recht van ministers om harde besparingen door te voeren alsof dit geen effect heeft op de mensen rondom hen.
Het antwoord van de AAA-verkozenen Ruth Coppinger, Paul Murphy en Joe Higgins draaide de rollen om: ze weigerden toe te geven aan de valse woede, verdedigden het protest en gingen resoluut in tegen de pogingen om de wijkbewoners van Jobstown te demoniseren. Ze wezen op de redenen voor het protest, het verraad van Labour en de stijgende ongelijkheid. Ze wezen ook op de hypocrisie van diegenen die het gooien van een waterballon afdoen als geweld maar tegelijk vluchthuizen voor vrouwen sluiten en andere harde besparingsmaatregelen nemen.
Hardhandig optreden van de overheid
De vastberaden opstelling van de AAA-vertegenwoordigers versterkte de zoektocht van het establishment naar wraak. Drie maanden later volgde een twee weken durende campagne van intimidatie in Jobstown. ’s Ochtends vroeg trokken grote groepen agenten naar verschillende huizen om mannen, vrouwen en jongeren uit hun bed te lichten. Tegelijk werden vijf activisten in het noorden van Dublin tot een gevangenisstraf van één maand veroordeeld omdat ze een dwangbevel in verband met het blokkeren van de installatie van watermeters niet nagekomen waren. De intentie was duidelijk: een boodschap sturen naar wie actief was in de campagnes en naar de bredere samenleving waarin aangegeven werd dat burgerlijke ongehoorzaamheid niet getolereerd werd.
De tactieken van het establishment konden het protest tegen de waterbelasting niet stoppen. Er volgden nog heel wat grote betogingen en er was een massale boycot van de betalingen. Na de parlementsverkiezingen van februari 2016 liep het aantal niet-betalers op tot 70%. Daarna werd de watertaks opgeschort, wellicht wordt het moeilijk om de taks opnieuw boven te halen. Voor de campagne was dit een belangrijke overwinning.
Het protest is gestopt en de actieve beweging is grotendeels verdwenen. Maar de campagne van de staat om de gemeenschap van Jobstown en de AAA te straffen, gaat wel door. De meeste gearresteerden werden officieel in beschuldiging gesteld, sommigen voor het verstoren van de openbare orde, anderen voor het onterecht gijzelen van Burton. Op die beschuldiging kan een levenslange gevangenisstraf volgen. 19 van de beklaagden zetten de campagne ‘Jobstown Not Guilty’ op. Elke beschuldigde moest verschillende keren voor de rechtbank verschijnen voor er een datum was voor de uiteindelijke behandeling van de zaak. Op basis van politieke motieven van de rechtbank, werd de procedure bewust lang uitgerokken. De rechtbank wilde wachten tot na de parlementsverkiezingen om het proces te voeren op een ogenblik dat het bewustzijn rond Jobstown beperkter is en het momentum van de campagne over is.
De rechtszaken van de meerderjarige beschuldigden zal in april 2017 beginnen en het laatste proces zal in 2018 plaatsvinden. De eerste beschuldigde die zich moest verantwoorden voor gijzeling was een minderjarige van 17 jaar, 15 op het ogenblik van het protest. Om als minderjarige berecht te worden, moest zijn zaak eerst aan bod komen: in september 2016. Er was een andere belangrijke berekening hierbij: minderjarigen worden door een rechter beoordeeld en niet door een jury, waardoor de staat meer controle op het resultaat heeft en een juridisch precedent kan scheppen voor de rechtszaken van de meerderjarigen. Dat precedent is er nu: de minderjarige werd schuldig bevonden, maar kreeg geen straf.
In kaart gezet
Het proces was een farce. De belangrijkste getuigen waren Joan Burton en een verantwoordelijke van de politie die eveneens sprak vanuit eenzelfde politieke positie. De politieverantwoordelijke vergeleek het protest met hooligans en stelde dat hij de betogers vroeg om te stoppen met de actie, maar dat “niemand die richtlijn wilde volgen.” Dat is niet erg verwonderlijk en evenmin onwettelijk indien het recht op protest nog iets betekent. Burton stelde dat ze zich “bedreigd” voelde en ook “onveilig” omdat de betogers “erg wild” waren.
Dat het om een protestactie ging en geen gijzeling was erg duidelijk op het proces. Het bewijs dat aan de rechtbank voorgelegd werd, was wel heel beperkt: de beklaagde heeft mogelijk in een megafoon geroepen: “Joan, in je ivoren toren, dit is de kracht van de bevolking.” Hij wandelde rond. Hij zat op de grond en vroeg anderen om hetzelfde te doen. Hij wuifde met zijn armen. Hij filmde Joan Burton op zijn GSM en zei: “Spreek met ons Joan.”
Een aantal centrale elementen uit het verhaal van het openbaar ministerie over de bewuste dag werden doorprikt. Burton probeerde zich voor te doen als een slachtoffer, maar een video vanop haar eigen iPhone bracht haar in beeld in haar auto terwijl ze zei dat ze het protest in haar voordeel zou gebruiken op sociale media. Een topman van de politie probeerde te ontkennen dat er een akkoord was tussen de politie en de betogers over het tegenhouden van de auto van Burton. Dit zou de politie immers medeplichtig maken aan de zogenaamde gijzeling. Maar deze ontkenning werd tegengesproken door videomateriaal op het proces.
Er was dan wel geen bewijs, toch werd de minderjarige schuldig bevonden. Het proces was een politieke operatie. De verdediging noemde de vervolging terecht een “recept voor totalitarisme.” Als deze minderjarige schuldig was aan gijzeling omdat iemand een tijdje in een auto vastzat wegens een protestactie, dan zijn de honderdduizenden mensen die tegen de watertaks betoogden in Dublin in oktober en november 2014 schuldig aan gijzeling. Met de logica van deze uitspraak wordt zowat elk protest illegaal.
De rechter stelde zelfs dat de seconden waarin Burton opgehouden werd omdat de minderjarige voor haar liep met zijn GSM in de handen om vragen te stellen, op zich een feit van gijzeling was. Als dit zo is, dan wordt het onmogelijk voor pakweg journalisten om nog interviews af te nemen. Het betekent ook dat arbeiders die op een stakerspost mensen tegenhouden, voortaan strafrechtelijk kunnen vervolgd worden. De uitspraak is een bedreiging voor al wie soms protesteert en voor de volledige arbeidersbeweging.
De ‘voorwaardelijke’ straf voor deze jongere toont het absurde karakter van de uitspraak nog meer aan. Als de jongere in de komende negen maanden geen enkele strafrechtelijke inbreuk pleegt, zal hij zelfs geen strafblad hebben. Als hij de vice-premier effectief ontvoerd of gegijzeld had, dan zou de straf uiteraard anders geweest zijn. Maar dat was niet het geval. De voorwaardelijke straf wijst erop dat de uitspraak een ander doel heeft: een juridisch precedent voor de criminalisering van protest als voorbereiding op de volgende processen.
De rechter stelde dat Joan Burton zelf had gezegd dat ze geen minderjarige in de cel wilde zien. Ze waren vooral bang van de reacties die zouden volgen op een celstraf van een scholier op basis van een dergelijke aanfluiting van de gerechtigheid. De andere beschuldigden zijn allemaal meerderjarig.
In zijn motivatie stelde de rechter dat “de bijeenkomst van mensen niet vreedzaam was en het gedrag van de betogers inging tegen de openbare orde en moraal.” Het is een klassiek voorbeeld van hun moraal, niet de onze. De inwoners van Jobstown en een meerderheid in andere arbeidersbuurten vinden het moreel niet verantwoord om verkiezingsbeloften te doen en deze vervolgens te breken zoals Labour dit deed. Het is moreel verantwoord om tegen dit verraad in te gaan en tegen de gevolgen van het verraad zoals dakloosheid, werkloosheid en armoede. Dat is het enige wat die betogers in Jobstown deden.
Wat zit er achter de vervolging?
Om te begrijpen wat er achter de aanvallen zit, moeten we kijken naar de politieke context en naar wie het doelwit is. Doorheen Europa heeft de crisis van het kapitalisme de positie van de traditionele gevestigde partijen ondermijnd. Protestacties, stakingen en ‘electorale opstanden’ hebben in heel wat landen, zeker daar waar de besparingen het hardste waren, geleid tot een instabiele politieke situatie. Politici worden meer geconfronteerd door gewone mensen. De regering en toekomstige regeringspartijen zijn daar bang van.
Dezelfde krachten zijn bang van de groeiende steun en invloed van de radicale linkerzijde, vertegenwoordigd door de Anti-Austerity Alliance en People Before Profit. Deze angst gaat verder terug dan het protest in Jobstown. De leidinggevende rol van de Socialist Party en de activisten die AAA zouden vormen in de niet-betalingscampagne tegen de huishoudtaks in 2012-2013 speelde evenzeer mee. Deze campagne werd gevolgd door een doorbraak van de AAA in de gemeenteraadsverkiezingen en in twee tussentijdse verkiezingen in 2014.
Heel wat politieke analisten hebben de overwinning van de AAA in Dublin South-West omschreven als een belangrijk keerpunt in de Ierse politiek. Het wijst immers op de opkomst van een militante radicale linkerzijde. Deze kracht is nog relatief klein, maar heeft zich wel als politieke hefboom opgesteld die grote druk uitoefent op de krachten aan haar rechterzijde, met name Sinn Fein, die op haar beurt druk zet op Fianna Fail, waardoor de zwakke minderheidsregering onder druk staat. Dit bleek rond de kwestie van de watertaks maar ook in de discussie over het recht op abortus.
Zo schreef een analist: “De politieke ontwikkeling die bepalend is voor het uiteindelijke resultaat van regeringsonderhandelingen tussen Fine Gael en Fianna Fail is het resultaat van de tussentijdse verkiezingen in Dublin South-West. Daar slaagde een erg kleine partij, met één parlementslid, Joe Higgins, er in om het volledige politieke debat over water sterk naar links te duwen. Dat is een ontwikkeling die onderschat wordt. Het bracht Sinn Fein uit evenwicht en de partij is daar niet meer van hersteld.” (Irish Examiner 27 april 2016)
Een recente peiling in de Sunday Business Post zet AAA-PBP nationaal op 9% terwijl Labour amper 5% haalt en Sinn Fein op 13% staat. De grotere aanwezigheid van AAA-PBP in het parlement sinds de laatste verkiezingen en de bijhorende spreektijd is een doorn in het oog van de gevestigde partijen. Met een zwakke regering die geconfronteerd wordt met economische uitdagingen en groeiend sociaal ongenoegen, draagt een consistente socialistische oppositie bij tot de problemen. Vandaar het propaganda-offensief tegen links en de aanhoudende campagne tegen de betogers van Jobstown.
Het proces van parlementslid Paul Murphy, gemeenteraadsleden Kieran Mahon en Mick Murphy, en van Frank Donaghy start in april 2017. Het wordt het grootste politieke proces in Ierland sinds decennia. Het doel van het kapitalistische establishment is de veroordeling van deze activisten en hun 13 mede beklaagden. Liefst ziet het establishment een veroordeling van minstens zes maanden zodat Paul Murphy zijn parlementszetel verliest. Het is een veelzijdige aanval op de democratie: op het recht om te protesteren, op arbeidersbuurten en op de verkozen vertegenwoordigers die door het establishment zijn uitgekozen.
Stuur een protestmail!
Frances Fitzgerald, Dept. of Justice and Equality,
Email: minister@justice.ie
(stuur een kopie naar: JobstowNotGuilty jngcampaign@gmail.com, info@socialistparty.net en info@socialisme.be)
Dear Tanaiste and Minister Fitzgerald,
(space) have become aware of the conviction of a 17 year school student for false imprisonment of former Tanaiste Joan Burton TD. We believe that this conviction and the fact that a further 18 people face trial next year relating protesting against water charges in the Jobstown community in Tallaght, Dublin is a disgraceful miscarriage of justice.
Sit down protests that delay politicians are a part of the fabric of democratic rights that people have won over many years. It is a very serious infringement of the right to protest that the Irish State and judicial system are pursuing these case, ‘a recipe for totalitarianism’ as the school students barrister called it and a criminalisation of protest and working class communities.
That people could face long prison sentences and that a democratically elected parliamentarian could be removed from parliament is outrageous. (space) demand that the conviction of the 17 year old be overturned and that the charges against the 18 adults are dropped immediately.
(Signed)
