De druk op journalisten is erg groot. Ze moeten op korte tijd hun kranten en websites vullen. Daarbij is er een opvallende tendens naar steeds meer eenheidsworst. Nieuwssites brengen exact dezelfde artikels in een andere lay-out. Voor echte journalistiek is er amper nog ruimte. Met de anti-NSV betoging werden we nogmaals met onze neus op deze feiten gedrukt.
De meeste online edities van de kranten namen na de anti-NSV betoging het verslag van Belga gewoon over. De titels verschilden wel. Zo was de titel op de site van De Morgen en Het Laatste Nieuws “Linkse en rechtse studenten knokken in Gent”. De vele vreedzame betogers zullen zich wellicht afgevraagd hebben over welke betogers ze het eigenlijk hadden.
De lokale televisie AVS bracht een verslag van de betoging en liet daarbij ook de anti-NSV betogers aan het woord. Ook de lokale krant De Gentenaar was aanwezig op de betoging en bracht een verslag uit. Daarin lazen we onder meer dat de politie wel klachten binnenkreeg van omwonenden, maar “ironisch genoeg gingen de enige klachten over… het lawaai van de politiehelikopter.”
Andere journalisten konden niet zo kort op de bal spelen en moesten zich gaan informeren om een beeld te krijgen op wat er gebeurde. Met drie verschillende betogingen en problemen in de Overpoortstraat wordt het dan al snel te ingewikkeld. Ook loopt het fout als er naar info wordt gezocht.
Op Radio 1 was er bijvoorbeeld een debat over de NSV waarbij niet eens contact werd opgenomen met de organisatoren van de anti-NSV betoging. In de plaats daarvan werd een vertegenwoordiger van een studentengroep aan het woord gelaten die kwam uitleggen waarom zij niet aan de anti-NSV betoging hadden deelgenomen. Als Radio 1 eens wil weten waarom wij pakweg niet naar de IJzerwake trekken, mogen ze ons steeds bellen. Ook zijn we steeds bereid om onze commentaar te komen leveren bij de ontwikkelingen in de voetbalcompetitie (ook al zijn de meningen daarover bij ons nogal verdeeld).
De Morgen nam wel contact op met Blokbuster, maar slaagde er toch niet in om een correct verslag te brengen. Zo lezen we in het artikel: “De betoging van de Nationalistische Studentenvereniging (NSV) is een jaarlijkse traditie in Gent. De linkse tegenbetoging – dit jaar georganiseerd door Blokbuster en Actief Linkse Studenten – is dat evenzeer.” Dit klopt al niet. De NSV-betoging vindt niet ieder jaar in Gent plaats, maar afwisselend in Gent, Leuven en Antwerpen. Volgend jaar wordt het Leuven. De krant gaat in op de sensatie: een record aantal arrestaties en wilde betogers die gewapenderhand cafés dreigen te bestormen. Het werd levendig beschreven, maar duidelijk niet op basis van eigen waarnemingen. De journalist stelt dat er “tussen de 250 à 300 (volgens de politie) en 1.200 (volgens de organisatoren) tegenbetogers” waren. Nogmaals wordt in de fout gegaan, de politie had het over een 1000-tal tegenbetogers en de journalist verwart het zwarte blok met de andere tegenbetoging. Eén blik op de foto’s van de anti-NSV betoging volstaat om vast te stellen dat er meer dan 250 aanwezigen waren. Een foutje is snel gepubliceerd.
Dit soort artikels wordt steeds meer de norm in de media. Dat komt mee door een gebrek aan journalisten waardoor er amper ruimte is voor eigen berichtgeving. De berichten van Belga bepalen wat nieuws is en wat niet. Deze berichten worden letterlijk overgenomen op alle nieuwssites die exact hetzelfde aanbod brengen en waarrond de volgende dag in de krant nog een aantal artikels worden geschreven. Een neoliberale medialogica betekent dat niet het verspreiden van nieuws centraal staat, maar het maken van winst. Dat kan het makkelijkste door de ruimte tussen de advertenties met zo weinig mogelijk middelen in te vullen.
Wij denken dat er meer middelen nodig zijn om nieuws te brengen. Er moet ruimte zijn voor echte berichtgeving in plaats van het kopiëren en overnemen van dezelfde berichten. Die eenheidsworst wordt versterkt door het proces van concentratie in de mediasector met nog slechts enkele spelers. Zo blijven er in realiteit nog slechts zo’n drie krantengroepen over. De laatste titel van een dagblad dat er bij kwam was ‘Het Nieuwsblad’. Intussen bestaat die krant ook al enkele decennia. De kapitalistische logica zorgt ervoor dat er steeds minder middelen zijn voor echte journalistiek. De zogenaamde “vrije” markt levert ons een steeds beperktere journalistiek op.
Voor een degelijke journalistiek zijn middelen nodig. Om een degelijk verslag te kunnen brengen van bijvoorbeeld een anti-NSV betoging is het aangewezen om op die betoging aanwezig te zijn. De beste verslagen die we zagen, kwamen inderdaad van journalisten die ter plekke waren. Voor lokale media is dat natuurlijk iets makkelijker, maar de nationale media heeft er blijkbaar niet meer voldoende middelen voor. Zo stuurde De Morgen enkele jaren geleden meestal nog een verslaggever (wat geen garantie was op een correct artikel), maar is dat nu zo goed als uitgesloten. Om daarmee te breken, moeten we ingaan tegen de neoliberale marktlogica die het medialandschap vandaag domineert. Nieuws is een commercieel product. Als we dat niet aanvaarden, moeten we de kapitalistische logica verwerpen.
