Vandaag is in de media bekend geworden met welke eisen de Vlaamse regering naar de onderhandelingen trekt. Het enige resultaat van 6 maanden onderhandelen is dat de Vlaamse regering – waar SP.a voor alle duidelijkheid nog altijd deel van uitmaakt – haar lijstje van bevoegdheden die moeten worden overgedragen naar de regio’s en gewesten lijkt te hebben verlengd.
Artikel door Karel Mortier, overgenomen vanop links-socialisme.blogspot.com
Het doel van het Vlaamse eisenpakket is volgens de Vlaamse minister-president Kris Peeters (CD&V) niet om België op te heffen of om de solidariteit tussen de regio’s af te bouwen, maar om de problemen van de mensen op afdoende wijze aan te pakken. De enige manier om die problemen aan te pakken, volgens de Vlaamse regering, is door de overdracht van een pak extra bevoegdheden naar de gewesten en gemeenschappen.
Het volstaat om te kijken naar bevoegdheden die reeds jarenlang zijn geregionaliseerd, zoals sociale huisvesting en onderwijs, om de leegheid van dergelijke slogans te doorprikken. Sociale huisvesting is sinds jaren de bevoegdheid van de gewesten, maar vandaag zijn de wachtlijsten voor een sociale woning nog nooit zo lang geweest. Het percentage sociale woningen in Vlaanderen behoort nog steeds tot de laagste van Europa. Het gebrek aan goedkopen woningen is één van de grootste problemen in Vlaanderen, maar liever dan dit probleem aan te pakken wil men bijkomende bevoegdheden.
Recente onderzoeken hebben aangetoond dat Vlaanderen qua sociale ongelijkheid binnen het onderwijs één van de slechtste leerlingen is van Europa, hoewel onderwijs één van de eerste bevoegdheden is die werd geregionaliseerd. Tientallen jaren van “goed bestuur” in Vlaanderen hebben daar weinig aan veranderd. Onderwijs in Vlaanderen is ook veel duurder geworden. Voor veel mensen met een laag inkomen is het vandaag veel minder toegankelijk dan vroeger.
En wat dan met de idee dat na de regionalisering van de wapenexport Vlaanderen een strenger exportregime zou hanteren dan toen het nog een federale materie was? Het excuus dat het maar om versnellingsbakken en ander onschuldig materiaal gaat, is niet veel beter dan het excuus dat Nepal indertijd een “prille democratie” was. De Vlaamse regering beschikt reeds over veel instrumenten om een sociaal beleid te voeren, maar we kunnen alleen maar vaststellen dat de burgerlijke partijen hebben nagelaten om dit te doen. Het is een grote illusie te denken dat een aantal bijkomende bevoegdheden opeens een beter beleid zou opleveren voor de mensen.
De eisen van de Vlaamse regering gaan ver. Eerst wou men bijvoorbeeld dat de regio’s inspraak moesten krijgen bij de spoorwegen. Vandaag is dat al niet meer voldoende en pleit men voor de splitsing van de NMBS. De opdeling van de NMBS in drie verschillende entiteiten was blijkbaar niet voldoende. Eerder deze week stelde Inge Vervotte (CD&V), die verantwoordelijk is voor de te privatiseren overheidsbedrijven, dat de organisatie van de spoorwegen te complex is waardoor er allerlei problemen ontstaan.
Het is maar de vraag hoe Inge Vervotte de complexiteit van de NMBS denkt te verminderen door op Belgisch grondgebied 3 spoorwegmaatschappijen op te richten. Die 3 maatschappijen zullen dan wellicht nog eens opgesplitst worden in een infrastructuurbeheerder en één – en later wellicht meerdere – maatschappijen die treinen inleggen. In vergelijking met landen als Duitsland en Frankrijk is België maar een klein land. Met de nakende liberalisering van het openbaar en goederenvervoer zullen die regionale spoormaatschappijen wellicht binnen de kortste keren worden overgenomen of weggeconcurreerd door hun buitenlandse concurrenten. Wellicht dat de meeste Vlaamse politici daar niet eens een probleem mee zouden hebben, als die grote B maar verdwijnt aan de stations en op de treinen.
Veel van de recente voorstellen van de Vlaamse regering zullen door de Franstalige politici ook als een bewijs worden gezien dat de Vlaamse eisen die vandaag en gisteren op tafel lagen gewoon een stap zijn in de richting van een totale splitsing. Wat betreft de NMBS staat dit ook gewoon zo in de verklaring van Peeters tot het Vlaams parlement. “Ook de exploitatie van de NMBS moet geregionaliseerd worden. In afwachting pleiten we voor een volwaardige aanwezigheid van de gewesten in het bestuur van de NMBS en een grotere inspraak en betrokkenheid bij het investeringsprogramma van de NMBS”.
Peeters mag dan wel zeggen dat België gewoon blijft bestaan, veel meer dan de façade blijft er niet over en dan wellicht nog alleen omdat ze niet weten wat ze met Brussel moeten aanvangen. Op een moment dat de Franstaligen moeite hebben met het idee dat regio’s inspraak krijgen in de NMBS is het maar de vraag wat ze denken van het idee om de NMBS te splitsen.
Misschien absurd maar als we bijvoorbeeld zien dat Bert Anciaux (Spirit) bereid is om tientallen miljoenen euro’s op tafel te liggen voor de renovatie van de Vlaamse voetbalstadions, als en slechts als de voetbalbond wordt gesplitst, dan kunnen we ons de vraag stellen welke motieven er allemaal schuil gaan achter bepaalde beslissingen.
Het Vlaamse gewest heeft al eerder geïnvesteerd, bijvoorbeeld in Brugge, ter gelegenheid van Euro 2000 en toen was een splitsing van de voetbalbond helemaal niet nodig. Bert Anciaux kon zich toen wellicht troosten met het idee dat het stadion werd genoemd naar een bekende lokale slager. Dan maar klagen dat de Franstaligen niet bepaald overtuigd zijn van de goede bedoelingen vanuit Vlaanderen. Mocht dat allemaal nog niet voldoende zijn, dan vraagt Peeters ook nog eens “50.000 arbeidskrachten uit Wallonië” op een manier alsof het gaat om voorwerpen en niet om mensen.
Het spreekt voor zich dat al die eisen van de Vlaamse regering er moeten komen zonder dat er op welke wijze dan ook wordt tegemoetgekomen aan een aantal eisen van de Frantaligen. BHV wordt gesplitst zonder enige compensatie voor de Franstaligen. Waarom zou men ook. De eisen van de Vlaamse regering zijn “goed voor de mensen”, België wordt niet opgegeven en de solidariteit tussen de regio’s blijft bestaan. Een zeer groot deel van onze sociale zekerheid is trouwens gebaseerd op interpersoonlijke solidariteit tussen werkenden en niet op regionale solidariteit.
In zekere zin is het vandaag dan ook verkeerd om te spreken van solidariteit tussen de regio’s. Een van de doelstellingen van het Vlaamse patronaat is echter om de interpersoonlijke solidariteit, die een historische verworvenheid is van de arbeidersbeweging, te vervangen door voorwaardelijke “solidariteit” tussen de gemeenschappen. Het is uiteraard maar wat men verstaat onder solidariteit.
Vlaanderen is ook solidair met de kinderen in de Bulgaarse weeshuizen en met de vluchtelingen in Darfoer. Politici als Thatcher en Reagan vonden wellicht ook dat ze – op hun manier – solidair waren met de mensen die slachtoffer werden van hun beleid. Niettemin is het opvallend dat CD&V en de Vlaamse drukkingsgroepen hun best proberen te doen om hun plannen een sociaal gezicht te geven, onder meer als gevolg van acties vanuit de vakbonden. Die acties volstonden misschien om de toon van de aanvallen aan te passen, maar inhoudelijk is er weinig veranderd. Om dat te realiseren zal er meer nodig zijn dan een petitie.
Het is ook opvallend dat een partij als de SP.a blijkbaar met dit alles instemt. De enige binnen de SP.a die in de media iets van die Vlaamse eisen naar buiten toe voorstelt en verdedigt is Frank Vandenbroucke. En dan alleen rond het arbeidsmarktbeleid.
Vreemd is het echter niet. SP.a heeft eerder al de Vlaamse resoluties goedgekeurd en op geen enkel moment de laatste 6 maanden hebben ze een alternatief naar voor geschoven of gezegd dat ze afstand namen van die Vlaamse resoluties. De Vlaamse regering zegt ook dat ontwikkelingssamenwerking niet wordt geherfederaliseerd, terwijl dat wel de vraag is van quasi iedereen die betrokken is in deze materie.
Maar goed. We willen Geert Bourgeois zijn jaarlijks bezoek aan Zuid-Afrika niet ontzeggen. En de vakbonden? Tja, die zijn wellicht te druk bezig met de voorbereiding van de sociale verkiezingen, en recenter met het achterna hollen van hun leden die in actie komen tegen de koopkrachtdaling, om zich zorgen te maken over de toekomst van ons sociaal model. Laat staan om er iets aan te doen. Het is niet dat we kritiek geven op de vakbonden omdat we dat leuk vinden. Het is alleen ontstellend om te zien hoe zwak en impotent ze reageren op de huidige politieke impasse.
