Sinds een jaar hebben de Democraten een meerderheid in het Congres, het parlement van de VS. In dat jaar hebben ze een serieuze prestatie geleverd. Ze zijn er in geslaagd het Congres minder populair te maken dan Bush. Volgens een recente peiling krijg het Congres een goedkeuring voor haar beleid van 22% van de bevolking tegenover 31% voor Bush. Deze cijfers zijn vooral de uitdrukking van een enorme teleurstelling voor het feit dat de Democratische meerderheid in het Congres niet in staat is geweest en niet bereid is geweest om de oorlog te stoppen of op zijn minst een schema voor een terugtrekking van de troepen uit te werken.
De Democraten hebben vooral een retorisch verzet tegen de oorlog, maar zijn niet van plan om deze oorlog echt te stoppen, behalve indien ze ertoe gedwongen worden. Het waren trouwens ook de Democraten die indertijd de oorlog tegen Vietnam startten. De reële houding van de Democraten werd nog eens bevestigd tijdens een stemming om de “tijdelijke” financiering van de oorlog verder te zetten, met 404 stemmen voor en 14 tegen.
Primaries draaien om het woord “verandering” – change
Zowel Obama als Clinton spelen in op het breed verspreide gevoel dat verandering nodig is op politiek vlak. De rechtse conservatieve vleugel van de Republikeinen rond Bush heeft er zo’n potje van gemaakt dat veel Amerikanen bereid zijn om voor “verandering” te kiezen. Maar de vraag is welke “verandering” er hen te wachten staat.
Ongeveer 0,5% van de Amerikaanse bevolking heeft via primaries in 2 staten te kennen kunnen geven welke kandidaat hun voorkeur uitdraagt. Barack Obama won voor de Democraten de primary in Iowa, Hillary Clinton die in New Hampshire. De komende weken en maanden gaat het rondreizende circus doorheen de andere staten vooraleer tot een conclusie te komen wie het uiteindelijk voor de Democraten mag opnemen tegen de bijna op voorhand verloren Republikeinse kandidaat. Een festival van democratie, zo worden deze verkiezingen soms voorgesteld. En inderdaad, er zijn heel veel individuen betrokken bij het lange selectieproces.
Maar er is tegelijkertijd een unieke machine van beïnvloeding van publieke opinie op basis van financiële middelen en impact in de media die er voor zorgt dat er bijna een sluitende garantie is dat de kandidaat die gesteund wordt door de meerderheid van het establishment ook wint. Het denken in de VS is niet echt vrij te noemen, de macht van de media, die in de hand is van de big business, is immens. Zolang het tweepartijensysteem en de impact van de huidige media heerst, zullen de Amerikanen nooit geen echte keuze kunnen maken maar enkel kunnen kiezen tussen 2 vleugels van één en dezelfde heersende elite.
Terwijl president Bush het laatste jaar van zijn tweede ambtstermijn ingaat, zijn er weinigen die geld durven inzetten op een overwinning van de Republikeinse kandidaat. Bush is zowat de minst populaire president in de geschiedenis van de VS. In zo’n situatie hebben de Democraten vrijspel op weg naar een bijna niet te verliezen verkiezing. Komt er na 4 jaar Bush senior (1989-1993), daarna 8 jaar Clinton (1992-2000) en 8 jaar Bush junior (2000-2008) opnieuw een Clinton in het Witte Huis of wordt het Obama, die dan de eerste Afro-Amerikaans president van de VS kan worden of wordt het de eerste vrouwelijke president?
De inhoud van een beleid wordt echter niet bepaald door de afkomst, de huidskleur of het geslacht van de president. Dat hebben vele voorbeelden in het verleden reeds aangetoond. Je kan enkel president worden als je gedurende een langere periode bewezen hebt bereid te zijn de belangen te verdedigen van diegenen die je aan het presidentschap kunnen helpen, namelijk de big business. Condoleeza Rice heeft de afgelopen 8 jaar als de rechterhand van Bush ook aangetoond dat de combinatie van vrouw met zwarte huidskleur geen garantie is op een sociale impact op het beleid.
De Democraten = het kerkhof van de sociale beweging
In de VS, maar ook in België zijn er linksen en linkse organisatie die al lang tevreden zullen zijn wanneer Bush van het toneel verdwijnt eind dit jaar en de Republikeinen van de macht verdreven worden. Of wat we in de plaats krijgen ook fundamenteel anders zal zijn, daar wordt zedig over gezwegen. De echte rol van de Democraten bestond er de laatste decennia in om kost wat kost het tweepartijensysteem in stand te houden. Een tweepartijensysteem die er voor de heersende elite voor zorgt dat ze over 2 instrumenten beschikt, waarbij ze afhankelijk van de situatie en de context de ene of de andere meer prominent naar voor kan schuiven. Op die manier winnen ze zelf elke verkiezing.
Dezelfde politiek met andere middelen
De grote schrik van een niet onbelangrijk deel van de big business in de VS is dat de politiek van Bush uiteindelijk meer de economische belangen van de VS zal schaden dan ze te bevorderen. Deze groep werd en wordt vertegenwoordigd door de familie Clinton en de Democraten in het algemeen.
Iets wat waarschijnlijk weinigen weten is dat de politiek van Bill Clinton, economische boycot en het bombarderen van Irak, a rato van 1 bombardement per 3 dagen en dat gedurende 8 jaar, geleid heeft tot ongeveer 1 miljoen Irakese slachtoffers. Het was geen directe open oorlog met een bezettingsleger, maar een zware economische oorlog ondersteund door luchtbombardementen. Een nieuwe studie die recent werd uitgebracht spreekt over 150.000 directe slachtoffers van de huidige bezettingsoorlog. Het aantal indirecte slachtoffers via ontbering, gebrek aan medische verzorging en middelen, valt natuurlijk veel moeilijker te berekenen. Een keuze maken tussen deze 2 verschillende vormen van politiek, is als kiezen tussen de pest en cholera. Een keuze waarbij noch de gewone Amerikanen, noch de rest van de wereld veel bij te winnen heeft.
Wat na een Democratische overwinning?
Tijdens het komende jaar zal de rottende werking van de politiek van Bush volop tot uitdrukking komen. In Irak en Afghanistan zal duidelijk blijken dat een reële oplossing verder weg ligt dan ooit. De desastreuze politiek op economisch vlak zal miljoenen Amerikanen in armoede duwen de komende jaren. De belastingsverlagingen voor de rijken zullen aantonen dat een overheid met minder middelen en meer uitgaven voor defensie zware tekortkomingen met zich meebrengt voor investeringen in infrastructuur (denk aan Katrina) en sociale uitgaven.
De Democraten zullen deze situatie erven, misschien enkele maatregelen terugschroeven uit pure noodzaak, maar fundamenteel geen ander beleid voeren, zoals telkenmale voorheen in de geschiedenis van de VS. De illusies die er vandaag zeker en vast leven onder een belangrijk deel van de bevolking zal kunnen smelten als onder de zon.
De enige manier om een andere stem in het debat te brengen is de strijd aan te gaan voor een van de big bussines onafhankelijke politieke kracht. Ook als die misschien tijdens deze verkiezingen geen spectaculaire scores haalt, zal ze wel de basis leggen om in de toekomst een breder publiek te kunnen aanspreken. We kijken uit naar welke kandidaten er met welk programma zullen proberen deelnemen. Drie namen om in de gaten te houden zijn Ralph Nader, die in 2000 en 2004 een sterke anti-neoliberale campagne voerde. Cindy Sheehan, de moeder van de anti-oorlogsbeweging in de VS die reeds aankondigde Nancy Pelosi, de Democratische voorzitster van het Congres, uit te dagen in haar thuisbasis bij de volgende parlementsverkiezingen en Cynthia McKinney, een oud-democratisch parlementslid, die gekend staat voor haar anti-oorlogsstandpunten en stemmingen en vele andere campagnes die ze steunden en lanceerde. Ze stapte recent uit de partij en is mogelijks de presidentskandidaat voor de Groenen.
Het belang van deze verkiezingen
Elke socialist en internationalist zal de politieke ontwikkelingen in de VS met interesse volgen. De globalisering heeft het overduidelijk gemaakt dat we een internationaal systeem bestrijden, zoals Marx meer dan 150 jaar geleden reeds opmerkte. Enkel een internationaal alternatief kan een oplossing bieden. De kapitalisten zijn internationaal georganiseerd en hebben hun instellingen voor het verdedigen van hun belangen. Ook de arbeidersbeweging moet internationaal georganiseerd zijn, want elke overwinning van de arbeidersklasse ergens in een uithoek van de wereld is een overwinning voor de hele arbeidersklasse. En er zijn natuurlijk gebeurtenissen die een grotere impact hebben dan andere.
De Amerikaanse arbeidersklasse heeft op vele vlakken een belangrijke rol te spelen in de strijd voor een socialistische samenleving. Het is de kracht bij uitstek die het imperialistische beest van de VS kan temmen en tot de orde roepen. In die zin houdt de Amerikaanse anti-oorlogsbeweging de sleutel in handen voor het beëindigen van de oorlog in Irak, zoals de opstanden en het verzet in de VS in ’68 de elite verplichtte om zich terug te trekken uit de VS. Een succesvolle opbouw van socialistische krachten in de VS en een actieve strijdbare arbeidersklasse die onafhankelijk georganiseerd is kan een enorme stimulans betekenen voor de strijd wereldwijd.
We zullen via deze site de komende weken en maanden met aandacht de gebeurtenissen in de VS volgen met opiniestukken, artikels en verslagen van zowel onze Amerikaanse zusterpartij Socialist Alternative als eigen stukken. We zullen terug kijken naar de verkiezingen van 2000 en 2004, op de voet volgen welke de ontwikkelingen zijn op het vlak van een derde kandidaat in de race en ook de geschiedenis van de Democraten onder de loep nemen.
