De moord op de jonge Rhys Jones in Croxteth, Liverpool, heeft een schok van woede en ongeloof teweeg gebracht. Deze tragedie heeft een enorme aandacht gekregen, zelfs de spelers van voetbalclub Everton vroegen bijvoorbeeld een minuut stilte. De moord op Rhys heeft ook tot heel wat discussie geleid, onder meer over een harder politieoptreden of soms zelfs over het afschrijven van een hele generatie jongeren.
Het meest reactionaire voorstel dat al kwam was dat om jongeren in een speciaal legerkamp op te sluiten om hen discipline bij te brengen. De realiteit is natuurlijk dat er nood is aan een onderzoek naar de levensomstandigheden die de afgelopen decennia tot stand gekomen zijn in Croxteth, één van de meest achtergestelde buurten van de stad.
Wijk vol problemen
De buurt Norris Green heeft een geschiedenis van jongeren die deel uitmaken van bendes die gebruik maken van wapens en drugs. Heel wat jongeren komen er in de criminaliteit terecht. Dit zijn in veel gevallen de kinderen die het resultaat zijn van het beleid van Thatcher in de jaren 1980 en vroege jaren 1990.
Ooit was het in deze buurt van Liverpool relatief goed om te leven voor de arbeiders die de meer achtergestelde wijken elders in de stad probeerden te ontvluchten. Elders waren er na de Tweede Wereldoorlog grote problemen door een erg snel groei van de bevolking. Er werden veel sociale woningen gebouwd met nette tuintjes. In de buurt van de wijk was er degelijk werk bij bedrijven als Plesseys, CAV Lucas, English Electric, busbedrijven,… Samen met het naburige industrieterrein van Kirkby gaf dit werk aan tienduizenden arbeiders. Daarnaast werkten velen als dokwerker of elders in de haven of in de bouwindustrie.
De politiek van desindustrialisatie begon reeds onder een Labour-regering in de jaren 1970, maar kwam op een hogere snelheid onder Thatcher nadat ze in 1979 werd verkozen. Een groot deel van de oude industrie verdween. Tussen 1973 en 1983 (het jaar dat een linkse meerderheid werd gevormd in de gemeenteraad), was 65% van de industrie in de stad verdwenen. Het gemeentebestuur deed na 1983 immense inspanningen om nieuwe jobs te creëren, maar het zorgde er enkel voor dat ze door de regering werden afgezet en vervolgd.
In 2000 werd een rapport gepubliceerd van de Joseph Rowntree Foundation waarin werd gesteld dat in de wijk Croxteth tussen de 50% en de 70% in armoede leeft. De werkloosheid draait sinds de jaren 1970 rond de 35-36%. Het komt er op neer dat het neoliberale beleid grote kuis heeft gehouden in de wijk.
De afgelopen decennia zijn er regelmatig problemen geweest met jongeren die deel uitmaakten van bendes en soms gewelddadig opkwamen om hun ‘imago’ naar voor te brengen. De intensiteit hiervan varieerde wat, maar met de huidige toename van de kloof tussen rijk en arm kunnen we ons enkel aan nog meer problemen verwachten. Met de makkelijkere toegang tot drugs en wapens is dit een potentieel explosieve cocktail die samenkomt in Croxteth.
Toen de Amerikaanse senator Jesse Jacksom een bezoek bracht aan enkele achtergestelde wijken in Groot-Brittannië, stelde hij: “Als de jobs en de toekomst door de voordeur verdwijnen, dan komen de wapens en de drugs langs de ramen binnen.”
Bij de moord op Rhys vandaag komt er geen antwoord van de arbeidersbeweging. Er is nood aan een fundamentele maatschappijverandering. Dat kan enkel op basis van collectieve strijd, maar vandaag beschikken de arbeiders niet langer over een eigen politiek instrument.
Toen in 1982 de Croxteth Comprehensive School met sluiting bedreigd werd, kwam er verzet van onder meer de Labour Party in Liverpool die samen met lokale activisten een campagne opzette met betogingen en acties. Dit was één van de mobilisaties die er mee voor zorgde dat Labour aan de macht kwam in 1983. Het socialistische gemeentebestuur hield haar woord en de school bleef open. Vandaag is er niet langer een dergelijke partij aanwezig.
Norris Green: 41% werklozen
In Norris Green zijn er immense problemen voor jongeren. Ze hangen wat rond op straat en hebben niet echt een plaats waar ze heen kunnen. Er zijn immers geen jobs, 41% van de lokale bevolking in de wijk is werkloos. 45% van de jongeren heeft de school niet afgemaakt. Als er al werk is, gaat het veelal om laagbetaalde jobs. Het gemiddelde inkomen in Norris Green bedraagt 17.000 pond per jaar, tegenover een gemiddelde van 22.500 pond in Liverpool.
De huisvesting is niet bepaald goed in de wijk. 58% woont in sociale woningen en de afgelopen jaren zijn die huizen sterk verwaarloosd. Er waren nooit middelen om de huizen op te knappen of zelfs maar degelijk te onderhouden. Tegelijk besteedt het gemeentebestuur miljoenen aan het project om van Liverpool cultuurhoofdstad te maken. De jongeren die uit de boot vallen, worden enkel gecriminaliseerd zonder hen enige oplossing aan te bieden.
De bendes vormen een bedreiging in de wijk. Ze schrikken heel wat mensen af en dat is er zeker niet op verbeterd door de verklaringen van de politie en de media-aandacht. De autoriteiten willen nu opnieuw enkel maar middelen vrijmaken om jongeren te vervolgen en te criminaliseren, maar niet voor huisvesting, werkgelegenheid, sociale centra, sportcentra,… Nochtans is daar dringend nood aan in deze buurt!
Wij verzetten ons tegen de criminele bendes, de drugs en de onderlinge oorlogen tussen de bendes waardoor zoveel levens verloren gaan. In tegenstelling tot alle media en traditionele politici die de verantwoordelijkheid daarvoor bij de jongeren zelf leggen, hebben wij wel een aantal startpunten om tot antwoorden te komen. Een massaal programma om degelijke huizen te bouwen, goed onderwijs in scholen met een aangepaste infrastructuur en met de nodige middelen, degelijke jobs met een goed loon,… en dat als onderdeel van een socialistisch programma om de samenleving te veranderen. In dat proces is er dringend nood aan een nieuwe massale arbeiderspartij die in staat is om de “verloren” jongeren van Norris Green hoop te geven op verandering.
