Wie in de verzekeringssector werkt, kan zich maar beter duur laten verzekeren tegen afdankingen. De aankondiging van 650 jobs die verdwijnen bij AXA werd snel gevolgd door die van P&V waar tegen 2020 zowat 300 jobs weg moeten. Ondertussen hangen er donkere wolken boven de toekomst van Ethias. De verzekeringssector staat naar eigen zeggen onder druk door digitalisering maar ook door de langdurig lage rente. Waar het echt om gaat, zijn de winsten. Om die op peil te houden, betalen personeel en klanten het gelag.
AXA België haalde vorig jaar een omzet van 3,7 miljard euro. De internationale groep was goed voor een winst van 5,65 miljard euro, een stijging met 12% tegenover 2014. AXA België wil zich vooral op schadeverzekeringen en pensioenproducten richten. Beleggingen op lange termijn in de vorm van spaarverzekeringen met een gegarandeerde opbrengst zijn niet langer interessant door de lage rente.
De heroriëntatie van de activiteit gaat gepaard met een forse afbouw van het personeelsbestand: 650 van de 4.000 jobs verdwijnen. Nog voor het einde van het jaar moeten er ongeveer 300 mensen vertrekken. Bij P&V Verzekeringen moeten 300 van de 1.738 jobs weg tegen 2020. Volgens de directie kan dit via natuurlijke afvloeiingen. Ook hier wordt gewezen op de digitalisering en de lange rente die op de inkomsten weegt.
In beide gevallen wordt meteen ook de discussie opgestart over de arbeids- en loonvoorwaarden van wie blijft. Bij P&V heet het dat medewerkers “kostenefficiënt en concurrentieel verloond” zullen worden. Bij AXA wordt de arbeidsduur opgetrokken zonder looncompensatie en wil de directie nog bijkomende maatregelen. Er is zelfs sprake van de piste van een rechtstreekse loonvermindering en verloning gekoppeld aan prestaties in plaats van arbeidstijd zodat geen overuren betaald worden en de werkdruk kan opgedreven worden.
Eén van de centrale argumenten voor de afdankingen is de groeiende digitalisering. Hilde Vernaillen van P&V vatte het als volgt samen: “De wereld verandert sneller dan we dachten. De digitale transformatie zit in een acceleratie. De zuiver administratieve jobs, zoals ‘encodage’, worden overbodig omdat de informatiestroom automatisch loopt. Meer efficiëntie betekent dat we minder personeel nodig hebben.” Bij AXA verwerpen de vakbonden het argument van de digitalisering en wordt op verkeerde IT-investeringen in het verleden gewezen. Alleszins is het duidelijk dat technologische vooruitgang vandaag niet gebruikt wordt om de arbeidstijd van alle werkenden naar beneden te halen zodat we met z’n allen van de vooruitgang kunnen genieten. Het wordt integendeel gebruikt om sociale bloedbaden aan te richten. Ook indien er bij P&V geen directe afdankingen komen, zijn er toch 300 jobs minder voor de volgende generatie.
Het belangrijkste argument bij AXA werd al voor de zomer gegeven. Toen kondigde de internationale directie aan dat wereldwijd 2,1 miljard euro moest bespaard worden op de onkosten om het operationeel resultaat jaarlijks en gemiddeld met 3 tot 7% per aandeel op te voeren. De dividenden voor de aandeelhouders moeten steeds verder stijgen en daar betalen personeel en klanten de prijs voor. Het personeel door met steeds minder collega’s flexibeler te werken voor een lager loon. De klanten door meer te betalen voor minder diensten. Er wordt nu al aangekondigd dat er mogelijk nog fusies in de sector komen en dat dit gepaard zal gaan met een verhoging van de premies.
Vorig jaar waren er in de verzekeringssector in ons land net geen 23.000 voltijdse jobs. Daar verdwijnen er nu ongeveer 1.000 van en mogelijk volgen er nog jobverliezen. Het groeiende belang van de financiële sector werd ons jaren geleden voorgesteld als een teken van vooruitgang. Nu botst de hele sector, van de banken tot de verzekeringen, op de beperkingen van het kapitalisme in crisis. Verzekeringen, krediet, banken, … zijn te belangrijk om aan de winsthonger van de private sector over te laten. Waarom de volledige sector niet onder democratische controle van de gemeenschap plaatsen? Dan kan de verzekeringssector rampen en schade collectief laat dragen zonder daar steeds grotere winsten voor speculanten en andere aandeelhouders op te realiseren en kunnen de banken goedkoop krediet en diensten verlenen aan de gemeenschap.
