Fons Duchateau is Antwerps schepen van sociale zaken, wonen, diversiteit, inburgering en samenlevingsopbouw. In een interview met De Standaard haalt hij opmerkelijk hard uit naar vluchtelingen, migranten, moslims in het algemeen, armen en het personeel in de sociale sector. Eerder verklaarde hij geen extra sociale huisvesting te willen in Antwerpen. Er werd ook beslist om tot 40% van de middelen voor de dienst samenlevingsopbouw te ‘vermarkten.’ Blijft er nog iemand uit zijn werkveld over waar de schepen niet op neerkijkt?
Het is geen roeping voor de N-VA’er om zich met inburgering of samenlevingsopbouw te moeten bezighouden. Moest er een schepenpost van ‘winstopbouw voor multinationals’ bestaan, dan pas zouden veel N-VA’ers zich geroepen weten. Maar die functie heeft de regering al naar zich toegetrokken. Hierdoor zit Duchateau noodgedwongen opgescheept met zijn sociaal werkers, daklozen, verslaafden, vluchtelingen, armen, …
Hoe kunnen migranten, vluchtelingen, armen, daklozen en sociaal werkers in Antwerpen nog enig vertrouwen hebben in een schepen die hen overlaadt met alle mogelijke zonden? Overdreven, denk je? Enkele van de meest frappante uitspraken uit het interview:
- over daklozen en sociaal werkers die hen opvangen: “Er zijn daklozen die al twintig jaar vanuit Oostende naar ons inloopcentrum De Vaart komen. Dat is niet normaal. We moeten die mensen sneller terug op de rails krijgen. (aarzelt) Het kot zal wel weer te klein zijn als ik dit zeg, maar soms is er ook sprake van een cirkelbeweging: de hulpverlener helpt mij, en ik help de hulpverlener.”
- over het vermarkten van sociaal werk: “In Nederland of Amerika doen ze het al jaren zo. Wij werken al decennialang samen met dezelfde partners. Daar komt te weinig vernieuwends uit. Door andere organisaties een kans te geven, kunnen innovatieve projecten ontstaan.”
- over mensen van allochtone afkomst: “60 procent van de leerlingen in het lager onderwijs heeft allochtone roots. Het is net niet dweilen met de kraan open. (…) Onze emmer is vol, er kan geen druppel meer bij.”
- over sociale huisvesting als alternatief op huisjesmelkers: “Ik ga niet in extra woningen voorzien voor vluchtelingen. Ik ga geen aantrekkingsbeleid voeren. De tamtam in die gemeenschappen gaat snel. De boodschap die we uitzenden is: Antwerpen is niet de plaats waar je je leven gaat verbeteren. Ga ergens anders heen.” Mensen die wel in een krot wonen? “Zij moeten zelf die klik maken. Ondertussen loopt een proefproject in Antwerpen Noord en Borgerhout waarbij we geen huurwaarborg meer geven wanneer asielzoekers in panden trekken die niet aan minimale vereisten voldoen.”
- over de torenhoge werkloosheid- en armoedecijfers onder mensen met een migratie-achtergrond: “Veel heeft met vervolgmigratie te maken. Te veel mensen trouwen met iemand uit het land van herkomst. Waardoor je bij elke generatie opnieuw een stap achteruit zet. (…) En wat de schooluitval betreft: er is een groot verschil tussen jongens en meisjes. Vooral bij allochtone jongens zijn de uitstroomcijfers hallucinant. Dat is cultuurgebonden. Jongens krijgen meer vrijheid. (…) Als je spijbelt, je niet gedraagt op school en zonder diploma uitvalt, moet je niet verwonderd zijn dat je nadien niet aan de bak komt.”
- over de islam en integratie: “Als ze er niet in slagen hun geloofsovertuiging compatibel te maken met de waarden van het hedendaagse Europese normen- en waardenkader, dan hoort die overtuiging hier niet thuis. (…) De islam is een expansief geloof, dat wil uitbreiden en zijn dogma’s wil opleggen aan andere mensen. (…) Als integratie niet leidt tot assimilatie van de basisnormen en -waarden van onze samenleving, zullen we na verloop van tijd niet meer spreken over integratie, maar over invasie. Dat jaagt mensen schrik aan.”
Samengevat: alle mogelijke sociale problemen zijn toe te schrijven aan de individuele keuzes van de mensen die eronder gebukt gaan. Werkloosheid is een keuze van de werklozen, armoede van de armen. ‘Ze willen niet’, luidt het dan. En ondertussen doen sociaal werkers er alles aan om sociale problemen in stand te houden, zo blijft hun sector draaien. Wat een nonsens! Denkt de heer Duchateau nu echt dat sociaal werkers niet willen dat hun cliënten uit de ellende geraken? Denkt hij echt dat het asociale besparingsbeleid waardoor de ongelijkheid toeneemt niet leidt tot meer sociale problemen?
Het gevoeligste punt voor de schepen is dat van migratie. De schepen wil wel dat er nieuwe mensen naar Antwerpen komen, maar dan moet het om tweeverdieners gaan. Die moeten bovendien “het grote kader van onze samenleving” aanvaarden waarbij dit zou bestaan uit: “vrijheid en gelijkheid. Respect hebben voor holebi’s, aanvaarden dat vrouwen voor honderd procent gelijk zijn. Dat er een scheiding is tussen kerk en staat. En dat geloofsregels op elke manier ondergeschikt zijn aan de burgerlijke regels.” Opkomen voor vrouwenrechten botst met het huidige besparingsbeleid dat openbare diensten afbouwt en superflexibiliteit op de werkvloer oplegt. Het betrekken van alle lagen, ook mensen met een migratie-achtergrond, bij de samenleving gebeurt door degelijke jobs en een toekomst te voorzien. Ook dat botst met het neoliberale besparingsbeleid. Bij gebrek aan een beleid dat gericht is op een degelijke toekomst voor iedereen in plaats van de winsten van een kleine minderheid superrijken, wordt de verantwoordelijkheid voor sociale problemen geïndividualiseerd. Tegelijk wordt met een aan het Vlaams Blok verwante retoriek groen licht gegeven voor al wie dezelfde racistische boodschap op een meer ranzige wijze naar voor brengt.
Het is dus de schuld van de mensen zelf en Duchateau geeft ook aan wat die individuele fout zou zijn: geen begrip voor de grondwaarden van onze samenleving. Daarmee wordt niet gewezen op de ‘waarden’ die vandaag zo dominant zijn: de winstlogica die duizenden mensen zonder werk zet omdat een winstgevend bedrijf als Caterpillar elders meer winst kan maken, de besparingslogica die de armoedecijfers doet toenemen en leidt tot een nooit geziene ongelijkheid, … Over die waarden en normen wordt uiteraard gezwegen.
De discussie over ‘waarden en normen’ dient slechts om de racistische en denigrerende opmerkingen te verzachten. Moest de partij van Duchateau echt zo bezorgd zijn om wat hij zelf de grondwaarden van onze samenleving noemt, dan was er al lang opgetreden tegen die partijgenoten die vorig jaar in Antwerpen een ‘Mars voor het gezin’ organiseerden om onder meer een verbod op de Pride te eisen, vrouwen vooral aan de haard willen en rond deze politieke agenda achter religieuze symbolen opliepen. De N-VA-kopstukken moeten niet ver zoeken naar partijgenoten die daar aanwezig waren, minister Jambon kan in eigen huis beginnen met zijn zoon die één van de organisatoren was. Zie: http://www.socialisme.be/nl/23670/puriteinse-kwezel-uit-de-kast-de-wonderbaarlijke-bekering-van-dewinter
Het asociale karakter van dit beleid wordt door de uitvoerders ervan overgoten met een arrogante en racistische retoriek die samengaat met uithalen naar al wie arm, vluchteling of migrant is. Zelfs de eigen personeelsleden van de stad Antwerpen uit de sociale sector delen in de klappen. Het maakt duidelijk wat Siegfried Bracke bedoelde toen hij in Knack zei: “Mijn partij doet er alles aan om zoveel mogelijk Vlaams Belang-kiezers aan onze kant te krijgen.”
Verzet tegen deze asociale bende is nodig. Er zijn lokale acties tegen onder meer de vermarkting van het sociaal werk. Op 29 september is er een grote vakbondsbetoging tegen het besparingsbeleid en dus ook tegen de verdeel-en-heerspolitiek waarmee discriminatie wordt gepromoot. Laat ons de mobilisaties tegen de rechtse regering en zijn lokale poot in het Antwerpse stadsbestuur opvoeren en koppelen aan een offensief programma van sociale vooruitgang: een massaal programma van publieke investeringen in huisvesting, onderwijs en diensten; arbeidsduurvermindering om het beschikbare werk te verdelen; herstel van de volledige indexering van de lonen; verhoging van minimumloon en minimum uitkeringen; het geld hiervoor halen waar het zit en dit alles koppelen aan een socialistische samenleving.
