Standpunt van de Socialist Party, onze zusterorganisatie in Engeland en Wales
Vierduizend betogers in Liverpool, 1.000 in Manchester, 800 in Leeds, duizenden in Londen. In heel het land kwamen mensen op straat om hun steun aan Jeremy Corbyn te tonen en om te protesteren tegen de 172 parlementsleden van Labour die een oorlog voeren om Jeremy Corbyn tot ontslag te dwingen. Ze houden er geen rekening mee dat Corbyn amper negen maanden geleden met een overweldigende steun van de leden werd verkozen. De rechtse partijmachine wil Corbyn ten alle prijze weg en is bereid om daar alle mogelijke middelen voor in te zetten. De stemming van wantrouwen in de parlementaire fractie werd gevolgd door nieuwe uithalen van parlementsleden die Corbyn ten onrechte antisemitisme verwijten.
Er waren openlijke oproepen van verschillende rechtse Labour-figuren, waaronder auteur Robert Harris in de Tory Times, om “lid te worden van Labour om Corbyn weg te krijgen.” Ondanks deze inspanningen heeft het overgrote deel van de tienduizenden mensen die de afgelopen week lid werden van Labour dit net gedaan om Corbyn te verdedigen. Zoals we eerder opmerkten, is het probleem van de rechterzijde van Labour haar gebrek aan sociale basis. Hoe zouden ze ook kunnen mobiliseren met een programma tegen gratis onderwijs, tegen sociale huisvesting en voor het platbombarderen van nog meer landen?
Dat kan niet gebruikt worden en dus wordt het ongestaafde argument gebruikt dat een rechtsere partijleider meer kans maakt om verkiezingen te winnen. De echte reden voor de campagne tegen Corbyn is niet dat hij onverkiesbaar is, maar dat de rechterzijde net vreest dat hij de verkiezingen zou winnen. Volgens Tony Blair himself zou een bewind onder premier Jeremy Corbyn “een erg gevaarlijk experiment” zijn. Hij en zijn aanhangers zijn vastberaden om dit te voorkomen.
Jeremy Corbyn won de voorzittersverkiezingen in wat een opstand tegen het besparingsbeleid was. Als hij de parlementsverkiezingen wint, dan vreest het establishment dat dit de hoop van miljoenen werkende mensen op verandering zou versterken waardoor de regering onder druk van onderuit tot radicale maatregelen moet overgaan die het systeem en de winsten bedreigen. Dat is de fundamentele reden waarom de aanhangers van Blair, de vertegenwoordigers van de 1% rijksten in Labour, zo vastberaden zijn om Corbyn weg te krijgen. Ze hadden gehoopt om dit te doen voor de publicatie van het Chilcot-rapport dat vernietigend is voor zowel Blair als alle andere parlementsleden van Labour – waaronder kandidaat-voorzitter Angela Eagle – die de oorlog in Irak steunden.
Er is nu een openlijke oorlog in de parlementaire fractie van Labour. Het slechtst mogelijke antwoord hierop is een capitulatie. Het spreekt voor Corbyn dat hij totnutoe heeft doorgezet. Len McCluskey, de algemeen secretaris van de vakbond Unite (de grootste vakbond die met Labour verbonden is), sprak zich uit voor Corbyn. Maar vervolgens suggereerde hij dat de vakbonden een akkoord kunnen zoeken tussen Corbyn en zijn aanhangers aan de ene kant en de 172 parlementsleden die Corbyn een mes in de rug willen steken aan de andere kant. Een principieel compromis met parlementsleden die Labour willen splitsen om Corbyn weg te krijgen, is echter niet mogelijk.
Compromis
De afgelopen negen maanden leidden pogingen tot compromissen met de rechterzijde tot een aantal grote toegevingen. Zo werd beslist om niet te gaan voor het deselecteren van rechtse parlementsleden en kwam er geen oproep aan door Labour geleide gemeenteraden om de besparingen in de openbare diensten te stoppen. De poging tot compromis met de rechterzijde leidde er ook toe dat Momentum, de organisatie opgezet om Corbyn te ondersteunen, besloot om de Socialist Party en anderen buiten te houden.
Nu is het duidelijk dat de strategie van het compromis niet werkt. Het zal erop aankomen om vastberaden door te zetten en te bouwen op de brede steun waarmee Jeremy Corbyn tot voorzitter van Labour werd verkozen en die zich nu ook op straat laat zien. Er is nood aan een conferentie van de arbeidersbeweging met al wie Corbyn steunt: de vakbonden (zowel diegenen die met Labour verbonden zijn als de andere), afdelingen van Labour en alle linkse en socialistische organisaties en militanten, zowel binnen als buiten Labour.
De rechterzijde gaf al aan dat een afsplitsing overwogen wordt indien ze er niet in slaagt om Corbyn weg te krijgen. Deze optie was eigenlijk al aanwezig van de dag dat Corbyn verkozen werd als voorzitter. In september schreef de Sunday Times al: “Steungevers zijn bereid om miljoenen ponden in de nieuwe partij te pompen die voorlopig de Progressieve Democraten wordt genoemd. Dit zou Labour achterlaten met alle schulden.” Voor de rijke vrienden van de rechterzijde zou een dergelijke afsplitsing, net zoals die van de SDP begin jaren 1980, niets anders zijn dan een nieuwe cynische poging om te vermijden dat er een linkse Labour-regering verkozen raakt.
Veel aanhangers van Labour vrezen dat zo’n scenario de partij zou verzwakken. Nochtans is het tegendeel waar. Een afsplitsing van de rechterzijde zou aanvankelijk zeker leiden tot een dramatische afname van het aantal parlementsleden in Westminster. Maar een groep van 40, of zelfs maar 20 of 30, parlementsleden die consequent ingaan tegen het besparingsbeleid en de kant van de werkenden in strijd kiezen, zou efficiënter zijn voor het verzet tegen de conservatieven dan 232 ‘Labour’ verkozenen die steevast meestemmen met besparingen, privatiseringen en oorlogen. Een hersticht Labour als anti-besparingspartij zou snelle electorale groei kennen. Dit zagen we eerder in andere landen, onder meer de verkiezing van Syriza in Griekenland in 2015 op een anti-besparingsprogramma of de groeiende steun voor links in Spanje.
Een hersticht Labour zou een open, democratische federale structuur moeten aannemen, naar het voorbeeld van de structuren van Labour bij de oprichting ervan begin 20ste eeuw. Op deze manier zou al wie zich tegen de besparingen verzet, waaronder de Socialist Party of activisten van de groenen en andere krachten, kunnen deelnemen. Deze partij zou met het programma waarmee Corbyn als voorzitter verkozen werd als startpunt een campagne tegen het besparingsbeleid kunnen starten. Dit zou gericht zijn tegen al wie besparingen doorvoert, of het nu Brussel, Westminster of de lokale gemeentebesturen zijn.
Een dergelijk programma – met onder meer de eis van een minimumloon van 10 pond per uur, nationalisatie van het spoor en de energiesector, massale bouw van sociale huisvesting, … – met een actieve campagne ervoor, zou miljoenen mensen enthousiasmeren. Het zou ook velen die hun woede toonden door voor een exit te stemmen in het EU-referendum meetrekken. Het zou eigenlijk de vorming van een nieuwe radicale arbeiderspartij zijn die werkenden en jongeren die tegen het kapitalisme willen ingaan kan organiseren.
