In de discussie rond het Interprofessioneel Akkoord (IPA) viel het op dat de voorstanders het afsluiten van het akkoord belangrijker vonden dan de inhoud ervan. Over de inhoud is zowat iedereen het erover eens dat het voor de werknemers enkele positieve maar ook heel wat negatieve punten bevat. Voor het patronaat is de balans eenduidig positief met een reeks nieuwe cadeaus.
In het ACV en ABVV werd de discussie over het IPA opnieuw beperkt tot de leidinggevende instanties. Er kwam geen brede informatiecampagne naar de leden met de mogelijkheid om na een discussie op algemene militantenvergaderingen de leden te laten stemmen over het al dan niet goedkeuren van het ontwerp van IPA. Wellicht werd gevreesd dat dit niet het “juiste” resultaat had opgeleverd.
De leiding van beide vakbonden is opgelucht nadat ze eerst hard voor het akkoord hadden gepleit. Bovendien lag dit IPA in de lijn van eerdere overeenkomsten met het patronaat, onder meer de aanpassing van de index begin dit jaar of nadien de septemberverklaring met onder meer lastenverlagingen op overuren en ploegenarbeid.
Toch is het duidelijk dat er ook binnen de vakbonden enige tegenstand is tegen het aanvaarden van een neoliberale politiek. Ondanks het feit dat er geen brede informatie- en consultatieronde werd gehouden, slaagde de ABVV-leiding er slechts in om 55% voorstemmen te behalen. Bij het ACV lag dat cijfer veel hoger, maar of dat een uitdrukking is van een aanvaarding van het akkoord aan de basis, is maar de vraag.
In het ABVV stemde 21% tegen en 24% onthield zich. Dat was onvoldoende om het ontwerp te verwerpen zoals twee jaar geleden het geval was (toen slechts 49% voor stemde). Het verschil met twee jaar geleden blijft echter klein. De ABVV-leiding mag dan al schijnbaar versterkt uit deze stemming komen, ze zal toch rekening moeten houden met het feit dat er aan de basis soms totaal andere standpunten en uitgangspunten leven dan aan de top. Een groeiend aantal arbeiders wil niet langer de besparingen en patronale cadeau’s aanvaarden om zo op onze kap de recordwinsten verder op te drijven.
Rudy De Leeuw verklaarde naar aanleiding van de stemming: “Het ABVV zal het sociaal akkoord voor 2007-2008 ondertekenen. Dat is belangrijk. De neen-stemmen houden geen afwijzing in van mijn mandaat, maar zijn een uiting van grote bezorgdheid bij de militanten, vooral over het gebrek aan werkzekerheid.” Daarmee geeft hij aan dat hij zich wel degelijk bewust is van de kloof tussen basis en leiding, maar dat hij meent dat dit wel meevalt. In de aanloop naar de stemming verklaarde de Vlaamse metaalbons Herwig Jorissen dat een stem voor het IPA nodig was om ervoor te zorgen dat het ABVV een “sterke leider” zou hebben.
In een aantal centrales was het animo rond het IPA beperkt. De loonnorm van 5% zal in een aantal sterke sectoren ongetwijfeld overschreden worden. Het feit dat er slechts een indicatieve loonnorm werd afgesloten moet dat mogelijk maken en dient uiteraard om het protest tegen het IPA te beperken. Onder meer De Leeuw heeft steeds de nadruk gelegd op het feit dat die 5% geen “absoluut maximum” is.
De bediendenbond BBTK en de Franstalige metaalbond CMB stemden tegen het ontwerp van IPA of onthielden zich. In de Algemene Centrale was er verdeeldheid, maar uiteindelijk stemde 70% voor. Onder meer in Antwerpen-Waas en Gent was er oppositie in de AC. In het ACV was er slechts een beperkte oppositie tegen het IPA, voornamelijk vanuit de bediendenbond LBC.
Wij vinden het jammer dat er geen bredere discussie is gevoerd over het IPA en betreuren het dat het sluiten van een akkoord voor sommigen belangrijker bleek te zijn dan de inhoud van het akkoord. Die inhoud is immers eenzijdig en een verderzetting van het beleid dat we al jarenlang kennen: meer flexibiliteit en een onvoldoende aanpassing van de lonen voor de werknemers, extra cadeaus voor het patronaat. Het wordt tijd dat deze logica wordt doorbroken!
