Tijdens de eerste nacht van het Chinese nieuwjaar, op 8 februari, kwam het in het district Mong Kok in Hong Kok tot rellen na brutaal politiegeweld. Betogers kwamen samen om straatverkopers te beschermen tegen een razzia door de politie. Er werden minstens 54 mensen opgepakt, de politie kondigde aan dat er nog arrestaties zouden volgen. Volgens de media waren er minstens 120 gewonden.
Artikel vanop Chinaworker.info
De gebeurtenissen werden al omgedoopt tot de ‘Visbal Revolutie’ – onder invloed van de massale pro-democratie beweging van de ‘Paraplurevolutie’ in 2014 (toen de centrale laan in Mong Kok ook drie maanden bezet werd). Straatverkopers die snacks zoals visballetjes verkopen, zijn onderdeel van de traditie van het Chinese nieuwjaar in Hong Kong. In het verleden werden ze altijd getolereerd door de regering. Vorig jaar begonnen de autoriteiten met een repressieve aanpak tegen de straatverkopers. Dit leidde tot massale woede. Dit jaar gingen de autoriteiten nog een stap verder en kwamen er razzia’s tegen straatverkopers. Woedende mensen kwamen op straat om de verkopers te verdedigen. De politie wilde tonen dat ze hard kan optreden. Het zorgde ervoor dat Mong Kok een explosief terrein werd in de nieuwjaarsnacht.
Wraak tegen politie
Op nieuwjaarsavond kwamen er rond 22u heel wat mensen bijeen toen agenten van de voedselinspectie boetes aan straatverkopers gaven. Tegen 23u kwam de politie erbij. Er werd meteen overgegaan tot een aanval op de aanwezigen, daarbij werden pepperspray en matrakken ingezet. De spanningen hielden aan tot 2u ’s nachts. De betogers gooiden met alles wat ze vonden naar de politie. Toen schoot een agent plots twee waarschuwingsschoten in de lucht om daarna met zijn pistool op betogers te richten. Het leidde tot nog meer geweld. De politieregels zijn strikt, zomaar in de lucht schieten om te waarschuwen is niet toegelaten.
De gebeurtenissen deden denken aan de ‘Paraplurevolutie’: pepperspray tegen grote groepen betogers en tal van gewonden die tot bloedens toe in elkaar geslagen werden door de politie. Rond 4u ’s nachts begonnen gemaskerde betogers stenen te gooien en verkeersborden neer te halen. Journalisten en mensen die foto’s namen, werden aangevallen. De stenen werden naar de politie gegooid, verschillende ruiten van politiewagens werden vernield. De politie gooide terug met stenen. Betogers trokken naar Shangtung Street en Sai Yeung Cho Street waar enkele vuilnisbakken in brand werden gestoken. Minstens één taxi ging in vlammen op.
Het is mogelijk dat de rellen deels werden georganiseerd door regeringsgezinde provocateurs onder de betogers. Het is niet uitgesloten dat politieprovocateurs voor het oog van de camera’s ‘chaos’ veroorzaakten. Maar anderzijds is het ook duidelijk dat de rellen de steun genoten van een deel van de bevolking, zeker onder de jongeren. Sommigen zagen er een manier in om wraak te nemen op de politie.
Het falen van de paraplurevolutie had deels te maken met het beperkte programma (gedeeltelijke hervormingen in plaats van een volledige systeemverandering) en de weigering om solidariteitsacties buiten Hong Kong te houden, terwijl acties in China beslissend zijn om de Chinese dictatuur te bestrijden. Voor een aantal jongeren zijn de lessen van het falen van de paraplurevolutie echter niet duidelijk.
Ze verwerpen de zogenaamde ‘vreedzame en rationele’ strategie van de burgerlijke democratische oppositieleiders, de pan-democraten. Ze vertalen dit echter op simplistische wijze in de nood aan ‘geweld’ in plaats van een revolutionair programma. Zonder een politiek alternatief en zonder de mogelijkheid om protestacties uit te bouwen op een sterke en georganiseerde wijze, zijn er onder sommige radicale jongeren illusies in de methode van relschoppen. Dit is zeker het geval onder sommige ‘nativist’ groeperingen, een speciale mengeling van extreemrechtse en racistische ideeën met pro-onafhankelijkheidsgevoelens.
Revolutionair programma
Socialist Action, het CWI in Hong Kong, veroordeelt het politiegeweld. Het geweld gaf aanleiding tot het incident. De regering en de gevestigde media proberen de rellen aan te grijpen om alle activisten en betogers als ‘uitschot’ te bestempelen. Meteen wordt dit gebruikt om de bevoegdheden voor de politie uit te breiden en de repressie tegen de democratiebewegingen op te voeren.
Sommige groepen hebben een ‘romantisch’ beeld van strijd in de vorm van confrontaties met de politie. Maar in de confrontaties waren er wellicht slechts een 20-tal leden van de nativist groeperingen aanwezig. De gevestigde media overschatten hun rol als onderdeel van een propaganda-offensief tegen de ‘onafhankelijkheidskrachten in Hong Kong.’ Met dat offensief willen regering en media de mensen van bewegingen voor democratie weghouden.
Socialisten steunen het recht op zelfverdediging bij betogingen en acties, maar we benadrukken dat dit op een gedisciplineerde en georganiseerde wijze moet aangepakt worden, liefst met democratische arbeidersorganisaties. Rellen zijn nooit een efficiënte wijze van verzet tegen het establishment. Dergelijke acties vormen geen bedreiging voor het regime en worden gebruikt om repressie op te voeren. Socialisten staan voor georganiseerde massastrijd met een revolutionair programma tegen het dictatoriale kapitalisme. Dit is de enige manier om de massale woede om te zetten in een strijd waarmee we de dictatuur stoppen.
Socialist Action vraagt een onafhankelijk onderzoek naar het politie-optreden van 8-9 februari. Nieuwe gedisciplineerde, massale betogingen zijn nodig om tegen het politiegeweld te protesteren en om nieuwe repressie te stoppen. Dit moet een eerste stap zijn naar de heropbouw van een massabeweging voor volledige en onmiddellijke democratische rechten en het omverwerpen van de dictatuur in China en Hong Kong.
