Massa-executies in Saoedi-Arabië, regionale spanningen en sociale onrust

De Amerikaanse president Obama op bezoek in Saoedi-Arabië bij zijn vriend koning Salman
De Amerikaanse president Obama op bezoek in Saoedi-Arabië bij zijn vriend koning Salman

De recente executie van 47 gevangenen door de Saoedische heersers werd algemeen veroordeeld als barbaars. De moorden versterkten ook de spanningen met de regionale rivaal van het olierijke land, met name met Iran.

Door Simon Carter, uit weekblad ‘The Socialist’

Het Iraanse regime heeft geprotesteerd tegen de moord op de sjiietische geestelijke Sheikh Nimr Baqr al-Nimr, een prominente politieke tegenstander van het soennitische Saoedische regime.

De heersende kliek in Saoedi-Arabië heeft vorig jaar alleen 151 mensen geëxecuteerd, doorgaans voor niet-gewelddadige drugsdelicten. Nu werd gezegd dat de executies betrekking hadden op ‘terroristen’. Maar het repressieve gerechtelijke systeem in het land staat bekend voor de vervolging van al wie kritisch staat tegenover het regime, in het bijzonder onder de sjiietische minderheid.

Iran staat eveneens bekend voor executies van politieke tegenstanders. Sinds de revolutie van 1979 gebeurde dit op regelmatige basis.

De twee regionale machten kwamen al met elkaar in botsing, ze vechten proxy-oorlogen uit in Syrië en Jemen. Sinds de executies werd de Saoedische ambassade in Teheran, Iran, aangevallen. Teheran beschuldigt de Saoedi’s ook van een “doelbewust” bombardement op zijn ambassade in de Jemenitische hoofdstad Sanaa. De scherpere wrijvingen polariseren de heersende klassen in de hele regio.

De feodale heersers van Saoed-Arabië hebben behoren bij de slechtsten van de klas als het op mensenrechten aankomt. Maar toch komt er amper enige kritiek op de executies. Elke veroordeling van de executies blijft wel erg voorzichtig. Zo stelde het Britse ministerie van buitenlandse zaken dat het “bezorgd” was. De staatssecretaris voegde eraan toe dat het weinig zin had om de executies te veroordelen aangezien dit de Saoedi’s toch niet op andere gedachten zou brengen.

Vorig jaar trokken Cameron en tal van andere westerse ‘democratische’ leiders naar Saoedi-Arabië om er deel te nemen aan de begrafenis van de absolute monarch koning Abdullah. De wereldleiders kwamen er hun steun betuigen aan de troopvolger, prins Salman.

Als westerse regeringen zo terughoudend zijn met hun kritiek op het Saoedische regime, heeft dit veel te maken met lucratieve wapencontracten en andere zakelijke banden, maar ook met de grote oliereserves in Saoedi-Arabië.

Het Saoedische regime is ook belangrijk als regionale macht, wat van cruciaal belang is voor de geopolitieke belangen van de westerse regeringen in het Midden-Oosten. In oktober vorig jaar weigerde David Cameron in een uitzending van Channel 4 te antwoorden op vragen over het geheime akkoord tussen Groot-Brittannië en Saoedi-Arabië waardoor beide landen verkozen werden in de Mensenrechtenraad van de Verenigde Naties.

Cameron gaf nadien toe dat de Britse regering “een band heeft met Saoedi-Arabië” waarbij “we belangrijke informatie van hen krijgen alsook veiligheidsinformatie.” De Britse premier gaf ook toe dat hij persoonlijk niet tussenkwam in de bekende zaak van de 17-jarige Ali Mohammad al-Nimr, de neef van Sheikh Nimr Baqr al-Nimr, die tijdens de protestacties van de ‘Arabische Lente’ drie jaar geleden werd opgepakt en nu met executie wordt bedreigd.

Saoedi-Arabië is voor 90% van zijn inkomsten afhankelijk van olie. De scherpe daling van de olieprijzen leidt tot een groot begrotingstekort dat vorig jaar opliep tot 15% van het BBP, wat 100 miljard dollar uit de Saoedische reserves van 650 miljard dollar aan buitenlandse deviezen haalde.

Het regime is overgegaan tot besparingen en prijsstijgingen voor brandstof, elektriciteit en water. De combinatie van besparingen op subsidies en hogere taksen zorgen ervoor dat het ongenoegen onder de bevolking toeneemt.

Ongetwijfeld speelt de vrees voor een toenemende interne oppositie mee in de beslissing om tot massa-executies over te gaan en op die manier ‘terroristen’ uit te schakelen. De executies wijzen ook op woede onder de Saoedische leiders over de toenadering tussen het westen en Iran over het kernprogramma van dat land. Daarbij vergeten de Saoedische leiders overigens dat de aanhoudende steun vanuit het westen de Saoedische dynastie aan de macht heeft gehouden.

Delen:
Printen:

Steun ons: plaats uw boodschap in onze mei-editie!

Voorpagina van De Linkse Socialist

Uw boodschap in onze mei-editie