In november publiceerden we naar aanleiding van de 30ste verjaardag van het onderzoek naar de Bende Van Nijvel een artikel door Wilfried Mons waarin hij zijn mening gaf over het nut van de verlenging van de verjaringstermijn in dit onderzoek. Aangezien de feiten van 1982-85 dateren en de wortels ervan nog verder in de tijd terug gaan, vroegen we hem om meer duiding te geven over wat de Bende van Nijvel was. Hij brengt een persoonlijk antwoord op de vraag wat de Bende ‘officieel’ was en gaat na of dit overeenstemt met wat ze ‘werkelijk’ kan geweest zijn.
Wat men graag zou hebben dat u gelooft :
- Officieel is er sprake van “gewapende overvallen gepleegd tussen 30.09.1982 en 09.11.1985 in de gerechtelijke arrondissementen Brussel, Dendermonde, Nijvel en Bergen, die voor 28 personen de dood tot gevolg hadden.“ Tussen deze feiten wordt een ballistisch verband bewezen geacht.
- Er is steeds sprake van 3 à 4 personen waaruit de Bende zou hebben bestaan.
- Na het laatste feit zouden ze hun wapens gedropt hebben in Ronquières en aldus de boodschap hebben gegeven “we stoppen ermee.” Een bendelid zou overleden zijn als gevolg van de schietpartij te Aalst.
- De bende kreeg haar naam na bloedige feiten in 1983 te Nijvel. Die benaming zal men blijven gebruiken ook voor de feiten van 1985.
- Officieel is er geen vast omlijnd motief voor de feiten, procureur Deprêtre sprak in zijn tijd de beruchte zin uit: “Ce sont des prédateurs, ce sont des prédateurs…”
- Het mislukken van het onderzoek is te wijten aan een resem tegenslagen, ongelukkige toevallen, slordigheden, stomme pech en wat men ‘la guerre des flics’ noemt (lees: proberen elkaar vliegen af te vangen plus gebrek aan samenwerking en nog veel meer).
Wat men niet graag heeft dat u te weten komt:
(wat nu volgt, is niet alleen gebaseerd op vrij toegankelijke – en inmiddels zeer omvangrijke – literatuur, maar ook vooral op inzicht verworven uit gesprekken met personen die een goede inschatting hebben van de feiten).
- Het staat al lang ter discussie of deze lijst wel compleet is: een aantal ‘andere’ feiten zouden er ook kunnen toe behoren en precies die ‘andere feiten’ zouden wel eens verhelderend kunnen zijn…
Het ballistisch verband is ook niet onomstreden (zoals zowat alles in dit dossier). Het lijkt er bovendien sterk op dat er een opzettelijk verband is gelegd tussen bepaalde feiten om een eenheid van opzet en motief te suggereren die er eigenlijk niet is en waardoor het hele onderzoek telkens weer verkeerd georiënteerd raakt. - Vergeet ocharme diezelfde drie à vier man, ga uit van verschillende groepen in wisselende samenstellingen. Vergeet ook die 28 doden, het zijn er 50 en meer!!
- Er is geen sprake van ‘ontwapening’; de belangrijkste wapens (de riot guns) ontbreken. Men kan op zijn minst besluiten dat die achter gehouden werden voor andere (toekomstige ) feiten.
- Ook de naam klopt niet: de Bende ‘van Nijvel’ is niet dezelfde als de uitvoerders van de zeer gewelddadige en professioneel uitgevoerde aanslagen van 1985, en na 85 zijn er nog feiten…
- Het motief: door een (wellicht opzettelijke) link te leggen tussen de feiten van 82/83 en 85 heeft men zich jarenlang het hoofd gebroken om dat ene motief te vinden, dat is nooit gelukt. Kijken we ook eens naar het volgende: gewone gangsters gaan nooit met opzet slachtoffers maken en al helemaal geen kinderen ! (de Bende deed dat wél). Geld zou in sommige gevallen een motief kunnen zijn; in andere feiten is dat compleet afwezig (in Nijvel werd het slachtoffer Elise De Wit niet eens beroofd van de juwelen die ze aanhad: een vergetelheid?).
En nog een ander kenmerk of moeten we juist zeggen een gebrek aan een kenmerk. Nu we geconfronteerd worden met terreur zoals van IS die ook met opzet slachtoffers maken maar die van buiten uit de maatschappij willen treffen en destabiliseren valt het des te meer op dat zij (IS) telkens de aanslagen opeisen (iets wat ook de ‘linkse’ CCC deden met hun aanslagen). De Bende heeft nooit een aanslag opgeëist. - Het mislukken van het onderzoek: al die pech en naijver volstaan niet om het falen van een dergelijk onderzoek te verklaren. Eind vorig jaar verscheen een onderzoek naar de moord op Lahaut (65 jaar na de feiten alstublief!) waarvan de conclusies wel eens verhelderend zouden kunnen zijn:
de bedoeling van deze (politieke!) moord was het beleid van de autoriteiten van dit land naar rechts te duwen. Evenals bij de bende werd de moord nooit opgeëist, evenals bij de bende werd de moord niet opgelost. De modus operandi van de moord op Lahaut en de Bende vertonen overeenkomsten met de ‘strategie van de spanning’. Dat waren destijds moorden in Italië die ook nooit opgeëist werden. Het onderzoek naar de moord op Lahaut bracht aan het licht dat het gerechtelijk onderzoek destijds van binnen uit gesaboteerd werd. En jawel: in het onderzoek Lahaut duiken namen op die later ook in het Bendedossier weerklinken.
Laten we nog een stap verder denken :
* Wat als er meer dan één motief was?
* Wat als er meer dan één opdrachtgever was? Zij zouden wel terecht kunnen bij één persoon die achter de schermen de organisatie en de logistiek regelt: deze deelt de wapens uit, zorgt ervoor dat ze ook weer terug komen, betaalt de uitvoerders hun bibbergeld uit en zorgt ervoor dat de verschillende groepen er als één “bende” gaan uitzien. Zo was er telkens een reus bij de groots opgezette feiten: indien die niet beschikbaar was dan werd er ééntje gemaakt : door hoge hakken te dragen en twee jassen over elkaar aan te trekken bijvoorbeeld (of gaan we nu al te ver in detail?)
Kan het niet zijn dat men zo ‘de Bende’ gemaakt heeft?
Tot slot nog dit. Op 18 november verleden jaar greep te Aalst een debat plaats over de bende, een trieste verjaardag! En o ironie, minister van justitie Koen Geens was verhinderd om het debat bij te wonen, hij moest dringend in Brussel aanwezig zijn in verband met de nieuwe terreur van deze tijd: de aanslagen van IS te Parijs, waarvan dus is komen vast te staan dat de organisatie vanuit Brussel kwam. Geens is dan ook geen getuige geweest (maar zijn kabinetschef des te meer!) van de snoeiharde en terechte kritiek op het onderzoek zoals het nu al VIJFENTWINTIG (25) JAAR vanuit Jumet (Charleroi) wordt gevoerd. Kan er trouwens nog sprake zijn van een ‘onderzoek’ die naam waardig?
Wie er die 18e november bij was op het debat zal het nooit vergeten: de wil die er wel was bij de onderzoekers van de Delta groep (Dendermonde) om te slagen, maar die in het zicht van succes het dossier uit handen werd gerukt, nabestaanden van slachtoffers en medestanders die nog steeds met uitzonderlijke gedrevenheid vechten voor de waarheid (waarvan ik er sommige goed ken en uitzonderlijk heb leren waarderen). Er waren ook die woorden bijna in wanhoop uitgesproken door de burgemeester van Aalst. Hoewel hij besefte dat het bij een vrome wens zou blijven richtte hij zich tot de volle zaal én tot de vertegenwoordiger van de minister wanneer hij de vergadering besloot met de volgende zin: “Zou het niet beter zijn als we het onderzoek terug naar Dendermonde zouden halen?”
