Strijd van onderuit nodig voor een massabeweging die een einde kan maken aan dit systeem!
Ingekorte versie van het editoriaal van ‘La Brecha’, de krant van onze Spaanse zusterorganisatie (vertaald door Marissa)
De parlementsverkiezingen van 20 december kondigen zich aan als het afsluitende hoogtepunt van de vele verkiezingen die Spanje dit jaar kende. Aangezien politiek zich baseert op de belangen van verschillende sociale klassen, zullen de resultaten uitdrukking geven aan de staat van de beweging van de werkenden, jongeren, werklozen en alle onderdrukten. We komen actief op voor het maximaliseren van de resultaten van de linkerzijde.
We moeten tegelijk ook beseffen dat een verkiezingsresultaat slechts een momentopname is van het bewustzijn van brede lagen van de bevolking: een stilstaande foto van een levendig proces. De massale strijdbewegingen van de afgelopen vijf jaar en de enorme steun voor de acties gaven het beste beeld van de kracht van de werkende bevolking. Er is momenteel wat een afname van de strijd, maar de acties van de voorbije jaren blijven hun stempel drukken.
Bij alle verkiezingen die dit jaar plaatsvonden, van lokale en regionale tot nu ook nationale, verdedigde Socialismo Revolucionario, de Spaanse zusterorganisatie van LSP, de nood aan een eengemaakte kandidatuur van de consequente linkerzijde. Zo’n kandidatuur die van onderuit wordt opgebouwd, zou de krachten die zich tegen het besparingsbeleid verzetten verenigen. Het zou de draad opnemen die werd gestart door de linkse eenheidslijsten bij de lokale verkiezingen van mei. Die brachten in verschillende steden, zoals Madrid en Barcelona, linkse kandidaten aan de macht.
Jammer genoeg was er voor de parlementsverkiezingen van 20 december geen dergelijke eenheid mogelijk. Dat komt niet door onoverkoombare politieke meningsverschillen, maar door organisatorische redenen en bureaucratische beslissingen van bovenaf gericht op het vermijden van eenheid van onderuit. Politiek gezien is er geen enkele objectieve rechtvaardiging voor het bestaan van verschillende linkse lijsten. Zeker niet in een context waarin het eerste doel moet zijn om het tweepartijenstelsel (van de conservatieve PP en de sociaaldemocratische PSOE) te breken, alsook om de opkomst van de nieuwe rechtse partij Ciudadanos af te blokken.
De lijst ‘Volkseenheid’, de lijst van Izquierda Unida (Verenigd Links), staat het dichtste bij een antibesparingspolitiek en een breuk met het huidige beleid. Het programma van de lijst – of toch de aanzet voor het programma – herneemt veel elementen die de leiding van Podemos, de nieuwe linkse formatie, de afgelopen maanden geleidelijk aan overboord gegooid heeft. Podemos liet verschillende programmapunten vallen omdat het een gematigde positie wilde innemen en zich sterker wilde centraliseren. Maar anderzijds gaat Izquierda Unida gebukt onder het historische gewicht van fouten zoals coalities met besparingspartijen. Dit ondermijnt het potentieel van IU terwijl Podemos het imago heeft van een nieuwe en frisse formatie.
Geen van beide linkse lijsten brengt een concrete benadering om een einde te maken aan het kapitalisme. In de huidige context van crisis toonde de Griekse ervaring nochtans dat zelfs de kleinste hervorming om onze levensvoorwaarden te verdedigen of te verbeteren een verregaande confrontatie met het systeem en zijn instellingen vereist. De eisen van de bevolking verdedigen, kan niet in het kader van de dictatuur van de trojka en de markten. Dat is de les die we uit de Griekse ervaringen moeten trekken. Breken met die heerschappij van de markten – en dus ook met de Europese Unie en de euro – is noodzakelijk om degelijke voorwaarden af te dwingen voor de werkenden in Spanje en de rest van Europa.
De meest pragmatische stemmen van het Spaanse kapitalisme beseffen dat hun gevestigde orde in vraag wordt gesteld. Ze stellen openlijk dat een grondwethervorming nodig is. Alle instellingen en partijen verliezen aan vertrouwen. Het Catalaanse volk wil democratisch over haar eigen lot beslissen. Dit alles zet druk op het Spaanse regime dat in 1978, na het einde van de dictatuur, werd gevestigd. Delen van het establishment willen dit regime wat hervormen om strijd tegen heel het systeem te stoppen.
Links en de arbeidersbeweging moeten er zich bewust van zijn dat de huidige problemen niet opgelost worden door de grondwet te hervormen, ook niet door een grootschalige aanpassing ervan. De problemen waarmee de werkenden en hun gezinnen geconfronteerd worden, zitten niet in de instellingen of de structuur van het land maar in het fundament van het kapitalisme: het feit dat een handvol mensen het leeuwendeel van alle rijkdom bezit terwijl een steeds groter deel uit de boot valt. We moeten daar iets aan doen door de bestaande middelen in publieke handen te brengen zodat we er democratisch over kunnen beslissen. Dat is het punt waarvan een socialistische oplossing moet vertrekken, zowel op nationaal, Europees als wereldwijd vlak.
Socialismo Revolucionario stelt dan ook dat stemmen voor de radicale linkerzijde belangrijk is, maar niet volstaat. We moeten verder gaan en een politieke strijd voeren voor een programma dat breekt met dit systeem. Tegelijk moeten we bouwen aan de beweging op straat met de traditionele methoden van de arbeidersbeweging – betogingen, bezettingen en stakingen – in een strijdplan dat van onderuit wordt beslist en gedragen.
